Οι εκδηλώσεις δεν σταματούν καθώς αυτήν την εβδομάδα πραγματοποιούνται εκδηλώσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό για τις ανοιχτές τεχνολογίες και την καινοτομία! Ο Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών (ΕΕΛΛΑΚ) σας προτείνει να τις παρακολουθήσετε και να τις διαδώσετε. Μπορείτε επίσης να δείτε περισσότερες εκδηλώσεις για τις επόμενες εβδομάδες ή να καταχωρίσετε τη δική σας εκδήλωση στο: https://ellak.gr/events.
Με την κυκλοφορία του Android 16, η Google εισήγαγε μια νέα δυνατότητα ασφάλειας που ονομάζεται Advanced Protection (Προηγμένη Προστασία). Πρόκειται για ένα σύστημα που απευθύνεται κυρίως σε άτομα που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο διαδικτυακών επιθέσεων, όπως δημοσιογράφοι, ακτιβιστές ή πολιτικοί. Αξίζει, λοιπόν, να ενεργοποιήσετε αυτή τη λειτουργία; Στο άρθρο αυτό, θα αναλύσουμε αναλυτικά τι περιλαμβάνει, πώς λειτουργεί και σε ποιες περιπτώσεις είναι πραγματικά χρήσιμη.
Τι Είναι το Advanced Protection;
Καταρχάς, είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε κάποια ζητήματα ορολογίας: Η Advanced Protection είναι επέκταση του Προγράμματος Προηγμένης Προστασίας της Google, το οποίο προστατεύει τον λογαριασμό Google από επιθέσεις ηλεκτρονικού “ψαρέματος” (phishing) και επιβλαβείς λήψεις αρχείων. Δεν πρέπει να συγχέεται με την Advanced Data Protection της Apple, η οποία προσφέρει κρυπτογράφηση από άκρη σε άκρη (end-to-end encryption) για δεδομένα στο iCloud. Πιο σωστά, η Advanced Protection της Google είναι συγκρίσιμη με τοLockdown Mode του iPhone, δηλαδή μια λειτουργία ασφαλείας της Apple για άτομα υψηλού κινδύνου.
Το Advanced Protection για Android έχει σχεδιαστεί για να προσφέρει ενισχυμένη ασφάλεια μέσω:
Ενεργοποίησης χαρακτηριστικών που δεν είναι προεπιλεγμένα.
Απενεργοποίησης της δυνατότητας να απενεργοποιηθούν βασικά μέτρα ασφαλείας.
Προσθήκης νέων δυνατοτήτων ασφάλειας.
Ο συνδυασμός αυτών των λειτουργιών αποσκοπεί στη μόνωση των προσωπικών δεδομένων όπου αυτό είναι δυνατόν και στη μείωση των πιθανοτήτων να εκτεθεί ο χρήστης σε ανασφαλείς ιστοσελίδες ή άγνωστα άτομα.
Τι Κάνει Συγκεκριμένα;
1. Ενεργοποίηση υπαρχουσών λειτουργιών
Η Advanced Protection ενεργοποιεί αυτόματα μια σειρά από δυνατότητες ασφαλείας του Android, όπως:
“Theft detection”: λειτουργία εντοπισμού κλοπής για προστασία από φυσική κλοπή της συσκευής.
Υποχρεωτική χρήση HTTPS στον Chrome: κάθε ιστοσελίδα φορτώνεται μέσω ασφαλούς σύνδεσης.
Προστασία από spam και απάτες στα Google Messages.
Απενεργοποίηση της υποστήριξης 2G, το οποίο καθιστά δυσκολότερη τη σύνδεση σε πλαστά δίκτυα κινητής (cell site simulators).
Αν και μπορείτε να ενεργοποιήσετε αυτές τις δυνατότητες μεμονωμένα μέσα από τις ρυθμίσεις της συσκευής, η ενοποίηση τους με ένα πάτημα προσφέρει ευκολία και εξοικονόμηση χρόνου.
Μόλις ενεργοποιηθεί, το Advanced Protection δεν σας επιτρέπει να απενεργοποιήσετε λειτουργίες όπως:
Google Play Protect: προστασία από κακόβουλο λογισμικό εντός του Play Store.
Android Safe Browsing: λειτουργία ασφαλούς πλοήγησης που προειδοποιεί για κακόβουλες ιστοσελίδες.
3. Νέες λειτουργίες ασφαλείας
Το Advanced Protection περιλαμβάνει επίσης μερικά καινούργια χαρακτηριστικά:
Inactivity Reboot: εάν η συσκευή παραμείνει κλειδωμένη για 72 ώρες, κάνει αυτόματη επανεκκίνηση. Αυτό εξασφαλίζει ότι, αν δεν χρησιμοποιείται για ημέρες, όλα τα δεδομένα παραμένουν κρυπτογραφημένα και η πρόσβαση απαιτεί PIN ή βιομετρικά στοιχεία.
USB Protection: όταν η συσκευή είναι κλειδωμένη, δεν επιτρέπει συνδέσεις USB παρά μόνο για φόρτιση.
Αποφυγή αυτόματης σύνδεσης σε ανασφαλή δίκτυα Wi-Fi.
Περιορισμοί και Συσκευές
Όπως ισχύει γενικά στο Android, κάποιες λειτουργίες δεν είναι διαθέσιμες σε όλες τις συσκευές. Για παράδειγμα, η λειτουργία Memory Tagging Extension (MTE), που βοηθά στην αποτροπή παραβιάσεων μνήμης, ξεκίνησε το 2023 στα Pixel 8 και τώρα αρχίζει να εμφανίζεται σε άλλα τηλέφωνα. Αυτό σημαίνει ότι η κάλυψη ασφαλείας ποικίλλει ανάλογα με τη συσκευή και τον κατασκευαστή.
Επιπλέον, μερικές νέες λειτουργίες —όπως η δημιουργία logs ασφαλείας που μπορείτε να αποστείλετε σε ειδικούς σε περίπτωση παραβίασης— δεν είναι ακόμα διαθέσιμες και αναμένονται αργότερα μέσα στο έτος.
Πιθανές Επιπτώσεις στη Χρήση
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η ενεργοποίηση της Advanced Protection μπορεί να αλλάξει ελαφρώς τον τρόπο που χρησιμοποιείτε το τηλέφωνό σας:
Ορισμένες ιστοσελίδες μπορεί να μη λειτουργούν σωστά επειδή η λειτουργία απενεργοποιεί τον JavaScript optimizer στον Chrome.
Δεν μπορείτε να εγκαταστήσετε εφαρμογές από άγνωστες πηγές (sideloading).
Οι λειτουργίες αυτόματης φραγής κλήσεων και ανίχνευσης απάτης ίσως δίνουν ψευδώς θετικά, αποκλείοντας νόμιμες κλήσεις.
Πώς να Ενεργοποιήσετε την Advanced Protection
Η ενεργοποίηση της λειτουργίας είναι απλή, αρκεί να έχετε Android 16. Αν δεν έχει κυκλοφορήσει ακόμη για τη συσκευή σας, ίσως χρειαστεί να περιμένετε ενημέρωση από τον κατασκευαστή.
Βήματα:
Ανοίξτε την εφαρμογή Ρυθμίσεις (Settings).
Πατήστε Ασφάλεια και Απόρρητο (Security and Privacy).
Επιλέξτε Advanced Protection και ενεργοποιήστε την επιλογή Device Protection.
Επιπρόσθετα, αν δεν το έχετε ήδη κάνει, μπορείτε να εγγραφείτε στο Advanced Protection για τον Google λογαριασμό σας. Σημειώστε, ωστόσο, ότι απαιτείται ειδικό κλειδί ασφαλείας ή passkey για τη λειτουργία του.
Συμπεράσματα
Η Advanced Protection αποτελεί μια πολύτιμη προσθήκη στο Android, ιδιαίτερα για άτομα υψηλού κινδύνου. Η απλότητα με την οποία ενοποιεί σημαντικά μέτρα ασφαλείας χωρίς να μεταβάλλει δραστικά την καθημερινή χρήση του τηλεφώνου είναι αξιοσημείωτη.
Παρόλο που δεν πρόκειται για απόλυτη λύση απέναντι σε όλες τις απειλές, παρέχει έναν σταθερό πυρήνα προστασίας που ενισχύει την ασφάλεια χωρίς να απαιτεί τεχνικές γνώσεις. Είναι ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση ενός ασφαλέστερου ψηφιακού περιβάλλοντος για όλους τους χρήστες Android.
Ελπίζουμε η Google να συνεχίσει να επεκτείνει αυτή τη δυνατότητα, με την υποστήριξη περισσότερων κατασκευαστών και περισσότερες λειτουργίες ασφάλειας στο μέλλον.
Η τεχνολογία, η καινοτομία και η δημιουργικότητα ενώνονται στο Eurohacks Greece, το πρώτο μεγάλο μαθητικό hackathon που φέρνει νέο αέρα στην Ελλάδα. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στις 12 Ιουλίου 2025, στο ΝΟΗΣΙΣ, στη Θεσσαλονίκη, από τις 10:00 π.μ. έως τις 19:00 μ.μ.
Πρόκειται για μια μοναδική ευκαιρία για νέους μεράκι και όρεξη για τον προγραμματισμό να συνεργαστούν και να δημιουργήσουν μέσα σε ένα δυναμικό και φιλικό περιβάλλον.
Τι είναι το Hackathon;
Hackathon είναι ένας διαγωνισμός ταχύρρυθμης ανάπτυξης τεχνολογικών λύσεων: ομάδες νέων προγραμματιστών και δημιουργών ενώνονται, συνεργάζονται και δημιουργούν πρωτότυπα projects μέσα σε λίγες ώρες. Στο Eurohacks Greece, οι συμμετέχοντες έως 18 ετών θα έχουν την ευκαιρία να ζήσουν αυτή τη μοναδική εμπειρία.
Πώς λειτουργεί;
Οι συμμετέχοντες θα χωριστούν τυχαία σε ομάδες έως τεσσάρων ατόμων, με τις οποίες θα συνεργαστούν καθ’ όλη τη διάρκεια του hackathon. Παράλληλα με τον βασικό διαγωνισμό, θα πραγματοποιούνται εκπαιδευτικά workshops.
Σε κάθε workshop, μερικά μέλη από κάθε ομάδα θα αποχωρούν προσωρινά για να το παρακολουθήσουν και στη συνέχεια θα επιστρέφουν, φέρνοντας πίσω νέες γνώσεις και ιδέες. Ο κάθε συμμετέχων θα λάβει μέρος σε ένα workshop συνολικά, ενώ η οργάνωση της ομάδας και η διαχείριση χρόνου επαφίεται στους ίδιους τους μαθητές — δίνοντάς τους έτσι μια ακόμα ευκαιρία να καλλιεργήσουν δεξιότητες ηγεσίας και συνεργασίας.
Θεματική του Hackathon: Το Περιβάλλον
Η φετινή θεματική επικεντρώνεται σε ένα ιδιαίτερα επίκαιρο και σημαντικό ζήτημα: το περιβάλλον. Οι ομάδες καλούνται να δημιουργήσουν τεχνολογικές λύσεις που προωθούν τη βιωσιμότητα και την οικολογική συνείδηση.
Μερικές ιδέες project περιλαμβάνουν:
Μια εφαρμογή ή ιστοσελίδα-quiz που “επιβραβεύει” φιλικές προς το περιβάλλον συμπεριφορές, όπως η ανακύκλωση ή η χρήση ΜΜΜ.
Ένα σύστημα με αισθητήρες που καταγράφει τη ρύπανση του αέρα ή άλλες παραμέτρους περιβαλλοντικής ποιότητας.
Οποιαδήποτε άλλη καινοτόμα ιδέα που βοηθά στην κατανόηση, παρακολούθηση ή βελτίωση του περιβάλλοντος.
Οι δυνατότητες είναι απεριόριστες — και περιμένουμε να δούμε εξαιρετικά δημιουργικές προσεγγίσεις!
Τι πρέπει να φέρουν οι συμμετέχοντες;
Το μόνο που απαιτείται είναι κάθε συμμετέχων να φέρει το δικό του φορητό υπολογιστή (laptop), καθώς όλα τα στάδια του hackathon υλοποιούνται ψηφιακά.
Το Eurohacks Greece δεν είναι απλώς ένας τεχνολογικός διαγωνισμός. Είναι μια πλατφόρμα έκφρασης, συνεργασίας και έμπνευσης. Αν είσαι νέος και σου αρέσει η τεχνολογία, έλα να δημιουργήσεις το μέλλον — ξεκινώντας με ένα project που μπορεί να αλλάξει τον κόσμο γύρω σου.
Σε μια κίνηση με ισχυρό πολιτικό και τεχνολογικό συμβολισμό, η γαλλική πόλη της Λυών ανακοίνωσε την απόφασή της να αποδεσμευτεί από το οικοσύστημα της Microsoft, υιοθετώντας εναλλακτικές λύσεις ανοιχτού λογισμικού για τις καθημερινές ψηφιακές λειτουργίες του δήμου. Η απόφαση αυτή φέρει πολλαπλές συνέπειες, από την εξοικονόμηση κόστους έως την ενίσχυση της τεχνολογικής κυριαρχίας, ενώ φέρνει στην επιφάνεια καίρια ζητήματα ψηφιακής ανεξαρτησίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η απόφαση: Έξοδος από το Microsoft Office και υιοθέτηση OnlyOffice
Η Λυών, η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Γαλλίας και μια από τις σημαντικότερες οικονομικές μητροπόλεις της χώρας, ανακοίνωσε επίσημα ότι θα απομακρυνθεί από τις εφαρμογές γραφείου της Microsoft και θα υιοθετήσει την πλατφόρμα OnlyOffice. Πρόκειται για ένα πακέτο εφαρμογών που αναπτύσσεται από την εταιρεία Ascensio Systems, με έδρα τη Λετονία, και διατίθεται υπό την άδεια GNU Affero General Public License v3, μία από τις πιο αυστηρές άδειες ανοιχτού λογισμικού.
Η αντικατάσταση του Microsoft Office είναι μόνο η αρχή. Το νέο οικοσύστημα του δήμου θα περιλαμβάνει επίσης λειτουργικά συστήματα Linux, καθώς και την PostgreSQL, μια ανοικτού κώδικα σχεσιακή βάση δεδομένων που χρησιμοποιείται ήδη ευρέως στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
Η τεχνολογική μετάβαση αυτή αφορά σχεδόν 10.000 δημοτικούς υπαλλήλους, καθιστώντας την Λυών μία από τις μεγαλύτερες δημόσιες δομές στην Ευρώπη που πραγματοποιεί πλήρη μετάβαση στο λογισμικό ανοιχτού κώδικα.
Το οικοσύστημα συνεργασίας: Territoire Numérique Ouvert
Εκτός από την επεξεργασία εγγράφων, ο δήμος Λυών θα χρησιμοποιήσει τη σουίτα Territoire Numérique Ouvert (Ανοιχτό Ψηφιακό Έδαφος) για συνεργατικά εργαλεία, τηλεδιασκέψεις και αυτοματοποίηση γραφειακών εργασιών. Το έργο αυτό υποστηρίζεται από τη Γαλλική Εθνική Υπηρεσία Συνοχής των Εδαφών (ANCT), η οποία επιχορήγησε τη σουίτα με το ποσό των 2 εκατομμυρίων ευρώ για ανάπτυξη και εγκατάσταση σε τοπικά datacenters. Ήδη εννέα άλλες γαλλικές κοινότητες κάνουν χρήση της συγκεκριμένης πλατφόρμας.
Η επιλογή φιλοξενίας σε τοπικά datacenters δεν είναι τυχαία: αποσκοπεί στην ενίσχυση της ψηφιακής κυριαρχίας, με την έννοια ότι τα δεδομένα των πολιτών και των υπηρεσιών θα παραμένουν εντός των γαλλικών συνόρων, προστατευμένα από ξένες δικαιοδοσίες.
Οι λόγοι πίσω από την αλλαγή
Η απόφαση της Λυών δεν στηρίζεται μόνο στο οικονομικό όφελος – αν και αυτό δεν είναι αμελητέο. Οι βασικοί λόγοι που επικαλέστηκε η δημοτική αρχή είναι:
Μείωση εξάρτησης από λογισμικό αμερικανικής προέλευσης: Η εξάρτηση από εταιρείες όπως η Microsoft ή η Google αποτελεί διαρκή ανησυχία για πολλές κυβερνήσεις, ιδιαίτερα σε ένα περιβάλλον αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων.
Επιμήκυνση κύκλου ζωής του εξοπλισμού: Τα σύγχρονα λειτουργικά συστήματα ανοιχτού κώδικα είναι πιο ευέλικτα και λιγότερο απαιτητικά από πλευράς υλικού, επιτρέποντας τη χρήση παλαιότερων υπολογιστών για περισσότερα χρόνια.
Περιβαλλοντικό αποτύπωμα: Με τη μείωση των αναβαθμίσεων υλικού και την παράταση του κύκλου ζωής των συσκευών, περιορίζεται και η ανάγκη για παραγωγή και απόρριψη ηλεκτρονικών αποβλήτων.
Τεχνολογική κυριαρχία: Η χρήση ελεύθερου λογισμικού δίνει στον οργανισμό πλήρη έλεγχο πάνω στον πηγαίο κώδικα και τα δεδομένα του, κάτι που είναι αδύνατο με τις κλειστές πλατφόρμες.
Η πρωτοβουλία της Λυών έρχεται σε μια περίοδο που ολόκληρη η Ευρωπαϊκή Ένωση αναθεωρεί τη στρατηγική της ως προς την ψηφιακή αυτονομία. Ήδη αρκετές χώρες και θεσμοί εκφράζουν ανησυχίες για την εξωεδαφική δικαιοδοσία των Ηνωμένων Πολιτειών, ιδίως μετά την κατάρρευση της συμφωνίας Privacy Shield και τις εξελίξεις γύρω από τον νόμο Cloud Act.
Ο νόμος αυτός επιτρέπει στις αμερικανικές αρχές να ζητούν πρόσβαση σε δεδομένα πολιτών που φιλοξενούνται από αμερικανικές εταιρείες, ακόμα και αν αυτά βρίσκονται σε ευρωπαϊκό έδαφος. Παρότι η Microsoft και η AWS προσπαθούν να διαβεβαιώσουν τους Ευρωπαίους πελάτες τους ότι τα δεδομένα τους είναι ασφαλή, η καχυποψία παραμένει.
Η Λυών δεν είναι η μόνη που προχωρά σε παρόμοια βήματα. Πριν λίγες εβδομάδες, το Υπουργείο Ψηφιοποίησης της Δανίας ανακοίνωσε πως σταματά τη χρήση Microsoft 365 σε δημόσιες υπηρεσίες, για λόγους προστασίας προσωπικών δεδομένων.
Το Fedora 42 ακούγεται σαν απλό update, αλλά είναι πολύ περισσότερα — είναι μια κυκλοφορία με χαρακτήρα, χιούμορ και σύγχρονη τεχνολογία. Ο Matthew Miller λέει «αντίο» ως project leader, αφήνοντας πίσω του ένα λογισμικό διαμάντι πλήρως λειτουργικό και δυναμικό. Έχουμε και λέμε: desktop upgrades, νέος installer, Atomic εκδόσεις που θέλουν την προσοχή σου και ένα νέο desktop που λέγεται COSMIC και φωνάζει: “Rust!”.
1. Ο νέος Installer — λιτό αλλά όχι κουραστικό
Αν θυμάσαι το Fedora των περασμένων χρόνων, θα θυμάσαι και τον installer που σε έκανε να ανησυχείς — το παλιό UI με τις πολλές επιλογές έμοιαζε… σοφιστικέ, αλλά περιπλεγμένο.
Με το Fedora 42 αυτό έχει αλλάξει. Ο νέος installer υιοθετεί minimalist προσέγγιση: λιγότερα βήματα πριν την εγκατάσταση, εστίαση στην επιφάνεια εργασίας μετά την ολοκλήρωση. Αυτός ο “less is more” σχεδιασμός είναι αναζωογονητικός — ειδικά αν βαράς την εγκατάσταση δύο φορές τη μέρα. Θες partition, timezone, χρήστη; τα πας μετά. Σε δοκιμές, ολοκληρώνεται γρήγορα και χωρίς περιστροφές — και τέλος πάντων, το Fedora σε στέλνει γράφοντας: «ξεκίνα» — χωρίς να σε ρωτήσει 10 φορές αν σίγουρα θες GNOME ή KDE.
2. GNOME Workstation & KDE Plasma – Οι κλασικές επιλογές
GNOME Workstation
Το GNOME συνεχίζει να εξελίσσεται: πιο responsive, με καθαρότερο layout και smooth animation. Στη χρήση: ομαλότητα, σταθεροποίηση για HiDPI οθόνες και καλύτερη διαχείριση πολλαπλών παραθύρων. Όμως, όπως με κάθε μεγάλη έκδοση, υπάρχουν μικροενοχλήσεις: ένα μικρό θέμα με το top bar, κάποιες αργές εναλλαγές παραθύρων — αλλά τίποτα κρίσιμο. Αν απλά θέλεις να δουλέψεις, το Fedora GNOME σου ανοίγει το δρόμο με αυτοπεποίθηση.
KDE Plasma (Edition)
Αυτή τη φορά η ομάδα KDE στο Fedora πήρε προαγωγή: το Fedora KDE αποκαλείται “Edition”, ουάου! Η εκδοχή Plasma του Fedora είναι στιβαρή, “γυαλισμένη” και ξεκάθαρη— τα menus, τα notifications, οι ρυθμίσεις αποτυπώνουν φροντίδα. Υπάρχουν όμως στιγμές που τα Wayland sessions κάνουν τη CPU να δουλεύει πολύ και να γκρινιαζουν τα ανεμιστηράκια. Σε κάθε περίπτωση: με το Fedora KDE παίρνεις πλατφόρμα που “λειτουργεί”, ένα κάπως απαιτητικό αλλά συνολικά αξιόλογα desktop.
3. COSMIC — Το Rust desktop που τολμάει
Το COSMIC, το καινούργιο περιβάλλον εργασίας από την System76, είναι γραμμένο σε Rust και φέρνει μια πρακτική, γραμμική αισθητική που θυμίζει GNOME με minimal πινελιές. Η ανακοίνωση το περιγράφει ως «μοντέρνο, sleek και αποτελεσματικό» και, στην πράξη, όντως είναι αυτό — αλλά με μερικά παρατράγουδα:
Ευχρηστία: Το dock και το task manager είναι απλά και λειτουργικά, αλλά απαιτούν λίγο χρόνο για να μάθεις τις συντομεύσεις.
Σταθερότητα: Δεν είδαμε κρασαρίσαμτα, αλλά το alt-tabbing με κάποιες εφαρμογές ήταν αργό.
Προσαρμογή: Καμία τρομερή επιλογή για themes ή εμφάνιση — αν θες λιτό περιβάλλον με μικρή διάθεση παραμετροποίησης, το COSMIC είναι κοντά στο στόχο.
Συνολικά, το COSMIC είναι μια αξιόλογη εναλλακτική που δείχνει ότι το desktop σε Rust δεν είναι μόνο hype — αλλά έχει περιθώρια βελτίωσης προς τον power χρήστη.
4. Atomics — Silverblue & Kinoite
Silverblue
Το Silverblue παραμένει η πρωτοπορία των immutable desktop συστημάτων. Οι αναβαθμίσεις μέσω rpm‑ostree είναι απλές και αντιστρέψιμες — αν κάτι πάει στραβά, rollback και φύγαμε. Το Fedora 42 φέρνει πιο γρήγορα ενημερώσεις mono-spotlight, και είναι ιδανικό για:
Developers: που θέλουν containers & flatpak εργαστήρια σε ασφαλές περιβάλλον.
Sysadmins: που θέλουν σταθερό σύστημα με καθαρές αναβαθμίσεις.
Μετά την εγκατάσταση, πατάς rpm-ostree upgrade και, αν δε σου αρέσει η επόμενη δοκιμή, rollover. Φανταστικά απλό.
Kinoite
Για όσους προτιμούν KDE, το Kinoite είναι η immutable εναλλακτική. Παραμένει responsive και με XWayland απενεργοποιημένο (αν δε θέλεις X). Οι δοκιμές δείχνουν:
Σταθερότητα: Είναι σταθερό σαν το σίδερο και γρήγορο όσο το Plasma…
Ευκολία χρήσης: Για αρχάριους, το rpm‑ostree ίσως φαίνεται διαφορετικό, αλλά είναι fun — ειδικά με rpm-ostree install <pkg>.
Hardware support: Το KDE Plasma απαιτεί περισσότερα libraries, και μπορεί το rollback να πάρει αρκετά λεπτά…
Γενικά, και οι δύο Atomic εκδόσεις δείχνουν πώς το Fedora βλέπει το μέλλον: immutable GUI, containers παντού και ασφάλεια πρώτα.
5. Fedora Spins — γιατί η επιλογή είναι… με το χέρι
Το Fedora το δηλώνει ξεκάθαρα: σου δίνω περιβάλλοντα εργασίας για κάθε γούστο. Στην έκδοση 42 έχουμε:
Cinnamon, MATE, Xfce, LXQt — ελαφριά desktops με γνώριμη μορφή.
Xfce: πιο αργό από άλλα, αλλά εξαιρετικά σταθερό και κατάλληλο για παλιά μηχανήματα.
Cinnamon: λιτό και καθαρό, με καλύτερη επίπεδη χρήση από GNOME.
LXQt: έχει μικρές (όχι μεγάλες) ελλείψεις σε εμφάνιση αλλά τρέχει σε οποιοδήποτε hardware.
Και αν θες gaming, science ή security δοκιμές, υπάρχουν και
GCC 13 & LLVM 18: νέα compiler options, καλά νέα για performance.
GNOME Builder updates: debugging με καλύτερο profiler, Rust exploit υποστήριξη.
Το Fedora 42 είναι ελκυστικό όχι μόνο για χρήστες desktop, αλλά και για sysadmins, developers και ερευνητές που θέλουν παραγωγικότητα χωρίς «κολλήματα» στον toolchain.
7. Το… UEFI glitch που… εμφανίστηκε “last minute”
Νέα έκδοση χωρίς ένα «ουπς» δεν γίνεται: το live boot image δημιουργεί entry στο UEFI loader — ακόμα κι αν δεν εγκατασταθεί πραγματικά το Fedora. Είναι μικρό το κακό, αλλά για dual-boot setups μπορεί να προκαλέσει σύγχυση — καθώς βλέπεις δύο επιλογές Fedora στις ρυθμίσεις.
Το καλό: δε χαλάει τίποτα, δίνεις efibootmgr --remove-bootnum XYZ για καθαρισμό. Μικρό ζήτημα λοιπόν.
8. Κριτική
Πώς πατάει συνολικά: Το Fedora 42 ισορροπεί άψογα μεταξύ καινοτομίας και αξιοπιστίας. Από NVIDIA οδηγούς, flatpak debugging μέχρι Wayland quirks, όλα βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση σε σχέση με τις προηγούμενες εκδόσεις.
Αστείες στιγμές: To rollback σε ένα Atomic μπορεί να πάρει χρόνο — αλλά αν πας συγκεκριμένα μέσα σε rpm-ostree logs και ανακαλύψεις ‘rebasing has failed’ αισθάνεσαι πως έχεις μπλέξει με sci-fi τεχνολογία.
Το COSMIC είναι κάτι που φαίνεται ότι φτιάχτηκε στα γρήγορα αλλά είναι υποσχόμενο, σαν proof of concept. Μερικές λειτουργίες θυμίζουν ενίοτε “experimental UI” παρά κάτι που είναι έτοιμο για κάθε χρήστη…
Η σύγκριση GNOME vs KDE Edition δείχνει ότι το Fedora κάνει “μικρές αλλαγές με σοβαρό αντίκτυπο”. Οσο για το θεματάκι με το UEFI, εκεί θα χρειαστείς sudo.
Συμπέρασμα
Το Fedora 42 σε φέρνει κοντά σε ένα ώριμο, σύγχρονο και ασφαλές desktop οικοσύστημα. Με GNOME ή KDE, Atomics που κοιτούν στο μέλλον, COSMIC που βάζει νέα στοίχημα, και τον νέο installer που καταργεί πολυπλοκότητες — όλα δείχνουν ότι η κοινότητα κάνει βήματα με κατεύθυνση απλότητας, ασφάλειας και ποικιλίας.
Για σένα που ψάχνεις…
Χρήση desktop: GNOME ή KDE; δική σου επιλογή.
Developer: Silverblue ή Kinoite για container workflows.
Rust desktop: δοκίμασε COSMIC, για πιο έξυπνη δουλειά.
Dual-boot ανήκεις; φρόντισε το UEFI entry αλλά δεν είναι deal-breaker.
Στις 27 Μαΐου 2025, η Ομάδα του Interoperable Europe Portal διοργάνωσε το διαδικτυακό σεμινάριο με τίτλο «Κατανόηση της Ευρωπαϊκής Δημόσιας Άδειας (EUPL)», με στόχο την ενημέρωση και την παροχή πρακτικών οδηγιών σχετικά με τη χρήση της άδειας αυτής. Το webinar εστίασε στο πώς η EUPL εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της ψηφιακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη σύνδεσή της με τον Κανονισμό για τη Διαλειτουργική Ευρώπη (Interoperable Europe Act).
Θεματολογία του σεμιναρίου
Η εκδήλωση περιλάμβανε τα εξής:
Καλωσόρισμα και εισαγωγή
Η σημασία των αδειών ανοικτού κώδικα
Ο Κανονισμός Διαλειτουργικής Ευρώπης και η EUPL
Οι βασικές αρχές της EUPL
Πρακτικές εφαρμογές και προκλήσεις
Η χρήση της EUPL στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα
Θέματα «πέρα από την αδειοδότηση»
Παρουσίαση του εργαλείου Licensing Assistant
Ερωτήσεις και απαντήσεις
Σημαντικά σημεία
Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου παρουσιάστηκαν:
Ο τρόπος με τον οποίο η EUPL υποστηρίζει τους στόχους της ψηφιακής πολιτικής της ΕΕ και η σύνδεσή της με το άρθρο 8 του Κανονισμού.
Οι βασικές αρχές της EUPL, όπως η ευρεία εμβέλεια και η συμβατότητά της με άλλες άδειες ανοικτού κώδικα.
Παραδείγματα εφαρμογής της EUPL σε τομείς όπως η επιστήμη, η εκπαίδευση και το εμπόριο.
Αναλυτική καθοδήγηση για την εφαρμογή της EUPL σε έργα, με έμφαση στις υποχρεώσεις copyleft και τις σημειώσεις πνευματικών δικαιωμάτων.
Επίδειξη του Licensing Assistant, εργαλείου που βοηθά στη σύγκριση αδειών ανοικτού κώδικα και στον έλεγχο συμβατότητας για τη διανομή.
Συζήτηση και ερωτήσεις
Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να θέσουν ερωτήματα, όπως:
Μπορεί η EUPL να προστατεύσει δεδομένα; Η EUPL αφορά κυρίως λογισμικό, αλλά μπορεί να εφαρμοστεί σε ορισμένα δεδομένα. Για έγγραφα, συνίσταται η χρήση αδειών Creative Commons.
Υπάρχουν ανησυχίες για τις μεταφράσεις της EUPL; Οι μεταφράσεις μπορούν πάντα να βελτιωθούν και το θέμα παραμένει ανοιχτό για συζήτηση.
Πώς επηρεάζει η δικαιοδοσία και το εφαρμοστέο δίκαιο την υιοθέτηση της EUPL εκτός ΕΕ; Το ευρωπαϊκό δίκαιο υπερισχύει και καθοδηγεί την ερμηνεία της EUPL.
Ποια είναι η αξία του Licensing Assistant; Ενισχύει τη διαλειτουργικότητα και την ευαισθητοποίηση γύρω από τις άδειες ανοικτού κώδικα.
Το webinar ολοκληρώθηκε με παραπομπές σε πρόσθετους πόρους για περαιτέρω μελέτη και υποστήριξη.
Η ομαδική φωτογραφία του συνεδρίου των Νέων Βικιπαιδιστών, Richard Sekerak (WMCZ), CC4.0 BY-SA.
Το Συνέδριο Νέων στην Πράγα έλαβε χώρα στις 16 με 18 Μαϊου 2025. Διοργανώθηκε από το Wikimedia Τσεχίας σε συνεργασία με το CEE Hub, ενώ η Ομάδα Νέων της ΚΑΕ συνέβαλε στην πραγμάτωση του συνεδρίου. Μέλη της Ομάδας Νέων βοήθησαν στην πραγμάτωση του συνεδρίου ηγούμενοι τις συνεδρίες όπου συζητήσαμε πράγματα σχετικά με τις τέσσερις κύριες θεματικές του συνεδρίου.
Για τρεις μέρες, νέοι Βικιπαιδιστές ηλικίας 18-30 ετών συζήτησαν και πρότειναν λύσεις σε τέσσερα βασικά ερωτήματα: την παρουσία των νέων στο Βικιπαιδισμό, το γεγονός ότι η παρουσία των νέων στο κίνημα Wikimedia μειώνεται αντί να αυξάνεται, το γεγονός ότι η φωνή τους δεν ακούγεται, το γεγονός ότι χωρίς στήριξη χάνουν τον ενθουσιασμό τους αλλά και το γεγονός ότι οι δυνατότητες τους υποεκτιμώνται. Δεν είχε τις κλασικές παρουσιάσεις όπως τα άλλα συνέδρια του Wikimedia, αλλά κυρίως εργαστήρια όπου έγιναν διάφορες συζητήσεις στα παραπάνω και παρακάτω ζητήματα.
Ήταν ένα συνέδριο όπου ακούστηκαν όλες οι φωνές, και έγιναν πολλές συζητήσεις για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι νέοι. Οι συμμετέχοντες από τις διάφορες κοινότητες μοιράστηκαν τα ζητήματα που αντιμετωπίζουν στις διάφορες κοινότητες, για το τι θέλουμε να κάνουμε στο μέλλον, και έγιναν πολλές προσπάθειες και συζητήσεις για την συγκρότηση περιφερειακών δικτύων συνεργασίας νέων Βικιπαιδιστών. Υπήρξαν διάφορες συζητήσεις για το πως κοινότητες νέων από όλο το κόσμο μπορούν να δουλέψουν μαζί, ενώ άτομα από το Ίδρυμα Wikimedia παρείχαν εκπαιδεύσεις πάνω σε διάφορα ζητήματα, καίριας σημασίας για το κίνημα Wikimedia.
Ακόμη, στην ομιλία έναρξης η Κλάρα Γιόκλοβα, εκτελεστική διευθύντρια του Wikimedia Τσεχίας, η οποία μας βοηθά στην Ομάδα Νέων της ΚΑΕ, εξήρε τον ρόλο της Ομάδας Νέων στην ανάπτυξη του νεανικού κινήματος Βικιπαιδιστών στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, αναφέροντας προσωπικά εμένα και άλλους νέους Βικιπαιδιστές που συνέβαλαν με το τρόπο τους στην ανάπτυξη της Ομάδας Νέων της ΚΑΕ, που αποτελεί την πιο οργανωμένη ομάδα νέων Βικιπαιδιστών στο παγκόσμιο κίνημα Wikimedia.
Εδώ ηγούμαι μια ομάδα συζήτησης πάνω στο θέμα της μειούμενης παρουσίας των νεών στο κίνημα, με συμμετέχοντες από διάφορες χώρες. Richard Sekerak (WMCZ), CC4.0 BY-SA.
Έγιναν πολλές συζητήσεις για το μέλλον της κοινότητας των νέων Βικιπαιδιστών στο παγκόσμιο κίνημα σε ομάδες εργασίας των 6 ή των 7. Βγάλαμε αρκετά συμπεράσματα, όπως το τι θα μπορούσαμε να κάνουμε για να στηρίξουμε εμείς τους νέους, τι μπορούμε να πιέσουμε την δική μας κοινότητα αλλά και το κίνημα να κάνει, συμβάλλοντας στην αλλαγή. Επίσης, δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων μας, ιδίως των οργανωτικών, ενώ εξετάστηκε και το θέμα της κόπωσης των εθελοντών.
Γενικότερα, ο σκοπός του συνεδρίου ήταν να συνδεθεί η παγκόσμια κοινότητα των νέων Βικιπαιδιστών και να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για τον κοινό σκοπό της βελτίωσης της θέσης των νέων Βικιπαιδιστών. Επίσης σκόπευε στην ενδυνάμωση των γνώσεων μας και της οργανωτικής μας εμπειρίας. Το όραμα του συνεδρίου είναι να δημιουργηθεί ένα κίνημα στο οποίο οι νέοι θα εμπιστεύονται την Βικιπαίδεια και θα έχουν όλη την απαραίτητη στήριξη από τη κοινότητα, αλλά και να υπάρξει ένα μακροπρόθεσμο δίκτυο στήριξης των συμμετεχόντων στην μετέπειτα εργασία τους στο κίνημα. Τα βράδια έγιναν ψυχαγωγικές δραστηριότητες που οργάνωσαν τα μέλη της Ομάδας Νέων.
Συνδυάζοντας ποιοτική και πρακτική δουλειά, ήταν ένα συνέδριο διαφορετικό από τα άλλα – με ουσιαστικές συνδέσεις και ένα περιβάλλον όπου ο καθένας ένιωθε ότι ανήκει κάπου.
Αν μένετε και περπατάτε στην Αθήνα, σίγουρα έχετε προσέξει την κατάσταση με τα ενοικιαζόμενα ηλεκτρικά πατίνια. Αν όχι, ίσως να το έχετε ακούσει σεπολλάάρθρα, ή σε άλλαάρθρα, στα social media, ή σε κάποιοpodcast. Παρακάτω μερικές εικόνες (ίσως ενδεικτικές της άποψης μου επί τους θέματος).
Τα πατίνια και η Αθήνα
Την προηγούμενη Παρασκευή, αντιληφθήκαμε πως ο Δήμος Αθηναίων έχει φέρει σε διαβούλευση το κανονισμό κυκλοφορίας και στάθμευσης ηλεκτρικών πατινιών.
Η συμμετοχή των πολιτών για ένα θέμα που έχει απασχολήσει τόσο τους ανθρώπους της Αθήνας είναι ούτως ή άλλως σημαντική, αλλά είναι εξαιρετικά σημαντική για έναν επιπλέον λόγο: η κανονιστική ρυθμίζει τους κανόνες με τους οποίους οι εταιρείες ενοικίασης πατινιών θα μπορούν να λειτουργούν στο δήμο της Αθήνας, ενώ παράλληλα προστατεύει το λιγοστό δημόσιο χώρο της πόλης. Προσπαθεί να ισορροπήσει δηλαδή τα συμφέροντα των ιδιωτικών εταιρειών με τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των ανθρώπων που ζουν στην Αθήνα — όμως οι εταιρείες είχαν εξαιρετικά περισσότερες ευκαιρίες να συμβάλλουν στη διαμόρφωση του κανονισμού από εμάς τους υπόλοιπους. Ως ενδεικτικό παράδειγμα, ο Δήμαρχος της Αθήνας βρέθηκε (και όχι για πρώτη φορά) με εκπρόσωπους εταιρειών μικροκινητικότητας σε μια κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση, την ίδια περίοδο που κάποιοι από εμάς μαζεύαμε υπογραφές ζητώντας από το δημοτικό συμβούλιο να συμπεριλάβει ένα σχετικό ψήφισμα στο δημοτικό συμβούλιο (τελικά δεν τα καταφέραμε).
Αυτή η διαβούλευση λοιπόν, είναι η σημαντικότερη ευκαιρία που έχουμε σαν πολίτες να εκφράσουμε την άποψη μας για ένα θέμα για το οποίο τόσο πολλοί από εμάς έχουμε παραπονεθεί. Δυστυχώς, ο δήμος δεν φαίνεται να έκανε κάποια προσπάθεια να μάθουν για τη διαβούλευση όσο περισσότεροι πολίτες και φορείς γίνεται. Επιπλέον, η πλατφόρμα για διαβουλεύσεις που διατηρεί ο δήμος δε χρησιμοποιήθηκε για τη συγκεκριμένη κανονιστική (δίορθωση: η πλατφόρμα εμφανίζει τη διαβούλευση, αλλά η λειτουργία δημοσίων σχολίων στη πλατφόρμα είναι απενεργοποιημένη, οπότε η συμμετοχή γίνεται με email στο δήμο). Για να συμμετέχει κανείς στη διαδικασία, πρέπει να διαβάσει τις 80 σελίδες του κανονισμού (και τις εκατοντάδες σελίδες των συνοδευτικών εγγράφων) και να στείλει email στη διεύθυνση του δήμου. Κανείς όμως δεν έχει τόσο χρόνο.
Στη πλατφόρμα μπορεί κανείς να δει συνόψεις (συνολικά, ανά κεφάλαιο ή ανά άρθρο), ή και όλο το κείμενο της κανονιστικής. Μπορεί επίσης να δει το τι σημαίνει πρακτικά η κανονιστική για τη γειτονιά του πάνω σε έναν διαδραστικό χάρτη. Το σημαντικότερο, μπορεί να αφήσει σχόλια και να ψηφίσει σε σχόλια άλλων, τόσο σε κομμάτια του κανονισμού, όσο και τοποθεσίες και γεωγραφικά σύνολα στο χάρτη. Τα σχόλια είναι δημόσια και φαίνονται στη πλατφόρμα, και αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό ώστε να μπορέσουμε αργότερα να μετρήσουμε το πόση επιρροή είχε η διαβούλευση στο τελικό κείμενο που θα διαμορφωθεί. Παράλληλα, τα σχόλια στέλνονται αυτόματα στο email του δήμου (με CC στο χρήστη), με ένα ευγενικό μήνυμα που ζητάει από το δήμο να συμπεριλάβει το σχόλιο στη διαδικασία της διαβούλευσης:
Το email που λαμβάνει ο δήμος μετά από κάθε σχόλιο στη πλατφόρμα
Η πλατφόρμα δεν υποστηρίζεται από το δήμο (άλλωστε δε ρωτήσαμε κανέναν για να τη φτιάξουμε), όμως φυσικά ενημερώσαμε το αρμόδιο τμήμα, και παραμένουμε στη διάθεση του δήμου για να βοηθήσουμε όπως μπορούμε στην όσο το δυνατόν μεγαλύτερη και ουσιαστικότερη συμμετοχή των Αθηναίων στη διαβούλευση, καθώς και στην αξιοποίηση των όποιων σχολίων προκύψουν.
Οι διαβουλεύσεις είναι πλέον μέρος του OpenCouncil, και μπορεί να χρησιμοποιηθεί από οποιοδήποτε δήμο για οποιαδήποτε κανονιστική παρόμοιας μορφής — και φυσικά θα την προσαρμόσουμε με χαρά στις ανάγκες των δήμων συνεργατών μας.
Εάν θέλεις να λαμβάνεις κάθε μήνα το ενημερωτικό δελτίο για τις Ανοιχτές Τεχνολογίες καταχώρησε εδώ (https://newsletters.ellak.gr/?p=subscribe&id=) το email σου. Το ενημερωτικό δελτίο στέλνεται κάθε μήνα σε πάνω από 60.000 παραλήπτες.
Η οργανωτική επιτροπή της FOSSCOMM 2025 καλεί τις κοινότητες ανοικτού και ελεύθερου λογισμικού αλλά και οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο να υποβάλει την αίτηση ομιλίας ή workshop στο https://pretalx.fosscomm.gr/fosscomm-2025/cfp. Η επίσημη γλώσσα είναι τα Ελληνικά, υπάρχει όμως δυνατότητα να δεχτούμε και προτάσεις στην Αγγλική γλώσσα. H φετινή FOSSCOMM θα πραγματοποιηθεί στις 11 – 12 Οκτωβρίου 2025 από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου στην Σάμο
Ο Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών (ΕΕΛΛΑΚ) σε καλεί να γίνεις μέρος του κινήματος για την ψηφιακή ανεκαρτησία! Προσφέρουμε εθελοντική πρακτική άσκηση που θα σε εξοπλίσει με γνώσεις και εμπειρίες στη διαχείριση έργων ανοιχτών τεχνολογιών.
Η πρόσφατη υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ, με καταγγελίες για παρατυπίες σε επιδοτήσεις, έφερε στο προσκήνιο την ανάγκη για πιο ανοιχτές, προσβάσιμες και διαφανείς διαδικασίες στη διαχείριση δημόσιων πόρων. Σε αυτό το πλαίσιο, τα ανοιχτά δημόσια δεδομένα μπορούν να λειτουργήσουν προληπτικά απέναντι σε φαινόμενα διαφθοράς, αλλά και ως βάση για έλεγχο, τεκμηρίωση και ενεργή συμμετοχή των πολιτών.
Σε μια εποχή που η ψηφιακή τεχνολογία διαμορφώνει εκ νέου τα όρια της ανθρώπινης ελευθερίας και ιδιωτικότητας, η εξάπλωση του spyware – λογισμικού κατασκοπείας – έχει μετατραπεί σε μετωπική απειλή για τις δημοκρατικές κοινωνίες. Το spyware δεν είναι απλώς εργαλείο επιτήρησης. Είναι ένα όπλο σιωπηλού ελέγχου, με στόχο όχι μόνο την ασφάλεια, αλλά και την εξουδετέρωση της πολιτικής διαφωνίας, της δημοσιογραφικής ανεξαρτησίας και των θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Αυτός ο κατάλογος απαριθμεί δημόσια διαθέσιμο λογισμικό ανοιχτού κώδικα που προορίζεται για χρήση από δημόσιους φορείς. Παρόμοια λειτουργεί και το Μητρώο Ψηφιακών Δημόσιων Αγαθών (Digital Public Goods Registry) της Συμμαχίας Ψηφιακών Δημόσιων Αγαθών, το οποίο περιλαμβάνει ευρύτερα πόρους σχεδιασμένους με γνώμονα τη βιωσιμότητα και προσδιορίζει τυπικά τι σημαίνει «Ψηφιακό Δημόσιο Αγαθό».
Η ψηφιακή διακυβέρνηση είναι πλέον κεντρική στην πολιτική, την οικονομία και την κοινωνία. Ωστόσο, για να είναι αποτελεσματική, πρέπει να ξεκινά από μια σωστή κατανόηση του ίδιου του Διαδικτύου: τι είναι, πώς λειτουργεί και πώς συντονίζεται. Η σύγχυση μεταξύ της τεχνικής υποδομής του Διαδικτύου και των ψηφιακών υπηρεσιών που λειτουργούν πάνω σε αυτό – όπως εφαρμογές, πλατφόρμες ή τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης – μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες στην παγκόσμια σταθερότητα του δικτύου.
Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ), με την υποστήριξη του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, υλοποιεί μια σημαντική πανελλήνια δράση για τη χαρτογράφηση των αναγκών, των προκλήσεων και των τάσεων που σχετίζονται με την απασχόληση στον κλάδο Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ).
Σε μια εποχή όπου οι γεωπολιτικές εντάσεις, τα θέματα προστασίας προσωπικών δεδομένων και το αυξανόμενο κόστος των ιδιόκτητων ψηφιακών λύσεων επηρεάζουν σημαντικά τις επιλογές των δημόσιων φορέων, οι δήμοι της Κοπεγχάγης και του Άαρχους στη Δανία παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους. Επιλέγουν να στραφούν σε ανοικτό λογισμικό και ευρωπαϊκές υποδομές, απομακρυνόμενοι από τις κλειστές και εξαρτώμενες από εξωτερικές δυνάμεις λύσεις των ΗΠΑ.
Η Creative Commons (CC) ανακοίνωσε την έναρξη ενός καινοτόμου έργου με τίτλο CC Signals — ένα νέο πλαίσιο ψηφιακών σημάτων προτίμησης που αποσκοπεί στη διατήρηση και ενίσχυση των κοινών αγαθών (commons) στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης (AI).
Η απόφαση αυτή δεν είναι απλώς μια τεχνολογική αλλαγή – είναι μια δήλωση ανεξαρτησίας. Περίπου 30.000 υπάλληλοι, περιλαμβανομένων δικαστών, αστυνομικών και λοιπών δημοσίων λειτουργών, θα επηρεαστούν άμεσα, ενώ στη συνέχεια θα ακολουθήσουν και οι εκπαιδευτικοί. Αυτή η μαζική μετάβαση χαιρετίζεται ως ένα αποφασιστικό βήμα προς την «ψηφιακή ανεξαρτησία» της Γερμανίας, και γενικότερα της Ευρώπης.
Τι θα γινόταν αν τα ψηφιακά εργαλεία στα οποία βασίζεται η επιχείρησή σας καθημερινά — από το email και την επικοινωνία μέχρι την εξυπηρέτηση πελατών, τις cloud υποδομές και τη διαχείριση γνώσης — ξαφνικά γίνονταν απρόσιτα; Όχι εξαιτίας κυβερνοεπίθεσης. Όχι λόγω τεχνικής αστοχίας. Αλλά λόγω μιας πολιτικής απόφασης που ελήφθη χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Ακούγεται υπερβολικό; Δεν είναι. Είναι μια απολύτως ρεαλιστική και άκρως επίκαιρη στρατηγική ευαλωτότητα. Και όμως, οι περισσότεροι οργανισμοί ούτε καν την έχουν σκεφτεί — πόσο μάλλον προετοιμαστεί για αυτήν.
Το OpenForum Europe (OFE) υποστηρίζει ότι το ανοιχτό λογισμικό και τα ανοικτά πρότυπα είναι καθοριστικά για την ενίσχυση της ψηφιακής ανεξαρτησίας της ΕΕ. Ωστόσο, παρόλο που έχει υπάρξει αναγνώριση της σημασίας του ανοιχτού λογισμικού, απαιτείται μια στρατηγική και προληπτική προσέγγιση ώστε η ΕΕ να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητές του. Σε αυτό το πλαίσιο, το OFE προτείνει τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου Τεχνολογικής Ανεξαρτησίας (EU Sovereign Tech Fund – EU-STF).
Η Επιτροπή Βιομηχανίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ITRE) πρόσφατα ενέκρινε μια έκθεση πρωτοβουλίας για την τεχνολογική ανεξαρτησία της Ευρώπης και τις ψηφιακές υποδομές. Η έκθεση καλύπτει ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων, από τα μικροτσίπ μέχρι τα υποθαλάσσια καλώδια και φυσικά, το λογισμικό. Στο επίκεντρο της συζήτησης τοποθετείται το Ελεύθερο Λογισμικό – γνωστό και ως Ανοικτού Κώδικα – ως κρίσιμο εργαλείο για την ενίσχυση της ψηφιακής και τεχνολογικής ανεξαρτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η πρόσβαση στην πολιτιστική κληρονομιά και η ελεύθερη χρήση της αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο της πολιτιστικής ελευθερίας και της καλλιτεχνικής δημιουργικότητας. Σε μια εποχή όπου η ψηφιοποίηση προσφέρει πρωτόγνωρες δυνατότητες πρόσβασης σε έργα τέχνης, μνημεία και άλλα πολιτιστικά αγαθά, η έννοια του Κοινού Κτήματος (Public Domain) αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Ωστόσο, παρά τις νομικές προβλέψεις σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, αρκετά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) επιβάλλουν περιορισμούς που στην πράξη αμφισβητούν τη βασική αρχή: ό,τι είναι στο Κοινό Κτήμα, πρέπει να παραμένει ελεύθερο για όλους.
Το financials.gr χρησιμοποιεί τα Ανοικτά Δεδομένα του Γ.Ε.ΜΗ. και τα σύγχρονα μοντέλα Τεχνητής Νοημοσύνης, το financials.gr αντλεί και επεξεργάζεται τα ανοικτά δεδομένα του Γ.Ε.ΜΗ. δημιουργώντας μία προσβάσιμη βάση χρηματοοικονομικών δεδομένων για όλες τις ΑΕ, ΕΠΕ και ΙΚΕ της Ελλάδας. Η βάση ανανεώνεται καθημερινά, αντλώντας χρηματοοικονομική πληροφορία από τις ετήσιες αναφορές που υποβάλλουν οι επιχειρήσεις στο Γ.Ε.ΜΗ.
Στην εποχή της ραγδαίας ανάπτυξης της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ), τα δεδομένα αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο κάθε επιτυχημένης εφαρμογής. Όπως ένα κτίριο χρειάζεται γερά θεμέλια για να σταθεί, έτσι και τα συστήματα ΤΝ απαιτούν υψηλής ποιότητας δεδομένα για να λειτουργήσουν αποτελεσματικά. Το Open Data Institute (ODI), σε μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2025, παρουσιάζει ένα καινοτόμο πλαίσιο που στοχεύει να καθοδηγήσει τους παρόχους δεδομένων στο πώς να καταστήσουν τα δεδομένα τους “έτοιμα για ΤΝ” (AI-ready).
Στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης, ο παγκόσμιος ιστός αντιμετωπίζει μια νέα πρόκληση: τη ραγδαία αύξηση της αυτοματοποιημένης επισκεψιμότητας από προγράμματα συλλογής δεδομένων, γνωστά ως AI crawlers ή scrapers. Αν διαχειρίζεστε έναν ιστότοπο, είναι πιθανό να έχετε παρατηρήσει μια ανεξήγητη αύξηση της κίνησης τον τελευταίο καιρό. Πολλοί διαχειριστές έχουν διαπιστώσει ότι δεν πρόκειται για πραγματικούς επισκέπτες, αλλά για «ρομπότ» που συλλέγουν δεδομένα για εκπαίδευση συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) βρίσκεται σήμερα αντιμέτωπη με μια αυξανόμενη σειρά προκλήσεων που απειλούν τη δημοκρατία, τις θεμελιώδεις αξίες της και τη συνοχή των θεσμών της. Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προετοιμάζει την υιοθέτηση μιας σημαντικής νέας πρωτοβουλίας με την ονομασία European Democracy Shield (Ασπίδα της Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας). Η πρωτοβουλία αυτή έχει ως στόχο την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της δημοκρατίας της ΕΕ απέναντι σε στρατηγικές και συστηματικές επιθέσεις, τόσο από ξένες αυταρχικές δυνάμεις όσο και από δρώντες στον ψηφιακό χώρο.
Οι προκλήσεις για τη δημοκρατία της ΕΕ
Οι στρατηγικές επιθέσεις κατά της δημοκρατίας και των θεμελιωδών αξιών της ΕΕ έχουν ενταθεί τα τελευταία χρόνια. Οι απειλές αυτές προέρχονται από παραδοσιακούς αυταρχικούς αντιπάλους, όπως η Ρωσία και η Κίνα, που χρησιμοποιούν την παραπληροφόρηση και την ξένη παρέμβαση σε πληροφορίες (Foreign Information Manipulation and Interference – FIMI) για να υπονομεύσουν τις εκλογικές διαδικασίες, την ελευθερία του λόγου και την κοινωνική συνοχή.
Σύμφωνα με το Eurobarometer του 2023, το 81% των Ευρωπαίων πολιτών θεωρεί τη ξένη παρέμβαση στις δημοκρατίες σοβαρό πρόβλημα. Η πρόκληση αυτή εντείνεται από την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη και τα deepfakes, που επιτρέπουν την εξάπλωση ψευδών πληροφοριών με πρωτόγνωρη ταχύτητα και ακρίβεια.
Τι είναι η Ασπίδα της Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας
Η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρότεινε για πρώτη φορά την ιδέα μιας Ασπίδας της Δημοκρατίας τον Μάιο του 2024, πριν τις ευρωπαϊκές εκλογές. Στόχος της πρωτοβουλίας είναι να:
Αντιμετωπίσει τη χειραγώγηση και παρέμβαση πληροφοριών από ξένες δυνάμεις.
Διασφαλίσει τη δικαιοσύνη και την ακεραιότητα των εκλογικών διαδικασιών.
Ενισχύσει τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και τους δημοσιογράφους.
Προστατεύσει την κοινωνία των πολιτών και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η πρωτοβουλία περιλαμβάνει τη δημιουργία πανευρωπαϊκού δικτύου ελεγκτών γεγονότων, την ενίσχυση της εφαρμογής της ψηφιακής νομοθεσίας της ΕΕ (όπως ο Κανονισμός για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες – DSA), καθώς και την αντιμετώπιση τεχνολογιών παραπληροφόρησης όπως τα deepfakes.
Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και η εφαρμογή της Ασπίδας
Η ευθύνη για την ανάπτυξη και εφαρμογή της Ασπίδας έχει ανατεθεί στον Επίτροπο για τη Δημοκρατία, τη Δικαιοσύνη, το Κράτος Δικαίου και την Προστασία του Καταναλωτή, Μάικλ ΜακΓκραθ. Ο ΜακΓκραθ ηγείται μιας ομάδας έργου αποτελούμενης από επτά Επιτρόπους, που έχει ως αποστολή την οριζόντια συντονισμένη δράση σε όλους τους τομείς πολιτικής.
Η Επιτροπή, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (EEAS), ενισχύει τα υφιστάμενα εργαλεία όπως:
East StratCom Task Force, που παρακολουθεί και τεκμηριώνει περιπτώσεις παραπληροφόρησης.
EU Hybrid Toolbox και FIMI Toolbox, που προσφέρουν εργαλεία για την καταπολέμηση των υβριδικών απειλών.
Rapid Alert System (RAS), που επιτρέπει την ταχεία ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών.
Ο ρόλος των κρατών μελών
Η στάση των κρατών μελών ποικίλει, με βάση γεωγραφικές, ιστορικές και πολιτικές παραμέτρους. Η Γαλλία, με τον φορέα VIGINUM, και η Σουηδία, με την Υπηρεσία Ψυχολογικής Άμυνας, έχουν δημιουργήσει εθνικούς μηχανισμούς για την αντιμετώπιση των ξένων παρεμβάσεων και αποτελούν πρότυπα για αντίστοιχες δομές σε επίπεδο ΕΕ.
Η Πολωνία, κατά την προεδρία της στο Συμβούλιο, προώθησε την ανθεκτικότητα της δημοκρατίας ενάντια στην πόλωση και τη ριζοσπαστικοποίηση, ενώ η Δανία εστιάζει στον ρόλο της ελεύθερης και αξιόπιστης ενημέρωσης και της πολιτιστικής διάστασης της δημοκρατικής ανθεκτικότητας.
Θέσεις και προτάσεις ενδιαφερόμενων φορέων
Κατά τη δημόσια διαβούλευση που ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2025, προτάθηκαν μεταξύ άλλων:
Η αναγνώριση της δημοσιογραφίας ως κρίσιμης υποδομής.
Η δημιουργία Ταμείου Επενδύσεων στην Ακεραιότητα της Πληροφορίας (Information Integrity Investment Fund – I3F).
Η ενίσχυση του προγράμματος CERV για την υποστήριξη της κοινωνίας των πολιτών.
Η ανάπτυξη ευρωπαϊκού κέντρου αριστείας για την καταπολέμηση της FIMI.
Ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διαδραματίζει καίριο ρόλο, έχοντας συστήσει την Ειδική Επιτροπή για την Ασπίδα της Δημοκρατίας (EUDS). Η επιτροπή εξετάζει τη δράση της Επιτροπής και της EEAS, καταθέτει προτάσεις και προωθεί τη διαμόρφωση πολιτικών που θα θωρακίσουν την Ένωση από υβριδικές απειλές.
Το Κοινοβούλιο τονίζει τη σημασία της ελεύθερης, ανεξάρτητης και πλουραλιστικής ενημέρωσης για τη δημοκρατική ανθεκτικότητα και υπογραμμίζει την ανάγκη επενδύσεων στην ερευνητική δημοσιογραφία, τον έλεγχο γεγονότων και τη ψηφιακή παιδεία.
Προκλήσεις και επόμενα βήματα
Η υλοποίηση της Ασπίδας της Δημοκρατίας συναντά προκλήσεις, όπως:
Η ανάγκη συντονισμού μεταξύ διαφορετικών θεσμών και κρατών μελών.
Η αντίσταση από μεγάλα εταιρικά συμφέροντα και ορισμένες κυβερνήσεις εντός και εκτός ΕΕ, που επικρίνουν την ευρωπαϊκή ψηφιακή ρύθμιση ως λογοκρισία.
Η τεχνολογική πρόκληση της συνεχώς εξελισσόμενης παραπληροφόρησης.
Η Επιτροπή σχεδιάζει την παρουσίαση της σχετικής επικοινωνίας το φθινόπωρο του 2025, ενώ το Κοινοβούλιο αναμένεται να ψηφίσει το τελικό πόρισμα της EUDS στις αρχές του 2026.
Η Ασπίδα της Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας αποτελεί μια φιλόδοξη προσπάθεια της ΕΕ να προασπίσει τις θεμελιώδεις αξίες της και να θωρακιστεί απέναντι στις νέες μορφές απειλών. Η επιτυχία της θα εξαρτηθεί από την αποφασιστικότητα των θεσμών, τη συνεργασία των κρατών μελών και την ενεργό συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών.
Η πρωτοβουλία αυτή δεν στοχεύει μόνο στην προστασία των εκλογικών διαδικασιών ή στην αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης, αλλά φιλοδοξεί να καλλιεργήσει μια πιο ανθεκτική, κριτική και ενεργή ευρωπαϊκή κοινωνία, ικανή να σταθεί απέναντι στις προκλήσεις του 21ου αιώνα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρίζει ολοένα και περισσότερο το ανοιχτό λογισμικό ως στρατηγικό πλεονέκτημα, το οποίο συνδέεται με την καινοτομία, τη συνεργασία και την ψηφιακή κυριαρχία. Η Στρατηγική Ανοιχτού Λογισμικού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 2020-2023προωθεί μια προσέγγιση «Think Open» εντός των θεσμών της ΕΕ και καλεί σε «στοχευμένη δημόσια χρηματοδότηση» για τη διατήρηση κρίσιμων έργων ανοιχτού κώδικα.
Η δέσμευση αυτή αντικατοπτρίζεται και στη Γερμανία. Η συμφωνία του κυβερνητικού συνασπισμού του 2021 έθεσε προτεραιότητα στην ενίσχυση του ανοιχτού λογισμικού για την προώθηση της ψηφιακής κυριαρχίας, με το σύνθημα «public money, public code». Παράλληλα, οι τροποποιήσεις στον Νόμο για την Πρόσβαση στο Διαδίκτυο (Online Access Act) υποχρεώνουν τη δημόσια διοίκηση να προτιμά λύσεις ανοιχτού λογισμικού και ανοιχτών προτύπων στις προμήθειες ΤΠΕ, ενισχύοντας έτσι τη διαφάνεια και τη διαλειτουργικότητα.
Ο στόχος του Fund είναι η ενίσχυση της ψηφιακής κυριαρχίας μέσω της υποστήριξης της συντήρησης βασικών τεχνολογιών ανοιχτού κώδικα (π.χ. βιβλιοθήκες, πρωτόκολλα, εργαλεία ανάπτυξης), οι οποίες παρότι χρησιμοποιούνται ευρέως, υποχρηματοδοτούνται. Με στοχευμένες επενδύσεις στη συντήρηση, ασφάλεια και ανθεκτικότητα αυτών των έργων, διασφαλίζεται η διαθεσιμότητα και η αξιοπιστία τους για δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς.
Μηχανισμός χρηματοδότησης και διαδικασίες
Η χρηματοδότηση γίνεται με συμβάσεις που περιγράφουν τα παραδοτέα και τα ορόσημα. Η ελάχιστη χρηματοδότηση ανά έργο είναι €50.000 και δεν υπάρχει ανώτατο όριο, με επενδύσεις που φτάνουν έως €1 εκατομμύριο. Τα έργα πρέπει να είναι βασικές τεχνολογίες ανοιχτού κώδικα, με κώδικα σε άδειες εγκεκριμένες από το Open Source Initiative ή το Free Software Foundation και τεκμηρίωση υπό άδειες τύπου Creative Commons (εκτός NC και ND).
Η αξιολόγηση των προτάσεων βασίζεται σε έξι κριτήρια:
διάδοση (prevalence),
σημασία (relevance),
βαθμός υποχρηματοδότησης (vulnerability),
δημόσιο συμφέρον,
προτεινόμενες δραστηριότητες,
εμπειρία συνεισφερόντων.
Η διαδικασία περιλαμβάνει αρχικό έλεγχο, φάση οριστικοποίησης προϋπολογισμού και στόχων (scoping), και αξιολόγηση από εξωτερικούς ειδικούς.
Καινοτομίες του Fund
Το Fund εισάγει δύο βασικές καινοτομίες:
Εστιάζει όχι στην καινοτομία ή στα πρωτότυπα, αλλά στη μακροπρόθεσμη συντήρηση της ανοιχτής ψηφιακής υποδομής.
Λειτουργεί υπό το γερμανικό δίκαιο δημοσίων προμηθειών, γεγονός πρωτοφανές για τον χώρο του ανοιχτού λογισμικού. Παρότι τα κεφάλαια προέρχονται από γερμανικούς δημόσιους πόρους, το Fund έχει παγκόσμια εντολή, ενισχύοντας τη διεθνή συνεργασία.
Εξέλιξη και προώθηση
Η ιδέα για το Fund προέκυψε από την αυξανόμενη ανησυχία για την ευθραυστότητα κρίσιμων υποδομών ανοιχτού κώδικα, όπως αποκάλυψε το κενό ασφαλείας Log4j. Η γερμανική κυβέρνηση διέθεσε αρχικά €3,5 εκατ. (2022) και σταδιακά αύξησε τον προϋπολογισμό στα €11,5 εκατ. (2023) και στα €17 εκατ. (2024).
Μέχρι τα τέλη του 2024 είχαν υποστηριχθεί πάνω από 60 έργα. Το Fund θεσμοθετήθηκε ως ανεξάρτητη οντότητα και η Sovereign Tech Agency ανέλαβε τη διαχείρισή του. Για παραδείγματα έργων, βλ. https://www.sovereign.tech/tech.
Διακυβέρνηση και χρηματοδότηση
Το Fund διοικείται από τη Sovereign Tech Agency, με εποπτεία από Εποπτικό Συμβούλιο. Η χρηματοδότηση προέρχεται αποκλειστικά από τον κρατικό προϋπολογισμό, εγκεκριμένη από τη Γερμανική Βουλή (Bundestag). Ένα διετές συμβόλαιο με το BMWK διασφαλίζει τη συνέχιση πέρα από ετήσιους κύκλους προϋπολογισμού.
Κατευθύνσεις για το 2025
Το 2025 το Fund μπαίνει σε φάση στρατηγικής ανάπτυξης:
Ενίσχυση της ομάδας διαχείρισης.
Προδραστική αναζήτηση έργων που δεν προσεγγίζουν τη χρηματοδότηση μέσω της τυπικής διαδικασίας.
Συνεργασίες με βιομηχανία και φορείς όπως το ZenDiS.
Προώθηση του Fund ως πρότυπο χρηματοδότησης ανοιχτού λογισμικού σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Οφέλη και προκλήσεις
Το Fund δίνει τη δυνατότητα στη δημόσια διοίκηση να συμμετέχει ενεργά στο οικοσύστημα ανοιχτού λογισμικού και να διαμορφώνει τις τεχνολογίες σύμφωνα με το δημόσιο συμφέρον. Ωστόσο, αντιμετωπίζει προκλήσεις όπως:
Οικονομική αβεβαιότητα λόγω ετήσιων διαπραγματεύσεων προϋπολογισμού.
Μετατόπιση πολιτικού ενδιαφέροντος σε νέα θέματα όπως η τεχνητή νοημοσύνη.
Περιορισμοί του δικαίου δημοσίων προμηθειών που δίνουν έμφαση στην τιμή και όχι σε αξίες όπως η διαφάνεια και η επαναχρησιμοποίηση.
Η επίλυση αυτών των ζητημάτων είναι κρίσιμη για τη βιωσιμότητα του Fund.
Καλά παραδείγματα
Η επιτυχία του Fund βασίστηκε:
Σε πιλοτικές προσεγγίσεις και συνεχές feedback.
Στην ενεργή συνεργασία με την κοινότητα ανοιχτού κώδικα.
Στην κατανόηση της πολυπλοκότητας και της πολιτισμικής ποικιλίας του οικοσυστήματος.
Πολιτικό πλαίσιο
Για περισσότερα στοιχεία σχετικά με το πολιτικό πλαίσιο ανοιχτού λογισμικού στη Γερμανία, ανατρέξτε στο Country Intelligence Report και το factsheet στο OSOR Knowledge Centre.
Οι εκδηλώσεις δεν σταματούν καθώς αυτήν την εβδομάδα πραγματοποιούνται εκδηλώσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό για τις ανοιχτές τεχνολογίες και την καινοτομία! Ο Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών (ΕΕΛΛΑΚ) σας προτείνει να τις παρακολουθήσετε και να τις διαδώσετε. Μπορείτε επίσης να δείτε περισσότερες εκδηλώσεις για τις επόμενες εβδομάδες ή να καταχωρίσετε τη δική σας εκδήλωση στο: https://ellak.gr/events.
Η Βιέννη, γνωστή για την πολιτιστική της κληρονομιά, την αρχιτεκτονική της και την ποιότητα ζωής της, κρύβει έναν ακόμη θησαυρό: τη φύση που έχει ενσωματωθεί στον αστικό της ιστό. Περίπου το 50% της συνολικής έκτασης της πόλης καλύπτεται από πράσινες περιοχές, σύμφωνα με το δημαρχείο της Βιέννης. Αυτό το υψηλό ποσοστό δεν είναι μόνο αισθητικά ευχάριστο αλλά και ζωτικής σημασίας για την υγεία, την κοινωνική συνοχή και την περιβαλλοντική σταθερότητα.
Η Σημασία των Πράσινων Περιοχών στις Πόλεις
Η ύπαρξη προσβάσιμων πάρκων, δεντροστοιχιών, κήπων και άλλων φυσικών περιοχών είναι εξαιρετικά σημαντική για τις σύγχρονες πόλεις. Οι πράσινοι χώροι βελτιώνουν την ποιότητα του αέρα, μειώνουν τη ρύπανση και τη θερμοκρασία, προστατεύουν από τον θόρυβο και προάγουν τη βιοποικιλότητα. Ιδιαίτερα για τα παιδιά, τους ηλικιωμένους και τα άτομα με χαμηλά εισοδήματα, η προσβασιμότητα σε τέτοιες περιοχές έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο παχυσαρκίας, βελτιώνει την καρδιαγγειακή υγεία και μειώνει τα ποσοστά κατάθλιψης.
Ωστόσο, δεν απολαμβάνουν όλοι οι πολίτες της Ευρώπης εξίσου αυτή τη φύση. Οι γειτονιές με χαμηλότερα εισοδήματα έχουν, συχνά, περιορισμένη πρόσβαση σε πάρκα και παιδικές χαρές. Αυτή η ανισότητα καθιστά την αστική αναδάσωση και την οικολογική αναδιάρθρωση απαραίτητες προτεραιότητες για την κοινωνική δικαιοσύνη και την υγεία των πολιτών.
Το Όραμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για Πράσινες Πόλεις
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, αντιλαμβανόμενη τη σημασία του αστικού πρασίνου, έχει θέσει στόχο έως το 2030 να ενισχύσει την παρουσία της φύσης στις μεγαλουπόλεις. Μέσα από την Πράσινη Συμφωνία και τη Στρατηγική για τη Βιοποικιλότητα, η Ε.Ε. προωθεί τη δημιουργία προσβάσιμης και ποικιλόμορφης πράσινης υποδομής. Το “Green City Accord” αποτελεί ένα από τα βασικά εργαλεία αυτής της στρατηγικής: πρόκειται για μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με στόχο να γίνουν οι ευρωπαϊκές πόλεις καθαρότερες, υγιέστερες και πιο πράσινες.
Σε αυτό το πλαίσιο, πόλεις όπως η Βιέννη λειτουργούν ως πρότυπα. Όχι μόνο μέσω θεσμικών παρεμβάσεων, αλλά και χάρη στη συμμετοχή των ίδιων των πολιτών μέσω καινοτόμων, ανοικτών ψηφιακών εργαλείων.
“Wiener Straßenbäume”: Ένα Ανοικτό Παράθυρο στη Φύση της Πόλης
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ενεργού συμμετοχής πολιτών και αξιοποίησης ψηφιακής τεχνολογίας είναι το έργο ανοιχτού κώδικα “Wiener Straßenbäume” (“Δεντροστοιχίες της Βιέννης”). Η πλατφόρμα αυτή προσφέρει έναν χάρτη θερμότητας (heatmap), που καταγράφει πάνω από 91.000 δέντρα κατά μήκος των δρόμων της Βιέννης. Με τον τρόπο αυτό, οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της πόλης μπορούν να εξερευνήσουν με ακρίβεια πόσο “πράσινη” είναι η κάθε περιοχή.
Η εφαρμογή επιτρέπει την επισκόπηση τόσο μακροεπίπεδου όσο και λεπτομερούς χαρακτήρα. Κάθε δέντρο καταγράφεται με συγκεκριμένα μεταδεδομένα: είδος, ηλικία, ύψος, διάμετρος κορμού και κόμης. Οι χρήστες μπορούν να δουν ποια δέντρα υπάρχουν στη γειτονιά τους, ποια είναι μεγαλύτερα ή σπανιότερα, και ποιες περιοχές έχουν μεγαλύτερη ανάγκη από δεντροφύτευση.
Η Δύναμη των Ανοιχτών Δεδομένων
Το “Wiener Straßenbäume” βασίζεται σε δύο σύνολα ανοικτών δεδομένων που παρέχει ο Δήμος της Βιέννης:
Το Επίσημο Μητρώο Δέντρων (Tree Register): Περιλαμβάνει περίπου 226.000 δέντρα της πόλης, τόσο σε δρόμους όσο και σε πάρκα. Διαχειρίζεται από την Υπηρεσία Πάρκων και Κήπων (Δημοτικό Τμήμα 42).
Το Διατροπικό Σύστημα Αναφοράς Κυκλοφορίας – Οδικός Χάρτης Βιέννης (Straßengraph): Ένα τοπολογικό μοντέλο του οδικού δικτύου της πόλης, απαραίτητο για χωρική ανάλυση.
Τα ονόματα των δρόμων προέρχονται από ανοιχτές πηγές όπως τα OpenMapTiles και OpenStreetMap, προσδίδοντας διαφάνεια και διαλειτουργικότητα στην πλατφόρμα.
Τεχνολογία, Κοινωνία και Οικολογία: Ένα Τρίπτυχο
Το “Wiener Straßenbäume” δεν είναι το μοναδικό παράδειγμα συνεργασίας τεχνολογίας και περιβαλλοντικής συνείδησης. Στο Βερολίνο, το CityLAB ανέπτυξε το “Gieß den Kiez” (“Πότισε τη Γειτονιά”), ένα συνεργατικό εργαλείο που επιτρέπει στους πολίτες να φροντίζουν τα δέντρα της περιοχής τους κατά τη διάρκεια ξηρών περιόδων. Αυτά τα έργα αποδεικνύουν πώς η ανοιχτή τεχνολογία μπορεί να ενισχύσει την οικολογική ευαισθητοποίηση, την ατομική ευθύνη και τη συλλογική συμμετοχή.
Οι πλατφόρμες αυτές δεν βοηθούν μόνο στην αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, αλλά δημιουργούν και ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης, όπου οι πολίτες είναι ενεργοί συνδημιουργοί λύσεων.
Σε μια περίοδο που η δημόσια διοίκηση βρίσκεται υπό αυξημένο έλεγχο και η κοινωνία απαιτεί λογοδοσία, η αξιοποίηση των ανοιχτών δεδομένων δεν αποτελεί απλώς τεχνολογική επιλογή – είναι εργαλείο δημοκρατίας.
Η πρόσφατη υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ, με καταγγελίες για παρατυπίες σε επιδοτήσεις, έφερε στο προσκήνιο την ανάγκη για πιο ανοιχτές, προσβάσιμες και διαφανείς διαδικασίες στη διαχείριση δημόσιων πόρων. Σε αυτό το πλαίσιο, τα ανοιχτά δημόσια δεδομένα μπορούν να λειτουργήσουν προληπτικά απέναντι σε φαινόμενα διαφθοράς, αλλά και ως βάση για έλεγχο, τεκμηρίωση και ενεργή συμμετοχή των πολιτών.
Στην εκδήλωση αυτή θα συζητηθούν:
Πώς τα ανοιχτά δεδομένα ενισχύουν τη λογοδοσία στη δημόσια διοίκηση.
Πώς μπορούν να αποτρέψουν σκάνδαλα όπως εκείνο του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Ποιες είναι οι προκλήσεις και οι προϋποθέσεις για ουσιαστική εφαρμογή πολιτικών διαφάνειας στον αγροτικό τομέα και όχι μόνο.
Στόχος μας είναι να αναδείξουμε την ανοιχτότητα ως θεμέλιο για ένα σύγχρονο, αξιόπιστο και δίκαιο κράτος. Η διαφάνεια δεν είναι πολυτέλεια – είναι προστασία για τους θεσμούς και τους πολίτες.
Ένα σύστημα που δεν ξεκινά, ένας δίσκος που “κλαίει”, ή ένα GRUB που εξαφανίστηκε: το Linux έχει τη λύση, και αυτή χωράει σε ένα USB stick. Ανακάλυψε τις πιο δυνατές, ελαφριές και εξειδικευμένες rescue διανομές του 2025, που μπορούν να σώσουν το desktop ή το laptop σου όταν όλα πάνε στραβά. Από την SystemRescue έως την TinyCore, αυτός ο οδηγός είναι το εργαλείο που πρέπει να έχει κάθε προχωρημένος χρήστης ή sysadmin στο συρτάρι του.
Γιατί να έχεις USB με Rescue Linux;
Η ζωή του sysadmin – και του power user – είναι γεμάτη απρόοπτα: δίσκοι που καταρρέουν, bootloaders που χαλάνε, συστήματα που δεν μπουτάρουν. Σε τέτοιες στιγμές, ένα απλό αλλά ισχυρό εργαλείο μπορεί να κάνει τη διαφορά: ένα USB stick με μια ειδικά φτιαγμένη rescue διανομή Linux.
Όχι, δεν μιλάμε για τις κλασικές διανομές τύπου Ubuntu ή Fedora. Αυτές είναι πλήρεις και συχνά «βαριές». Μιλάμε για lightweight distros με εστίαση στην επιδιόρθωση συστημάτων, στη διάγνωση hardware, στην ανάκτηση αρχείων και στην επιδιόρθωση του boot. Και το σημαντικότερο; Φορτώνονται σε Live περιβάλλον χωρίς εγκατάσταση, με εργαλεία όπως smartctl, ddrescue, fsck, testdisk, rsync, ακόμα και με δυνατότητα chroot.
Ας ρίξουμε μια ματιά στις καλύτερες επιλογές rescue distros για να έχεις στο USB σου.
1. SystemRescue
Η SystemRescue (πρώην SystemRescueCd) είναι η επιτομή του rescue USB. Βασισμένη στο Arch Linux, είναι μικρή (~800MB) αλλά πανίσχυρη, φορτωμένη με όλα τα απαραίτητα εργαλεία για διαγνωστικά, partitioning, ανάκτηση αρχείων και επιδιόρθωση συστημάτων.
Η Rescatux είναι μια Debian-based rescue διανομή που ξεχωρίζει για τα γραφικά εργαλεία επιδιόρθωσης και την απλότητά της. Το βασικό της εργαλείο, το Rescapp, προσφέρει GUI επιλογές για επαναφορά GRUB, επαναφορά password, επισκευή MBR, επιδιόρθωση αρχείων fstab και άλλα.
Κύρια χαρακτηριστικά:
Βασίζεται σε Debian Stable – εγγυημένη σταθερότητα
GUI εργαλεία για αρχάριους και προχωρημένους
gparted, testdisk, photorec, ntfsfix, fsck
Εργαλεία διαχείρισης GRUB, χρήστη και root password
Υποστήριξη BIOS/UEFI, ακόμα και για Windows recovery
Live περιβάλλον με LXDE desktop
Δεν είναι η πιο ελαφριά, αλλά είναι απίστευτα χρήσιμη αν θες να επιδιορθώσεις boot ή user προβλήματα με λίγα clicks.
Η Grml είναι διανομή φτιαγμένη από Debian, με ξεκάθαρο προσανατολισμό στο CLI-based troubleshooting. Δεν έχει πλήρες desktop – είναι για pros που αγαπούν το terminal. Αν είσαι από αυτούς, θα λατρέψεις τα scripts και το customization.
Η Finnix είναι μία από τις παλαιότερες rescue διανομές στον κόσμο του Linux – πρωτοεμφανίστηκε το 1999! Εστιάζει αποκλειστικά σε γραμμή εντολών, προσφέροντας ένα μικρό, ελαφρύ περιβάλλον για διαχειριστές συστημάτων και power users.
Η Parted Magic είναι μια από τις πιο επαγγελματικές rescue διανομές, με εστίαση σε partitioning, κλωνοποίηση δίσκων και ανάκτηση δεδομένων. Η μόνη ιδιαιτερότητα; Δεν είναι δωρεάν – κοστίζει περίπου $13. Αλλά τα εργαλεία που περιλαμβάνει είναι υπεραρκετά για να δικαιολογήσουν το κόστος.
Περιλαμβάνει smartctl, nvme-cli, hdparm, erase, wipe
Υποστήριξη SSD secure erase
Live περιβάλλον με LXDE desktop
Εξαιρετική υποστήριξη hardware
Δεν υποστηρίζει persistence αλλά τρέχει απροβλημάτιστα
Αν ασχολείσαι με κλωνοποιήσεις, data recovery ή διαχείριση δίσκων, και δεν σε πειράζει να πληρώσεις λίγα ευρώ, τότε το Parted Magic είναι εργαλείο επιπέδου Swiss Army Knife.
Το Slax είναι μια minimal διανομή βασισμένη στο Debian (παλιότερα στο Slackware), σχεδιασμένη να τρέχει σε παλιό hardware ή από USB. Είναι εξαιρετικά ελαφριά (~300MB), αλλά προσφέρει έναν πλήρη LXQt desktop και modular αρχιτεκτονική.
Δυνατότητες:
Μπορείς να προσθέσεις modules (π.χ. GParted, smartctl) εύκολα
Υποστήριξη persistence με overlay fs
Πολύ γρήγορη εκκίνηση από USB
Συμβατότητα με UEFI
Περιλαμβάνει mc, bash, xterm, file tools, και βασικά disk/network εργαλεία
Δεν έχει από προεπιλογή όλα τα rescue εργαλεία, αλλά η modular προσέγγισή του το καθιστά ιδανική βάση για custom rescue build.
Το TinyCore Linux είναι πιθανώς η μικρότερη διανομή στον κόσμο – ξεκινάει από μόλις 11MB (Core) και φτάνει τα 30-70MB (TinyCore ή CorePlus). Δεν είναι φτιαγμένο ειδικά για system rescue, αλλά μπορεί να επεκταθεί εύκολα με τα κατάλληλα εργαλεία.
Τι κάνει ξεχωριστό το TinyCore:
Εξαιρετικά ελαφρύ – τρέχει σε παλιά συστήματα ή χαμηλή RAM
Modular: προσθέτεις μόνο τα πακέτα που θες (π.χ. GParted, smartctl, ntfs-3g)
Υποστήριξη persistence με cloud ή custom overlays
Δυνατότητα GUI (FLWM ή άλλα lightweight)
Γρήγορη εκκίνηση, ιδανικό για flash USB sticks
Απαιτεί εξοικείωση για να το «στήσεις» όπως θες, αλλά αν ψάχνεις total control και μέγεθος σπιρτόκουτου, το TinyCore είναι ένα τεχνικό διαμάντι.
Η θρυλική Knoppix ήταν η πρώτη διανομή που έκανε δημοφιλές το “Live Linux”. Βασισμένη σε Debian, προσφέρει ένα πλήρες desktop περιβάλλον (LXDE) με εκατοντάδες προεγκατεστημένα εργαλεία για διάγνωση, επιδιόρθωση και ανάκτηση.
Τι την κάνει ξεχωριστή:
Περιλαμβάνει GParted, ddrescue, testdisk, photorec, clamav, smartctl, rsync
Desktop περιβάλλον με LXDE και Compiz (!) – δουλεύει και σε παλιούς και σε νέους υπολογιστές
Πολύ καλή αναγνώριση hardware (παραμένει δυνατό χαρτί)
Υποστήριξη persistence και εξωτερικών modules
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμα και ως προσωρινό λειτουργικό σε χαλασμένα συστήματα
Δεν είναι όσο “καθαρή” rescue διανομή όπως η SystemRescue, αλλά είναι εξαιρετική Swiss Army Knife επιλογή, ειδικά αν θες και πλήρες desktop περιβάλλον.
Πολύ σωστή ιδέα, Δημήτρη! Ένα γενικό κλείσιμο με πρακτικές οδηγίες για να «στήσεις» σωστά το rescue USB είναι απαραίτητο. Ορίστε η προτεινόμενη παράγραφος για το τέλος του άρθρου:
Πώς να δημιουργήσεις το δικό σου Rescue USB Stick
Αφού επιλέξεις τη διανομή που σου ταιριάζει και κατεβάσεις το αντίστοιχο ISO αρχείο, ήρθε η ώρα να το «γράψεις» σε USB stick. Η διαδικασία είναι απλή και μπορεί να γίνει σε Linux, macOS ή Windows με μερικά μόνο βήματα.
Προτεινόμενα εργαλεία για όλες τις πλατφόρμες:
balenaEtcher – Ίσως το πιο φιλικό GUI εργαλείο για όλους.
Ventoy – Υποστηρίζει πολλαπλά ISOs στο ίδιο USB (multi-boot).
Rufus (Windows) – Ιδανικό για BIOS/UEFI rescue sticks.
GNOME Disks (Linux) – Κάνε δεξί κλικ στο ISO και επίλεξε “Restore Disk Image…”
Βάλε USB stick τουλάχιστον 2GB ή 4GB (ανάλογα με τη διανομή).
Άνοιξε το εργαλείο της επιλογής σου.
Επίλεξε το ISO αρχείο και το USB drive.
Ξεκίνα τη διαδικασία εγγραφής.
Μόλις ολοκληρωθεί, επανεκκίνησε το σύστημά σου και μπες στο BIOS/UEFI για να εκκινήσεις από το USB.
Μόλις φορτωθεί η rescue διανομή, είσαι έτοιμος για διαγνώσεις, επισκευές ή ανάκτηση δεδομένων.
Συμπεράσματα
Είτε είσαι sysadmin, είτε απλός χρήστης που θέλει να σώσει το laptop του την κρίσιμη στιγμή, η ύπαρξη μιας rescue USB διανομής Linux είναι απολύτως απαραίτητη. Αν ψάχνεις κάτι ισχυρό και άμεσο, η SystemRescue είναι η καλύτερη επιλογή. Αν έχεις εξειδικευμένες ανάγκες, κάθε διανομή εδώ έχει το δικό της πλεονέκτημα. Όπως πάντα στο Linux, η δύναμη είναι στην επιλογή!
Two widely-reported court rulings in San Francisco
found that employing copyrighted works to train Large Language Models (LLMs)
fell within the law’s “fair use” provisions.
The fact that writers brought these lawsuits shows that they felt wronged
by the use of their works to train LLMs without their permission.
What should we make of those rulings?
Στην εποχή της πληροφορίας, όπου τα δεδομένα αποτελούν τη «νέα ενέργεια» της οικονομίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ξεκινήσει μια σημαντική πρωτοβουλία: τη Στρατηγική για την Ευρωπαϊκή Ένωση Δεδομένων (European Data Union Strategy – EDUS). Αυτή η στρατηγική στοχεύει στη διαμόρφωση της πολιτικής της ΕΕ για τα δεδομένα τα επόμενα χρόνια και ανοίγει τον διάλογο με ... Read more
Η παγκόσμια αστικοποίηση και οι κλιματικές προκλήσεις ωθούν τις πόλεις σε έναν άνευ προηγουμένου ψηφιακό μετασχηματισμό. Στην καρδιά αυτής της αλλαγής βρίσκεται μια έννοια που αποκτά συνεχώς έδαφος στις ευρωπαϊκές στρατηγικές: τα Τοπικά Ψηφιακά Δίδυμα (Local Digital Twins – LDTs). Πρόκειται για μια τεχνολογική καινοτομία που υπόσχεται να αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο οι πόλεις διοικούνται, σχεδιάζονται και αλληλεπιδρούν με τους πολίτες τους.
Το policy brief “Implementing Local Digital Twins: A How-To Guide”, που συντάχθηκε με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προσφέρει έναν πρακτικό οδικό χάρτη για την υλοποίηση αυτών των ψηφιακών εργαλείων. Το policy Bbrief αναλύει τις προϋποθέσεις και τα οφέλη και καταγράφει την εμπειρία της πόλης Novo mesto, παραθέτοντας μια σειρά συστάσεων για πόλεις που επιθυμούν να ακολουθήσουν αυτό το μονοπάτι.
Τι είναι τα Τοπικά Ψηφιακά Δίδυμα;
Τα Τοπικά Ψηφιακά Δίδυμα είναι ψηφιακές αναπαραστάσεις φυσικών υποδομών, διαδικασιών και συστημάτων μιας πόλης. Λειτουργούν ως το “λειτουργικό σύστημα” των έξυπνων πόλεων, επιτρέποντας την παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο, την προσομοίωση σεναρίων και τη βελτιστοποίηση της αστικής λειτουργίας. Ενοποιώντας δεδομένα από διάφορα συστήματα, εφαρμογές, αισθητήρες και βάσεις δεδομένων, τα LDTs βοηθούν τις πόλεις να σχεδιάζουν με γνώμονα τα πραγματικά δεδομένα, να αναλύουν επιπτώσεις και να ενισχύουν τη συμμετοχή των πολιτών.
Σε αντίθεση με την παραδοσιακή προσέγγιση των “έξυπνων πόλεων” που συχνά περιορίζεται σε αποσπασματικά έργα και διάσπαρτα δεδομένα, τα LDTs φέρνουν συνοχή, διαλειτουργικότητα και συνέργειες.
Γιατί έχουν σημασία τα LDTs
Τα πλεονεκτήματα των Τοπικών Ψηφιακών Διδύμων είναι πολλαπλά:
Σχεδιασμός βάσει δεδομένων: Η χρήση ακριβών και επίκαιρων δεδομένων επιτρέπει καλύτερες αποφάσεις σε επίπεδο πολεοδομίας, κινητικότητας, ενέργειας κ.ά.
Δοκιμή σεναρίων: Οι δήμοι μπορούν να προσομοιώσουν πλημμύρες, κυκλοφοριακή συμφόρηση ή καύσωνες και να αναπτύξουν καλύτερες αντιδράσεις.
Διατομεακή συνεργασία: Η οριζόντια αξιοποίηση των δεδομένων ενισχύει τη συνεργασία μεταξύ τμημάτων, όπως πολεοδομία, κυκλοφορία και πληροφορική.
Συμμετοχή πολιτών: Μέσα από διαδραστικές απεικονίσεις, οι πολίτες ενημερώνονται και συμμετέχουν στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ενισχύει την ανάπτυξη LDTs μέσω του Digital Europe Programme και της κοινότητας Living-in.EU, ενώ ετοιμάζει και το εργαλείο “EU Local Digital Twin Toolbox”, που θα περιλαμβάνει templates, πρότυπα και ανοικτά εργαλεία.
Πρώτα βήματα: Προϋποθέσεις και Αυτοαξιολόγηση
Πριν ξεκινήσει μια πόλη την υλοποίηση ενός LDT, πρέπει να πληροί κάποιες κρίσιμες προϋποθέσεις:
Ψηφιακή στρατηγική: Μια σαφής, μακροπρόθεσμη στρατηγική για τον ψηφιακό μετασχηματισμό είναι απαραίτητη.
Δεδομένα: Η διαθεσιμότητα ποιοτικών, ανοιχτών και διαλειτουργικών δεδομένων αποτελεί τη ραχοκοκαλιά ενός LDT.
Διακυβέρνηση δεδομένων: Η υιοθέτηση προτύπων όπως τα MIMs+ (ελάχιστοι μηχανισμοί διαλειτουργικότητας) βοηθούν στην ενσωμάτωση συστημάτων.
Πολιτική στήριξη: Η υποστήριξη της δημοτικής αρχής και της διοίκησης είναι καθοριστική για την επιτυχία.
Υφιστάμενη ψηφιακή πλατφόρμα: Ένα Local Digital Platform (LDP) είναι η τεχνική βάση για τη συλλογή και διαχείριση των δεδομένων.
Το εργαλείο LORDIMAS προσφέρει στις πόλεις ένα μέσο αυτοαξιολόγησης ψηφιακής ωριμότητας και ο σχετικός Online Procurement Helpdesk παρέχει καθοδήγηση για τα επόμενα βήματα.
Πέντε Βασικά Βήματα για την Υλοποίηση ενός LDT
Ορισμός στρατηγικής χρήσης (use case): Επιλέγουμε ένα συγκεκριμένο πρόβλημα (π.χ. κυκλοφοριακή συμφόρηση) και σχεδιάζουμε τη λύση με βάση αυτό.
Οργάνωση και τυποποίηση δεδομένων: Εντοπίζουμε τα διαθέσιμα datasets, εντοπίζουμε κενά και διασφαλίζουμε διαλειτουργικότητα.
Επιλογή εργαλείων με προοπτική επαναχρησιμοποίησης: Προτιμούμε ανοιχτού κώδικα λύσεις και υποδομές της ΕΕ, με δυνατότητα επεκτασιμότητας.
Οπτικοποίηση και χρήση: Δημιουργούμε dashboards, 3D μοντέλα ή επίπεδα προσομοίωσης κατανοητά από όλους τους χρήστες.
Παρακολούθηση, βελτίωση και επεκτασιμότητα: Ορίζουμε KPIs, μοιραζόμαστε αποτελέσματα και προγραμματίζουμε επεκτάσεις.
Προκλήσεις και Πώς να τις Αντιμετωπίσουμε
Η υλοποίηση ενός LDT δεν είναι χωρίς δυσκολίες. Ο οδηγός αναγνωρίζει τις εξής κύριες προκλήσεις:
Περιχαρακωμένες υπηρεσίες: Ο κατακερματισμός μεταξύ δημοτικών υπηρεσιών δυσχεραίνει την οριζόντια συνεργασία. Η λύση είναι η διακυβερνητική προσέγγιση και η ενσωμάτωση όλων των εμπλεκομένων από την αρχή.
Έλλειψη τεχνικής ικανότητας: Η έναρξη με ένα πιλοτικό έργο και η αξιοποίηση εξωτερικών εμπειρογνωμόνων βοηθούν στη σταδιακή ανάπτυξη ικανοτήτων.
Περιορισμένος προϋπολογισμός: Η χρήση εργαλείων ανοικτού κώδικα, η συμμετοχή σε ευρωπαϊκά προγράμματα και η συνεργασία με άλλες πόλεις μπορούν να μειώσουν το κόστος.
Χαμηλή συμμετοχή πολιτών: Η χρήση διαδραστικών οπτικοποιήσεων και η ενσωμάτωση της κοινωνίας στα στάδια του σχεδιασμού ενισχύει τη διαφάνεια και την εμπιστοσύνη.
Ζητήματα ποιότητας δεδομένων: Οι τυποποιήσεις τύπου MIMs+ και οι βέλτιστες πρακτικές άλλων πόλεων βοηθούν στην αντιμετώπιση.
Η Περίπτωση του Novo mesto
Η πόλη Novo mesto στη Σλοβενία αποτελεί υπόδειγμα για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πόλεις. Αντιμετωπίζοντας την αποσπασματική ψηφιακή υποδομή, προχώρησε στη δημιουργία κοινής πλατφόρμας με ανοιχτό λογισμικό (ThingsBoard και FIWARE APIs).
Παρά τις δυσκολίες με vendors και την έλλειψη εθνικής υποστήριξης, η πόλη κατάφερε:
Να ορίσει διαλειτουργικά πρότυπα από την αρχή.
Να ξεκινήσει με ορατά, απτά έργα για να εξασφαλίσει υποστήριξη.
Να δώσει προτεραιότητα στην ποιότητα δεδομένων και στη συνεχή παρακολούθηση.
Σήμερα, η πόλη αναπτύσσει το επόμενο στάδιο: analytics και προσομοιώσεις που θα επιτρέψουν την ιστορική ανάλυση και την πρόβλεψη σεναρίων (όπως κινητικότητα και καιρικά φαινόμενα).
Συστάσεις για τις Πόλεις
Ο οδηγός συνοψίζει τις βασικές προτάσεις ως εξής:
Ξεκινήστε με σαφή στόχο
Μην ξαναχτίζετε από την αρχή – επαναχρησιμοποιήστε εργαλεία
Διασφαλίστε ότι τα δεδομένα δουλεύουν για εσάς
Σπάστε τα “σιλό” – χτίστε γέφυρες
Εντάξτε τους πολίτες από νωρίς
Αξιοποιήστε την ευρωπαϊκή στήριξη
Επίλογος
Τα Τοπικά Ψηφιακά Δίδυμα δεν είναι απλώς μια τεχνολογική τάση. Είναι ένα εργαλείο βαθιάς διακυβερνητικής μεταμόρφωσης. Με στρατηγική, συνεργασία και αξιοποίηση της ευρωπαϊκής γνώσης και υποστήριξης, κάθε πόλη μπορεί να υλοποιήσει το δικό της LDT, χτίζοντας ένα πιο έξυπνο, διαφανές και βιώσιμο αστικό μέλλον.
Η ΕΔΥΤΕ, στο πλαίσιο του έργου Skills4EOSC, και του Εθνικού Κέντρου Ικανοτήτων Ανοικτής Επιστήμης, ανακοινώνει σεμινάριο Εισαγωγής στην Ανοικτή Επιστήμη και στις αρχές FAIR (Findable, Accessible, Interoperable, Reusable) και πώς αυτές μπορούν να εφαρμοστούν σε επιστημονικούς τομείς (π.χ. κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες). Θα ακολουθήσει συζήτηση για τις προκλήσεις και εμπόδια στην εφαρμογή της Ανοικτής Επιστήμης.
Το σεμινάριο αποτελεί μέρος μιας σειράς εκδηλώσεων που έχουν στόχο την ενημέρωση και την ενίσχυση του διαλόγου γύρω από την Ανοικτή Επιστήμη. Απευθύνεται σε ερευνητές, επαγγελματίες στον τομέα των δεδομένων και σε όσους ενδιαφέρονται για την ανοικτή επιστήμη.
Η πρόοδος στα Μεγάλα Γλωσσικά Μοντέλα (LLMs) έχει βασιστεί ουσιαστικά στη χρήση τεράστιων ποσοτήτων ανθρώπινης παραγόμενης κειμενικής πληροφορίας. Η μελέτη “Will we run out of data?” των Pablo Villalobos, Anson Ho, Jaime Sevilla και συνεργατών , εξετάζει το ενδεχόμενο εξάντλησης αυτής της πληροφορίας ως εμπόδιο για τη μελλοντική κλιμάκωση των LLMs. Μέσα από εμπειρική ανάλυση ... Read more
Η ενσωμάτωση των τοπικών LLMs της Ollama με τους επεξεργαστές του ONLYOFFICE φέρνει τα πιο προηγμένα χαρακτηριστικά AI απευθείας στους επεξεργαστές σας, χωρίς να θυσιάζετε την ιδιωτικότητα ή την ταχύτητα. Ακολουθήστε τα παραπάνω βήματα για να ξεκλειδώσετε έναν ισχυρό, offline βοηθό AI για όλες τις ροές εργασίας σας που σχετίζονται με κείμενο.
Γιατί τα τοπικά μοντέλα AI είναι σημαντικά
Η ανάπτυξη τοπικών μοντέλων AI εξασφαλίζει ότι ευαίσθητα έγγραφα δεν εγκαταλείπουν ποτέ τον υπολογιστή σας, διατηρώντας την εμπιστευτικότητα και τη συμμόρφωση με τους κανονισμούς δεδομένων.
Η εκτέλεση μοντέλων offline εξαλείφει την καθυστέρηση του δικτύου, προσφέροντας σχεδόν άμεσα αποτελέσματα για εργασίες όπως σύνοψη, μετάφραση και δημιουργία περιεχομένου.
Εσείς αποφασίζετε ποια μοντέλα να εκτελέσετε – η Ollama παρέχει ένα ελαφρύ, επεκτάσιμο πλαίσιο για διάφορα τοπικά LLMs, συμπεριλαμβανομένης της οικογένειας Ollama, DeepSeek, Mistral και άλλα.
Βήμα 1. Εγκαταστήστε το Homebrew (Προαιρετικό)
Εάν προτιμάτε να χρησιμοποιείτε το Homebrew για τη διαχείριση πακέτων σε macOS ή Linux, εγκαταστήστε το εκτελώντας:
Εάν επιλέξετε να εγκαταστήσετε την Ollama χρησιμοποιώντας άλλη μέθοδο, μπορείτε να παραλείψετε αυτό το βήμα.
Βήμα 2. Εγκαταστήστε την Ollama
Για να εγκαταστήσετε την Ollama, χρησιμοποιήστε το επίσημο σενάριο εγκατάστασης:
curl -fsSL https://ollama.com/install.sh | sh
Εναλλακτικά, εάν χρησιμοποιείτε Homebrew, μπορείτε να εγκαταστήσετε την Ollama εκτελώντας:
brew install ollama
Μόλις εγκατασταθεί, η Ollama εκθέτει εντολές για εξυπηρέτηση, λίστα, επιθεώρηση και εκτέλεση μοντέλων στον υπολογιστή σας.
Βήμα 3. Εκκινήστε τον τοπικό διακομιστή AI
Για να επιτρέψετε στο ONLYOFFICE να επικοινωνήσει με τον τοπικό διακομιστή Ollama σας, θα χρειαστεί να τον ρυθμίσετε να δέχεται αιτήματα από εφαρμογές ιστού.
Στο Terminal, εκτελέστε:
export OLLAMA_ORIGINS=http://*,https://*
Για να ξεκινήσετε την Ollama τώρα και να επανεκκινήσει κατά τη σύνδεση:
brew services start ollama
Ή, εάν δεν θέλετε/χρειάζεστε μια υπηρεσία παρασκηνίου, μπορείτε απλά να εκτελέσετε:
ollama serve
Βήμα 4. Κατεβάστε και εκτελέστε ένα μοντέλο
Ανοίξτε ένα άλλο παράθυρο Terminal και τραβήξτε το μοντέλο που θα θέλατε να χρησιμοποιήσετε. Για παράδειγμα, για να εγκαταστήσετε και να εκτελέσετε το Llama 3.2:
ollama run llama3.2
Αυτό θα κατεβάσει το μοντέλο και θα το ξεκινήσει τοπικά. Μπορείτε να εγκαταστήσετε όσα μοντέλα θέλετε. Κάθε ένα θα εμφανιστεί στη λίστα επιλογής μοντέλων του ONLYOFFICE. Εξερευνήστε περισσότερα μοντέλα στον επίσημο κατάλογο μοντέλων της Ollama.
Σημείωση: Πριν την εγκατάσταση, βεβαιωθείτε ότι ο υπολογιστής σας διαθέτει επαρκή μνήμη και χώρο δίσκου για τα μοντέλα.
Βήμα 5. Ρυθμίστε το πρόσθετο AI στο ONLYOFFICE
Πρώτα, εγκαταστήστε το πρόσθετο AI για τους επεξεργαστές του ONLYOFFICE. Εάν έχετε ήδη εγκαταστήσει το πρόσθετο AI, ακολουθήστε το επόμενο βήμα.
Ανοίξτε οποιονδήποτε επεξεργαστή του ONLYOFFICE σε ένα πρόγραμμα περιήγησης ιστού. Μεταβείτε στο Πρόσθετα -> Διαχείριση πρόσθετων, βρείτε το πρόσθετο AI και κάντε κλικ στο Εγκατάσταση.
Ενεργοποιήστε το πρόσθετο μέσω Πρόσθετα -> Πρόσθετα παρασκηνίου.
Βήμα 6. Προσθέστε μοντέλα Ollama
Πλοηγηθείτε στην καρτέλα AI στο ONLYOFFICE και κάντε κλικ στο εικονίδιο Ρυθμίσεις. Στην ενότητα Επεξεργασία μοντέλων AI, κάντε κλικ στο εικονίδιο +.
Επιλέξτε την Ollama ως πάροχο και ορίστε τη διεύθυνση URL σε http://localhost:11434.
Επιλέξτε το εγκατεστημένο μοντέλο σας (π.χ., llama3.2:latest) από την πτυσσόμενη λίστα και επιβεβαιώστε.
Βήμα 7. Αντιστοιχίστε εργασίες στα μοντέλα Ollama
Επιστρέψτε στη διαμόρφωση AI. Από την πτυσσόμενη λίστα, επιλέξτε τα εγκατεστημένα μοντέλα AI που θα εκτελούν αυτές τις εργασίες, όπως επεξεργασία κειμένου, σύνοψη ή δημιουργία κώδικα, και αποθηκεύστε τις ρυθμίσεις.
Το μοντέλο είναι τώρα συνδεδεμένο και έτοιμο για χρήση στους επεξεργαστές του ONLYOFFICE.
Πώς να χρησιμοποιήσετε τα μοντέλα AI της Ollama με τους επεξεργαστές του ONLYOFFICE
Μόλις ρυθμίσετε την Ollama και συνδέσετε τα προτιμώμενα μοντέλα σας, μπορείτε να αρχίσετε να αλληλεπιδράτε μαζί της απευθείας από τους επεξεργαστές του ONLYOFFICE. Πλοηγηθείτε στην καρτέλα AI ή απλά κάντε δεξί κλικ σε οποιοδήποτε επιλεγμένο κείμενο για να αποκτήσετε πρόσβαση σε λειτουργίες που τροφοδοτούνται από AI.
Ανοίξτε την καρτέλα AI ή κάντε δεξί κλικ στο επιλεγμένο κείμενο για να το αναδιατυπώσετε, να το εξηγήσετε ή να το συνοψίσετε. Επιλέξτε πώς να εισαγάγετε το αποτέλεσμα: αντικατάσταση του αρχικού, προσθήκη σχολίου ή τοποθέτηση κάτω από το κείμενο.
Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα μοντέλα AI για:
Δημιουργία νέου περιεχομένου ή ιδεών για τις αναφορές, τις αναρτήσεις ιστολογίου ή τα email σας
Σύνοψη πολύπλοκων εγγράφων ή άρθρων αμέσως
Μετάφραση κειμένου μεταξύ γλωσσών
Βελτίωση της σαφήνειας και της γραμματικής της γραφής
Λήψη γρήγορης βοήθειας ή παραδειγμάτων κώδικα (εάν το μοντέλο το υποστηρίζει)
Εξερεύνηση του πλαισίου και της χρήσης όρων στη γραφή σας
Παρακαλώ σημειώστε: Οι απαντήσεις AI δημιουργούνται από μοντέλα τρίτων. Το ONLYOFFICE δεν αναλαμβάνει ευθύνη για την ακρίβεια του περιεχομένου που παράγεται από αυτά τα εργαλεία. Πάντα ελέγχετε διπλά τα ευαίσθητα ή κρίσιμα αποτελέσματα.
Εθελοντική Θέση 1: Βοηθός Διαχείρισης Έργων – Γίνε ακτιβιστής της ψηφιακής αλλαγής!
Αναζητάς εθελοντική δράση με νόημα στον χώρο της τεχνολογίας;
Ο Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών (ΕΕΛΛΑΚ) σε καλεί να γίνεις μέρος του κινήματος για την ψηφιακή ανεκαρτησία! Προσφέρουμε εθελοντική πρακτική άσκηση που θα σε εξοπλίσει με γνώσεις και εμπειρίες στη διαχείριση έργων ανοιχτών τεχνολογιών.
Ο ρόλος σου στην ΕΕΛΛΑΚ περιλαμβάνει:
Συμμετοχή στον συντονισμό δράσεων για τις ανοιχτές τεχνολογίες
Υποστήριξη κοινοτήτων προγραμματιστών και ακτιβιστών
Οργάνωση εκδηλώσεων και συναντήσεων κοινοτήτων
Συμβολή στην έρευνα και τεκμηρίωση έργων κοινωνικής αξίας
Διαχείριση εργαλείων συνεργασίας και οργάνωσης
Γιατί να γίνεις εθελοντής μας:
Αποκτάς πρακτική εμπειρία σε έργα με πραγματικό κοινωνικό αντίκτυπο
Καθοδήγηση από έμπειρους επαγγελματίες
Δικτύωση με 38 Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα
Βεβαίωση εθελοντικής συμμετοχής από την ΕΕΛΛΑΚ
Αναζητούμε άτομα με:
Πάθος για τεχνολογικό ακτιβισμό και κοινωνική αλλαγή
Οργανωτικές ικανότητες και ομαδικό πνεύμα
Ενδιαφέρον για ανοιχτές τεχνολογίες και ψηφιακά κοινά
Διάθεση για μάθηση και εθελοντική προσφορά
Ενδεικτικές σχολές:
Διοίκηση Επιχειρήσεων
Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων
Πληροφορική
Μηχανικοί Η/Υ
Οικονομικές Επιστήμες
Κοινωνικές Επιστήμες
Επικοινωνία και ΜΜΕ
Ενδεικτικές δεξιότητες που θα αναπτύξεις:
Διαχείριση εργαλείων ανοιχτών τεχνολογιών (nextcloud, matrix, element )
Μεθοδολογίες ευέλικτης ανάπτυξης (Agile, Scrum)
Συντονισμός ομάδων και εθελοντών
Σύνταξη αναφορών και τεκμηρίωσης
Εθελοντική Θέση 2: Επιμελητής Περιεχομένου – Διάδωσε την ανοιχτή γνώση!
Θέλεις να συμβάλεις εθελοντικά στη διάδοση της ανοιχτής γνώσης;
Η ΕΕΛΛΑΚ σε προσκαλεί να γίνεις μέρος της ομάδας που προωθεί τις αξίες των ανοιχτών τεχνολογιών! Μέσω της εθελοντικής πρακτικής άσκησης θα δημιουργείς περιεχόμενο που εκπαιδεύει και εμπνέει χιλιάδες ανθρώπους.
Ο εθελοντικός σου ρόλος:
Δημιουργία περιεχομένου για ιστολόγια, κοινωνικά δίκτυα, newsletter
Σύνταξη ιστοριών επιτυχίας και μελετών περίπτωσης
Επιμέλεια εκπαιδευτικού υλικού για εργαστήρια
Συνεργασία για τη δημιουργία τεχνικής τεκμηρίωσης
Οργάνωση περιεχομένου ψηφιακών εκστρατειών
Γιατί να γίνεις εθελοντής μας:
Αποκτάς εμπειρία σε στρατηγική περιεχομένου
Γνώσεις για ψηφιακά δικαιώματα και τεχνολογικό ακτιβισμό
Συνεργασία με κορυφαίους επαγγελματίες στο χώρο των ανοιχτών τεχνολογιών
Δυνατότητα να επηρεάσεις τον δημόσιο διάλογο
Αναζητούμε άτομα με:
Άριστες ικανότητες γραφής στα ελληνικά
Δημιουργικότητα και αίσθηση της ψηφιακής αφήγησης
Ενδιαφέρον για τεχνολογία και κοινωνικά κινήματα
Εθελοντική διάθεση και πάθος για την ανοιχτή γνώση
Ενδεικτικές σχολές:
Επικοινωνία και ΜΜΕ
Δημοσιογραφία
Φιλολογία
Πολιτισμικές Σπουδές
Μάρκετινγκ και Επικοινωνία
Ψηφιακά Μέσα
Πολιτικές Επιστήμες
Ενδεικτικές δεξιότητες που θα αναπτύξεις:
Συγγραφή και επιμέλεια περιεχομένου για διάφορα μέσα
Διαχείριση συστημάτων περιεχομένου (WordPress)
Δημιουργία οπτικού περιεχομένου με εργαλεία ανοιχτού κώδικα
Στρατηγικές αφήγησης και ψηφιακής επικοινωνίας
Εθελοντική Θέση 3: Βοηθός SysAdmin (Διαχειριστής Συστημάτων) – Στήριξε τις Υποδομές της Ψηφιακής Ανεξαρτησίας!
Θέλεις να προσφέρεις εθελοντικά τις τεχνικές σου γνώσεις για το κοινό καλό;
Στην ΕΕΛΛΑΚ μπορείς να αποκτήσεις πολύτιμη εμπειρία σε διαχείριση συστημάτων, συμπεριλαμβανομένης της αξιοποίησης της Τεχνητής Νοημοσύνης για βελτιστοποίηση και αυτοματισμό των υποδομών, συμβάλλοντας εθελοντικά στην τεχνολογική υποδομή που υποστηρίζει δεκάδες έργα ανοιχτού κώδικα!
Ο εθελοντικός σου ρόλος:
Βοήθεια στη διαχείριση εξυπηρετητών Linux
Εκμάθηση εργαλείων αυτοματοποίησης
Συμμετοχή στην παρακολούθηση συστημάτων
Αξιοποίηση της TN για την ανάλυση logs και την προληπτική αντιμετώπιση προβλημάτων
Υποστήριξη τεχνικής υποδομής κοινοτήτων
Δημιουργία τεκμηρίωσης και οδηγών
Γιατί να γίνεις εθελοντής μας:
Αποκτάς πρακτική εμπειρία σε πραγματικά περιβάλλοντα
Καθοδήγηση από έμπειρους διαχειριστές
Επαφή με τεχνολογίες αιχμής ανοιχτού κώδικα
Συμμετοχή σε τεχνολογικές συναντήσεις
Βάσεις για περαιτέρω επαγγελματική εξέλιξη
Αναζητούμε άτομα με:
Βασικές γνώσεις Linux
Περιέργεια για το πώς λειτουργούν τα συστήματα
Νοοτροπία επίλυσης προβλημάτων
Ενδιαφέρον για την εξερεύνηση των δυνατοτήτων της ΤΝ στον τομέα των υποδομών
Διάθεση για εθελοντική προσφορά και συνεχή μάθηση
Ενδεικτικές σχολές:
Πληροφορική
Μηχανικοί Η/Υ και Πληροφορικής
Ηλεκτρολόγοι Μηχανικοί
Μηχανικοί Λογισμικού
Εφαρμοσμένη Πληροφορική
Ψηφιακά Συστήματα
Μηχανικοί Δικτύων
Ενδεικτικές δεξιότητες που θα αναπτύξεις:
Διαχείριση εξυπηρετητών Debian/Ubuntu
Εργαλεία εικονοποίησης (Docker, containers)
Αυτοματοποίηση με Ansible
Παρακολούθηση συστημάτων και αντιμετώπιση προβλημάτων
Εξερεύνηση GenAI (Generative AI) για τη βελτίωση της τεκμηρίωσης και της βάσης γνώσης
Εισαγωγή σε εργαλεία Machine Learning για ανάλυση δεδομένων συστημάτων (logs, metrics)
Διαχείριση βάσεων δεδομένων (MySQL, PostgreSQL)
Εθελοντική Θέση 4: Βοηθός Web Developer – Προγραμμάτισε την αλλαγή!
Θέλεις να συνεισφέρεις εθελοντικά στη δημιουργία εφαρμογών που κάνουν τη διαφορά;
Η ΕΕΛΛΑΚ σε καλεί να αναπτύξεις τις προγραμματιστικές σου δεξιότητες μέσω εθελοντικής πρακτικής άσκησης, δημιουργώντας εφαρμογές που προωθούν την ανοιχτότητα στο δημόσιο, τις επιχειρήσεις και την εκπαίδευση!
Ο εθελοντικός σου ρόλος:
Ανάπτυξη ιστοσελίδων με εργαλεία ανοιχτού κώδικα
Συμβολή σε βελτιώσεις διεπαφής χρήστη
Συγγραφή καθαρού, τεκμηριωμένου κώδικα
Συνεργασία με την κοινότητα προγραμματιστών
Γιατί να γίνεις εθελοντής μας:
Θα έχεις την ευκαιρία να συνεισφέρεις σε έργα ανοιχτού κώδικα
Αξιολόγηση κώδικα από έμπειρους προγραμματιστές
Εμπειρία σε ευέλικτη ανάπτυξη
Ενίσχυση του επαγγελματικού σου προφίλ
Αναζητούμε άτομα με:
Βασικές γνώσεις προγραμματισμού
Όρεξη να μάθουν σύγχρονα εργαλεία
Ενδιαφέρον για καθαρό κώδικα
Πάθος για εθελοντισμό και ανοιχτές τεχνολογίες
Ενδεικτικές σχολές:
Πληροφορική
Μηχανικοί Η/Υ
Μηχανικοί Λογισμικού
Εφαρμοσμένη Πληροφορική
Ψηφιακά Συστήματα
Πληροφοριακά Συστήματα
Μηχανικοί Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών
Ενδεικτικές δεξιότητες που θα αναπτύξεις:
HTML5, CSS3, JavaScript σύγχρονων προδιαγραφών
Συστήματα ελέγχου εκδόσεων (Git)
Σχεδίαση βάσεων δεδομένων και RESTful APIs
Αρχές προσβασιμότητας ιστού
Εργαλεία ανάπτυξης και αποσφαλμάτωσης
Εθελοντική Θέση 5: Βοηθός Επικοινωνίας – Γίνε η φωνή της ψηφιακής ανεξαρτησίας!
Θέλεις να προσφέρεις εθελοντικά ως φωνή του κινήματος ανοιχτών τεχνολογιών;
Μάθε πώς να επικοινωνείς αποτελεσματικά τις αξίες του ανοιχτού κώδικα μέσω εθελοντικής πρακτικής άσκησης στην ΕΕΛΛΑΚ, δημιουργώντας εκστρατείες που εμπνέουν!
Ο εθελοντικός σου ρόλος:
Διαχείριση κοινωνικών δικτύων και διαδικτυακών κοινοτήτων
Οργάνωση εκδηλώσεων και εργαστηρίων
Δημιουργία στρατηγικών επικοινωνίας
Σύνταξη δελτίων τύπου και ενημερωτικών δελτίων
Δημιουργία σχέσεων με μέσα και ενδιαφερόμενους
Γιατί να γίνεις εθελοντής μας:
Αποκτάς πρακτική εμπειρία σε ψηφιακή επικοινωνία
Καλλιεργείς δεξιότητες σε διο Εθελοντική Θέση 1: Βοηθός Διαχείρισης Έργων – Γίνε ακτιβιστής της ψηφιακής αλλαγής!
Αναζητάς εθελοντική δράση με νόημα στον χώρο της τεχνολογίας;
Ο Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών (ΕΕΛΛΑΚ) σε καλεί να γίνεις μέρος του κινήματος για την ψηφιακή ανεκαρτησία! Προσφέρουμε εθελοντική πρακτική άσκηση που θα σε εξοπλίσει με γνώσεις και εμπειρίες στη διαχείριση έργων ανοιχτών τεχνολογιών.
Ο ρόλος σου στην ΕΕΛΛΑΚ περιλαμβάνει:
Συμμετοχή στον συντονισμό δράσεων για τις ανοιχτές τεχνολογίες
Υποστήριξη κοινοτήτων προγραμματιστών και ακτιβιστών
Οργάνωση εκδηλώσεων και συναντήσεων κοινοτήτων
Συμβολή στην έρευνα και τεκμηρίωση έργων κοινωνικής αξίας
Διαχείριση εργαλείων συνεργασίας και οργάνωσης
Γιατί να γίνεις εθελοντής μας:
Αποκτάς πρακτική εμπειρία σε έργα με πραγματικό κοινωνικό αντίκτυπο
Καθοδήγηση από έμπειρους επαγγελματίες
Δικτύωση με 38 Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα
Βεβαίωση εθελοντικής συμμετοχής από την ΕΕΛΛΑΚ
Αναζητούμε άτομα με:
Πάθος για τεχνολογικό ακτιβισμό και κοινωνική αλλαγή
Οργανωτικές ικανότητες και ομαδικό πνεύμα
Ενδιαφέρον για ανοιχτές τεχνολογίες και ψηφιακά κοινά
Διάθεση για μάθηση και εθελοντική προσφορά
Ενδεικτικές σχολές:
Διοίκηση Επιχειρήσεων
Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων
Πληροφορική
Μηχανικοί Η/Υ
Οικονομικές Επιστήμες
Κοινωνικές Επιστήμες
Επικοινωνία και ΜΜΕ
Ενδεικτικές δεξιότητες που θα αναπτύξεις:
Διαχείριση εργαλείων ανοιχτών τεχνολογιών (nextcloud, matrix, element )
Μεθοδολογίες ευέλικτης ανάπτυξης (Agile, Scrum)
Συντονισμός ομάδων και εθελοντών
Σύνταξη αναφορών και τεκμηρίωσης
Εθελοντική Θέση 2: Επιμελητής Περιεχομένου – Διάδωσε την ανοιχτή γνώση!
Θέλεις να συμβάλεις εθελοντικά στη διάδοση της ανοιχτής γνώσης;
Η ΕΕΛΛΑΚ σε προσκαλεί να γίνεις μέρος της ομάδας που προωθεί τις αξίες των ανοιχτών τεχνολογιών! Μέσω της εθελοντικής πρακτικής άσκησης θα δημιουργείς περιεχόμενο που εκπαιδεύει και εμπνέει χιλιάδες ανθρώπους.
Ο εθελοντικός σου ρόλος:
Δημιουργία περιεχομένου για ιστολόγια, κοινωνικά δίκτυα, newsletter
Σύνταξη ιστοριών επιτυχίας και μελετών περίπτωσης
Επιμέλεια εκπαιδευτικού υλικού για εργαστήρια
Συνεργασία για τη δημιουργία τεχνικής τεκμηρίωσης
Οργάνωση περιεχομένου ψηφιακών εκστρατειών
Γιατί να γίνεις εθελοντής μας:
Αποκτάς εμπειρία σε στρατηγική περιεχομένου
Γνώσεις για ψηφιακά δικαιώματα και τεχνολογικό ακτιβισμό
Συνεργασία με κορυφαίους επαγγελματίες στο χώρο των ανοιχτών τεχνολογιών
Δυνατότητα να επηρεάσεις τον δημόσιο διάλογο
Αναζητούμε άτομα με:
Άριστες ικανότητες γραφής στα ελληνικά
Δημιουργικότητα και αίσθηση της ψηφιακής αφήγησης
Ενδιαφέρον για τεχνολογία και κοινωνικά κινήματα
Εθελοντική διάθεση και πάθος για την ανοιχτή γνώση
Ενδεικτικές σχολές:
Επικοινωνία και ΜΜΕ
Δημοσιογραφία
Φιλολογία
Πολιτισμικές Σπουδές
Μάρκετινγκ και Επικοινωνία
Ψηφιακά Μέσα
Πολιτικές Επιστήμες
Ενδεικτικές δεξιότητες που θα αναπτύξεις:
Συγγραφή και επιμέλεια περιεχομένου για διάφορα μέσα
Διαχείριση συστημάτων περιεχομένου (WordPress)
Δημιουργία οπτικού περιεχομένου με εργαλεία ανοιχτού κώδικα
Στρατηγικές αφήγησης και ψηφιακής επικοινωνίας
Εθελοντική Θέση 3: Βοηθός SysAdmin (Διαχειριστής Συστημάτων) – Στήριξε τις Υποδομές της Ψηφιακής Ανεξαρτησίας!
Θέλεις να προσφέρεις εθελοντικά τις τεχνικές σου γνώσεις για το κοινό καλό;
Στην ΕΕΛΛΑΚ μπορείς να αποκτήσεις πολύτιμη εμπειρία σε διαχείριση συστημάτων, συμπεριλαμβανομένης της αξιοποίησης της Τεχνητής Νοημοσύνης για βελτιστοποίηση και αυτοματισμό των υποδομών, συμβάλλοντας εθελοντικά στην τεχνολογική υποδομή που υποστηρίζει δεκάδες έργα ανοιχτού κώδικα!
Ο εθελοντικός σου ρόλος:
Βοήθεια στη διαχείριση εξυπηρετητών Linux
Εκμάθηση εργαλείων αυτοματοποίησης
Συμμετοχή στην παρακολούθηση συστημάτων
Αξιοποίηση της TN για την ανάλυση logs και την προληπτική αντιμετώπιση προβλημάτων
Υποστήριξη τεχνικής υποδομής κοινοτήτων
Δημιουργία τεκμηρίωσης και οδηγών
Γιατί να γίνεις εθελοντής μας:
Αποκτάς πρακτική εμπειρία σε πραγματικά περιβάλλοντα
Καθοδήγηση από έμπειρους διαχειριστές
Επαφή με τεχνολογίες αιχμής ανοιχτού κώδικα
Συμμετοχή σε τεχνολογικές συναντήσεις
Βάσεις για περαιτέρω επαγγελματική εξέλιξη
Αναζητούμε άτομα με:
Βασικές γνώσεις Linux
Περιέργεια για το πώς λειτουργούν τα συστήματα
Νοοτροπία επίλυσης προβλημάτων
Ενδιαφέρον για την εξερεύνηση των δυνατοτήτων της ΤΝ στον τομέα των υποδομών
Διάθεση για εθελοντική προσφορά και συνεχή μάθηση
Ενδεικτικές σχολές:
Πληροφορική
Μηχανικοί Η/Υ και Πληροφορικής
Ηλεκτρολόγοι Μηχανικοί
Μηχανικοί Λογισμικού
Εφαρμοσμένη Πληροφορική
Ψηφιακά Συστήματα
Μηχανικοί Δικτύων
Ενδεικτικές δεξιότητες που θα αναπτύξεις:
Διαχείριση εξυπηρετητών Debian/Ubuntu
Εργαλεία εικονοποίησης (Docker, containers)
Αυτοματοποίηση με Ansible
Παρακολούθηση συστημάτων και αντιμετώπιση προβλημάτων
Εξερεύνηση GenAI (Generative AI) για τη βελτίωση της τεκμηρίωσης και της βάσης γνώσης
Εισαγωγή σε εργαλεία Machine Learning για ανάλυση δεδομένων συστημάτων (logs, metrics)
Διαχείριση βάσεων δεδομένων (MySQL, PostgreSQL)
Εθελοντική Θέση 4: Βοηθός Web Developer – Προγραμμάτισε την αλλαγή!
Θέλεις να συνεισφέρεις εθελοντικά στη δημιουργία εφαρμογών που κάνουν τη διαφορά;
Η ΕΕΛΛΑΚ σε καλεί να αναπτύξεις τις προγραμματιστικές σου δεξιότητες μέσω εθελοντικής πρακτικής άσκησης, δημιουργώντας εφαρμογές που προωθούν την ανοιχτότητα στο δημόσιο, τις επιχειρήσεις και την εκπαίδευση!
Ο εθελοντικός σου ρόλος:
Ανάπτυξη ιστοσελίδων με εργαλεία ανοιχτού κώδικα
Συμβολή σε βελτιώσεις διεπαφής χρήστη
Συγγραφή καθαρού, τεκμηριωμένου κώδικα
Συνεργασία με την κοινότητα προγραμματιστών
Γιατί να γίνεις εθελοντής μας:
Θα έχεις την ευκαιρία να συνεισφέρεις σε έργα ανοιχτού κώδικα
Αξιολόγηση κώδικα από έμπειρους προγραμματιστές
Εμπειρία σε ευέλικτη ανάπτυξη
Ενίσχυση του επαγγελματικού σου προφίλ
Αναζητούμε άτομα με:
Βασικές γνώσεις προγραμματισμού
Όρεξη να μάθουν σύγχρονα εργαλεία
Ενδιαφέρον για καθαρό κώδικα
Πάθος για εθελοντισμό και ανοιχτές τεχνολογίες
Ενδεικτικές σχολές:
Πληροφορική
Μηχανικοί Η/Υ
Μηχανικοί Λογισμικού
Εφαρμοσμένη Πληροφορική
Ψηφιακά Συστήματα
Πληροφοριακά Συστήματα
Μηχανικοί Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών
Ενδεικτικές δεξιότητες που θα αναπτύξεις:
HTML5, CSS3, JavaScript σύγχρονων προδιαγραφών
Συστήματα ελέγχου εκδόσεων (Git)
Σχεδίαση βάσεων δεδομένων και RESTful APIs
Αρχές προσβασιμότητας ιστού
Εργαλεία ανάπτυξης και αποσφαλμάτωσης
Εθελοντική Θέση 5: Βοηθός Επικοινωνίας – Γίνε η φωνή της ψηφιακής ανεξαρτησίας!
Θέλεις να προσφέρεις εθελοντικά ως φωνή του κινήματος ανοιχτών τεχνολογιών;
Μάθε πώς να επικοινωνείς αποτελεσματικά τις αξίες του ανοιχτού κώδικα μέσω εθελοντικής πρακτικής άσκησης στην ΕΕΛΛΑΚ, δημιουργώντας εκστρατείες που εμπνέουν!
Ο εθελοντικός σου ρόλος:
Διαχείριση κοινωνικών δικτύων και διαδικτυακών κοινοτήτων
Οργάνωση εκδηλώσεων και εργαστηρίων
Δημιουργία στρατηγικών επικργάνωση εκδηλώσεων
Εμπειρία σε μη κερδοσκοπική επικοινωνία
Ευκαιρία να διαμορφώσεις τον δημόσιο διάλογο σε επίκαιρα ζητήματα
Αναζητούμε άτομα με:
Άριστες επικοινωνιακές ικανότητες
Δημιουργικότητα και στρατηγική σκέψη
Ενθουσιασμό για ψηφιακά εργαλεία
Ενδιαφέρον για τεχνολογικό ακτιβισμό
Ενδεικτικές σχολές:
Επικοινωνία και ΜΜΕ
Δημόσιες Σχέσεις
Δημοσιογραφία
Νομική
Μάρκετινγκ και Επικοινωνία
Πολιτικές Επιστήμες
Ψηφιακά Μέσα
Ενδεικτικές δεξιότητες που θα αναπτύξεις:
Στρατηγικές κοινωνικών δικτύων και διαχείριση κοινοτήτων
Σύνταξη δελτίων τύπου και επικοινωνιακού υλικού
Οργάνωση εκδηλώσεων
Τεχνικές δικτύωσης και δημοσίων σχέσεων
Δημιουργία πολυμεσικού περιεχομένου
Πληροφορίες Υποβολής
Διάρκεια: 3-6 μήνες (ευέλικτο ωράριο) Τοποθεσία: Αθήνα (με δυνατότητα απομακρυσμένης συνεργασίας) Χαρακτήρας: Εθελοντική πρακτική άσκηση (μη αμειβόμενη) Έναρξη: Άμεσα
Πώς να κάνεις αίτηση: Στείλε το βιογραφικό σου και ένα σύντομο κείμενο έως τις 18 Ιουλίου2005 (100 λέξεις) που εξηγεί γιατί θέλεις να προσφέρεις εθελοντικά στο κίνημα των ανοιχτών τεχνολογιών στο: hr@eellak.gr
Θέμα ηλεκτρονικού μηνύματος: Εθελοντική Πρακτική – [Θέση που σε ενδιαφέρει]
Η ΕΕΛΛΑΚ δεσμεύεται για ίσες ευκαιρίες και ενθαρρύνει αιτήσεις από όλους ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας, καταγωγής ή άλλων χαρακτηριστικών. Αυτό που μετράει είναι το πάθος σου για τις ανοιχτές τεχνολογίες και η διάθεση για εθελοντική προσφορά!
Η οργανωτική επιτροπή της FOSSCOMM 2025 καλεί τις κοινότητες ανοικτού και ελεύθερου λογισμικού αλλά και οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο να υποβάλει την αίτηση ομιλίας ή workshop στο https://pretalx.fosscomm.gr/fosscomm-2025/cfp. Η επίσημη γλώσσα είναι τα Ελληνικά, υπάρχει όμως δυνατότητα να δεχτούμε και προτάσεις στην Αγγλική γλώσσα.
H φετινή FOSSCOMM θα πραγματοποιηθεί στις 11 – 12 Οκτωβρίου 2025 από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου στην Σάμο
H FOSSCOMM οργανώνεται από τις Ελληνικές κοινότητες του Ελεύθερου και Ανοιχτού Λογισμικού σε διαφορετική πόλη κάθε χρόνο, και συμμετέχουν σε αυτή κοινότητες, προγραμματιστές και εταιρείες που ασχολούνται με τις Ανοιχτές Τεχνολογίες. Στη FOSSCOMM συμμετέχουν κάθε χρόνο περισσότεροι από 800 σύνεδροι.
Οργάνωση ομιλιών
Οι ομιλίες θα ανήκουν σε κάποιο από τα παρακάτω πεδία. Δεν υπάρχει κάποιος περιορισμός, καθώς υπάρχει η δυνατότητα να δημιουργηθούν και νέες κατηγορίες, ώστε να μπορέσει να γίνει η καλύτερη δυνατή οργάνωση των ομιλιών.
Για τις ομιλίες, ο μέγιστος χρόνος παρουσίασης θα είναι τα 30 λεπτά συμπεριλαμβανομένου των ερωτήσεων, τα 30 λεπτά είναι ένα άνω όριο, επομένως μια ομιλία μπορεί να διαρκέσει λιγότερο από 30 λεπτά. Για τα workshops, ο προτεινόμενος χρόνος είναι 2 ώρες, παρόλα αυτά και εδώ δεν υπάρχει κάποιος περιορισμός, ένα workshop μπορεί να έχει διάρκεια από 1 έως και 2.5 ώρες.
Οι εκδηλώσεις δεν σταματούν καθώς αυτήν την εβδομάδα πραγματοποιούνται εκδηλώσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό για τις ανοιχτές τεχνολογίες και την καινοτομία! Ο Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών (ΕΕΛΛΑΚ) σας προτείνει να τις παρακολουθήσετε και να τις διαδώσετε. Μπορείτε επίσης να δείτε περισσότερες εκδηλώσεις για τις επόμενες εβδομάδες ή να καταχωρίσετε τη δική σας εκδήλωση στο: https://ellak.gr/events.
Η Meta (πρώην Facebook) βρέθηκε ξανά στο επίκεντρο για την εισαγωγή μιας ιδιαίτερα επιθετικής τεχνικής παρακολούθησης χρηστών, η οποία αγνοεί κατάφωρα βασικές δικλείδες ασφαλείας τόσο των κινητών τηλεφώνων όσο και των φυλλομετρητών. Παρά τις υπάρχουσες ρυθμίσεις απορρήτου και τα εργαλεία προστασίας, η Meta κατάφερε να παρακάμψει τις περισσότερες άμυνες και να συνεχίσει τη συλλογή προσωπικών δεδομένων εν αγνοία των χρηστών.
Η αποκάλυψη αυτή αποτελεί άλλη μία απόδειξη για το πώς οι μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες παρακάμπτουν τους κανονισμούς, και δείχνει την ανάγκη για ισχυρούς νόμους προστασίας της ιδιωτικότητας και τον τερματισμό της διαφημιστικής στόχευσης με βάση τη διαδικτυακή συμπεριφορά.
Η Νέα Τακτική Παρακολούθησης της Meta
Η Meta χρησιμοποιεί εδώ και χρόνια τον γνωστό “Meta pixel”, ένα μικρό κομμάτι κώδικα που ενσωματώνεται σε ιστοσελίδες για να παρακολουθεί τη συμπεριφορά των επισκεπτών. Σύμφωνα με ερευνητές, αυτός ο κώδικας έχει ενσωματωθεί σε περίπου 20% από τις πιο δημοφιλείς ιστοσελίδες παγκοσμίως.
Ο αρχικός σκοπός του Meta pixel ήταν η καταγραφή των κινήσεων των επισκεπτών σε μια ιστοσελίδα, όπως ποια προϊόντα κοιτάζουν, ποιες φόρμες συμπληρώνουν και ποια κουμπιά πατάνε. Αυτά τα δεδομένα χρησιμοποιούνται για να “ταΐζουν” τον αλγόριθμο διαφημιστικής στόχευσης της Meta, ο οποίος με τη σειρά του προβάλει εξατομικευμένες διαφημίσεις. Ωστόσο, πρόσφατες αποκαλύψεις δείχνουν ότι η εταιρεία προχώρησε ακόμα πιο πέρα, αναπτύσσοντας μια μέθοδο που της επιτρέπει να παρακολουθεί τους χρήστες ακόμη και όταν έχουν λάβει προληπτικά μέτρα προστασίας, όπως:
Χρήση ανώνυμης περιήγησης (incognito mode)
Απόκρυψη της IP μέσω VPN
Διαγραφή cookies
Αποτροπή παρακολούθησης μέσω extensions
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο Meta pixel επικοινωνούσε μυστικά με τις εφαρμογές της Meta (Facebook και Instagram) μέσω του localhost, ενός εργαλείου που προορίζεται αποκλειστικά για δοκιμές λογισμικού από προγραμματιστές. Αυτή η τεχνική παρακάμπτει το λεγόμενο sandboxing — τη θεμελιώδη λειτουργία ασφάλειας των λειτουργικών συστημάτων κινητών τηλεφώνων που δεν επιτρέπει σε εφαρμογές να επικοινωνούν μεταξύ τους. Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερες τεχνικές λεπτομέρειες εδώ.
Τι Σημαίνει Αυτό;
Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και αν κάποιος χρήστης είχε κλείσει τα cookies, χρησιμοποίησε VPN και ανώνυμη περιήγηση, η Meta μπορούσε να τον ταυτοποιήσει εύκολα, καθώς τα δεδομένα περνούσαν απευθείας από τον browser στην εφαρμογή — όπου ο χρήστης ήταν ήδη συνδεδεμένος με τον λογαριασμό του.
Η Meta σταμάτησε προσωρινά αυτήν την πρακτική όταν αποκαλύφθηκε δημόσια, υποστηρίζοντας ότι υπήρξε κάποια “παρεξήγηση” με την Google σχετικά με την εφαρμογή των πολιτικών τους. Ωστόσο, αυτό δεν αναιρεί το γεγονός ότι επρόκειτο για μια σκόπιμη και κρυφή επίθεση κατά της ιδιωτικότητας των χρηστών.
Πώς Μπορείς να Προστατευτείς;
Η προστασία από τέτοιες τεχνικές απαιτεί συνδυασμό εργαλείων και συνηθειών. Ευτυχώς, υπάρχουν πρακτικά βήματα που μπορούν να ληφθούν:
1. Χρησιμοποίησε Browser με Ισχυρή Προστασία Ιδιωτικότητας
Απέφυγε τον Chrome, καθώς είναι ο χειρότερος από άποψη απορρήτου. Αντίθετα, προτίμησε φυλλομετρητές όπως:
Αυτοί οι browser αποκλείουν από προεπιλογή τα tracking pixels της Meta και άλλες παρόμοιες τεχνικές.
Επίσης, απέφυγε να ανοίγεις links μέσα από τις εφαρμογές Facebook ή Instagram, γιατί τότε ο έλεγχος γίνεται μέσα από τον in-app browser της Meta που έχει πλήρη πρόσβαση στα δεδομένα σου.
2. Διέγραψε Εφαρμογές που Δεν Χρησιμοποιείς
Όσες περισσότερες εφαρμογές έχεις, τόσες περισσότερες πιθανότητες υπάρχουν να διαρρεύσουν δεδομένα. Σκέψου εάν μπορείς να χρησιμοποιείς την ιστοσελίδα αντί για την εφαρμογή, π.χ. facebook.com αντί της εφαρμογής Facebook.
Επίσης, απενεργοποίησε το διαφημιστικό ID στις ρυθμίσεις του κινητού σου, όπως περιγράφεται από τo EFF.
3. Εγκατέστησε το Privacy Badger
Το Privacy Badger είναι ένα δωρεάν extension του Electronic Frontier Foundation που μπλοκάρει trackers. Υποστηρίζεται σε:
Chrome (μόνο για desktop)
Firefox (desktop & Android)
Microsoft Edge
Δυστυχώς δεν υποστηρίζεται σε Chrome για Android — πράγμα που είναι επιλογή της Google, όχι τεχνικός περιορισμός.
4. Περιόρισε την Πρόσβαση της Meta στα Δεδομένα σου
Αν και η πλήρης προστασία απαιτεί διαγραφή των λογαριασμών, μπορείς να περιορίσεις την έκταση της παρακολούθησης με αλλαγή ρυθμίσεων απορρήτου, αποσύνδεση από εφαρμογές και περιοδική διαγραφή του ιστορικού.
Η Ευθύνη των Browser: Τι Πρέπει να Κάνει η Google
Μετά την αποκάλυψη, τόσο η Google (Chrome) όσο και η Mozilla (Firefox) διόρθωσαν τα τεχνικά “παραθυράκια” που εκμεταλλεύτηκε η Meta. Ωστόσο, η αντιμετώπιση ήταν αμυντική και ετεροχρονισμένη.
Η Google συνεχίζει να μην μπλοκάρει τρίτα cookies και γνωστά trackers από προεπιλογή, παρόλο που μπορεί. Το γεγονός ότι το Chrome για Android δεν υποστηρίζει extensions σημαίνει ότι οι χρήστες δεν μπορούν να προστατευτούν αποτελεσματικά.
Αντίθετα, φυλλομετρητές όπως ο Safari και ο Firefox δείχνουν πως είναι εφικτό να υπάρχει πραγματική προστασία ενσωματωμένη στο προϊόν. Ένα ελπιδοφόρο σημάδι είναι ότι η Google εξετάζει το μπλοκάρισμα fingerprinting scripts σε Incognito mode, αλλά η υλοποίηση παραμένει εκκρεμής.
Χρειαζόμαστε Νομοθεσία: Να Απαγορευτεί η Διαφημιστική Στόχευση με Βάση τη Συμπεριφορά
Η ουσία του προβλήματος είναι το επιχειρηματικό μοντέλο της Meta: συλλογή όσο το δυνατόν περισσότερων δεδομένων με σκοπό την πώληση στοχευμένων διαφημίσεων.
Όσο επιτρέπεται η στοχευμένη διαφήμιση με βάση τη συμπεριφορά των χρηστών, εταιρείες όπως η Meta θα συνεχίζουν να παραβιάζουν τα όρια, να αναπτύσσουν νέα εργαλεία και να αγνοούν τις ηθικές και νομικές συνέπειες.
Η απαγόρευση της online behavioral advertising είναι το μόνο πραγματικά αποτελεσματικό μέτρο. Πρέπει να θεσπιστεί ομοσπονδιακή νομοθεσία για την προστασία της ιδιωτικότητας, η οποία:
Απαγορεύει την εμπορική εκμετάλλευση προσωπικών δεδομένων χωρίς συναίνεση
Επιβάλλει διαφάνεια στις πρακτικές παρακολούθησης
Επιτρέπει στους χρήστες να ελέγχουν πλήρως τα δεδομένα τους
Συμπέρασμα
Η υπόθεση της Meta δείχνει ότι ακόμα και οι πιο προσεκτικοί χρήστες δεν είναι ασφαλείς όσο υπάρχουν ισχυρά οικονομικά κίνητρα για παρακολούθηση. Χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας, λογισμικού και πολιτικής.
Εσύ μπορείς να κάνεις το πρώτο βήμα: άλλαξε browser, ενημερώσου, και πίεσε τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να λάβουν δράση.
Για περισσότερες πληροφορίες και εργαλεία προστασίας επισκέψου:
Ολοκληρώθηκε στις 31 Μαΐου ο διαγωνισμός Wikimedia CEE Spring 2025, ο ετήσιος διαγωνισμός λημματογράφησης, ο οποίος διοργανώνεται από Βικιπαιδιστές της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, προκειμένου να δημιουργηθούν λήμματα για τις συμμετέχουσες χώρες της περιοχής, στις Βικιπαίδειες των χωρών που συμμετέχουν. Στο πλαίσιο του φετινού διαγωνισμού δημιουργήθηκαν και επεκτάθηκαν στην Ελληνική Βικιπαίδεια 499 λήμματα. Το ελληνικό σκέλος του διαγωνισμού διοργανώθηκε για δέκατη συνεχή χρονιά από το Wikimedia Community User Group Greece
Ακολουθεί ο κατάλογος των νικητών. Συγχαρητήρια σε όλους όσους συμμετείχαν!
Του Ηλία Ευσταθίου Οι επιχειρήσεις με τα αγαθά και τις υπηρεσίες που προσφέρουν συμβάλλουν στην ευημερία των κοινωνιών στις οποίες δραστηριοποιούνται. Οι σχέσεις των επιχειρήσεων με Πελάτες, Προμηθευτές, Υπαλλήλους, Επενδυτές, Πιστωτές και Ρυθμιστές, αναλόγως το μέγεθος της κάθε επιχείρησης, είναι κρίσιμες και (πρέπει να) στηρίζονται στη διαφάνεια. Διαφάνεια που να μην περιορίζει την ιδιωτική έρευνα ... Read more
Η εβδομάδα μας φέρνει updates σε μεγάλες διανομές όπως το Debian 12.11, το Rocky Linux 10 και το MX Linux 23.6. Το Kali Linux 2025.2 ανανεώνει τα GNOME/KDE, και η Microsoft ανοίγει τον κώδικα του WSL, προωθώντας τον διάλογο μεταξύ Windows και Linux. Δείτε αναλυτικά τις αλλαγές, τις πληροφορίες downloads και τι σημαίνουν για εσάς.
Η ομάδα του Debian ανακοίνωσε την κυκλοφορία του Debian 12.11, βελτιώνοντας επιδόσεις και ασφάλεια. Περιλαμβάνει 81 bug fixes και 45 security updates, εστιάζοντας στην αποκατάσταση regressions και μικρών σφαλμάτων για σταθερότητα και αξιοπιστία. Download :
Ανάλυση: Πρόκειται για μια κλασική αναβάθμιση σημείου (point‑release) που δεν αλλάζει εκδόσεις, αλλά είναι κρίσιμη για συστήματα παραγωγής, servers και desktop. Αν χρησιμοποιείς Debian stable, μέτρα σοβαρά ενημέρωση — ειδικά αν λειτουργείς υποδομές.
2. ➤ Rocky Linux 10 | Stable Release βασισμένο στο RHEL 10
Η νέα έκδοση Rocky Linux 10, πλήρως binary‑compatible με το Red Hat Enterprise Linux 10, είναι γεγονός. Περιλαμβάνει ενημερωμένο kernel, beta υποστήριξη για rolling-release 3rd-party modules και βελτιωμένη συμβατότητα cloud. Download :
Ανάλυση: Το Rocky, ως RHEL‑replacement στο οικοσύστημα enterprise, αποκτά αξιοπιστία με μικρά διαστήματα ανανέωσης. Φέρνει αναβαθμίσεις σε kernel, virtualisation (KVM/QEMU) και container stack — ενδιαφέρον για sysadmins και επιχειρησιακά περιβάλλοντα.
3. ➤ MX Linux 23.6 “Libretto” | Refreshed ISOs με νέα εργαλεία
Η ομάδα του MX Linux ανακοίνωσε τη version 23.6 “Libretto”. Πρόκειται για νέο ISO refresh που περιέχει Debian 12.10, kernel 6.14 (Liquorix), νέο UEFI manager και βελτιώσεις στο MX tools. Download :
Ανάλυση: Το MX Linux κρατά τον χαρακτήρα του ως ελαφρύ, σταθερό και φιλικό. Το νέο ISO φέρνει υποστήριξη up-to-date kernel, χρήσιμα εργαλεία διαχείρισης UEFI και λίστες με πρότυπα για live USB με persist. Ιδανικό για desktops αλλά και για φανατικούς χρήστες.
4. ➤ Kali Linux 2025.2 | Visual upgrade & GNOME/KDE updates
Η νέα έκδοση Kali Linux 2025.2 φέρνει GNOME 48, KDE 6, ανανεωμένο theme και βελτιώσεις στο LibreOffice και στα Kali tools. Download :
Ανάλυση: Πλέον γίνεται ξεκάθαρο πως το Kali μετατρέπεται σε desktop-friendly διανομή. Τα νέα GE desktop environments και οπτική βελτίωση ενισχύουν το usability, και οι αναβαθμίσεις του OS υπογραμμίζουν το commitment στην παραγωγικότητα pentesters.
5. ➤ Microsoft ανοίγει τον WSL (Windows Subsystem for Linux)
Η Microsoft έχει πλέον ανοίξει πλήρως τον WSL στον GitHub — είναι πλέον open-source. Μετά την εξατομίκευση από Windows 10/11 και διαχωρισμό του kernel το 2021, τώρα επιτρέπει contributions και bugfixes από την κοινότητα. Link to repository:
Ανάλυση: Αυτό είναι ένα τεράστιο βήμα για τον cross‑platform διάλογο. Για devs που δουλεύουν σε Windows αλλά θέλουν Linux εργαλεία (Docker, Kubernetes, open-source stacks), σηματοδοτεί αυξημένη ευελιξία και ταχύτερο feedback loop.
Καθεμία στοχεύει σε διαφορετικό κοινό: Alpine light‑weight για containers, Armbian για RPi/ SBC συστήματα, AlmaLinux για enterprise, KaOS ως desktop‑KDE επιλογή. Σημαντικά εργαλεία σε ειδικούς τομείς.
Τι να επιλέξεις
Αν θες να…
Δες αυτά τα releases
Αξιοπιστία και μακροπρόθεσμη υποστήριξη
Debian 12.11, MX Linux 23.6
Enterprise RHEL-style compatibility
Rocky Linux 10, AlmaLinux
Εργαλεία pentesting & UX
Kali 2025.2
Light & secure containers
Alpine Linux 3.22
Development με Windows + Linux
WSL open-source
Embedded platforms & ARM
Armbian 25.5
Συμπέρασμα
Κάθε είδηση επιβεβαιώνει την ωριμότητα του οικοσυστήματος Linux: από την enterprise‑grade σταθερότητα έως τις νεότερες βελτιώσεις για desktop και embedded χρήστες, κάθε διανομή έχει πλέον ισχυρή ταυτότητα και στόχευση, και οι νέες κυκλοφορίες απευθύνονται τόσο σε αρχάριους όσο και σε ισχυρούς χρήστες με ειδικές ανάγκες.
Στην εποχή της ραγδαίας ανάπτυξης της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ), τα δεδομένα αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο κάθε επιτυχημένης εφαρμογής. Όπως ένα κτίριο χρειάζεται γερά θεμέλια για να σταθεί, έτσι και τα συστήματα ΤΝ απαιτούν υψηλής ποιότητας δεδομένα για να λειτουργήσουν αποτελεσματικά. Το Open Data Institute (ODI), σε μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2025, ... Read more
Σε μια εποχή όπου οι γεωπολιτικές εντάσεις, τα θέματα προστασίας προσωπικών δεδομένων και το αυξανόμενο κόστος των ιδιόκτητων ψηφιακών λύσεων επηρεάζουν σημαντικά τις επιλογές των δημόσιων φορέων, οι δήμοι της Κοπεγχάγης και του Άαρχους στη Δανία παίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους. Επιλέγουν να στραφούν σε ανοικτό λογισμικό και ευρωπαϊκές υποδομές, απομακρυνόμενοι από τις κλειστές και εξαρτώμενες από εξωτερικές δυνάμεις λύσεις των ΗΠΑ.
Γεωπολιτικές Ανησυχίες και Οικονομική Επιβάρυνση
Η μεταστροφή αυτή δεν είναι αυθαίρετη, ούτε προέκυψε εν μία νυκτί. Ήδη από το 2013, ο δήμος του Άαρχους είχε αρχίσει να ενισχύει τη χρήση ανοικτού λογισμικού. Σήμερα, όμως, η μετάβαση έχει αποκτήσει επείγοντα χαρακτήρα. Όπως επισημαίνει ο Henrik Appel Espersen, μέλος της ελεγκτικής επιτροπής της Κοπεγχάγης, υπάρχει πραγματικός φόβος ότι σε ένα ακραίο σενάριο οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να διακόψουν την πρόσβαση σε βασικά εργαλεία, όπως το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και τα πληροφοριακά συστήματα. Ο δήμος του Άαρχους συμμερίζεται τις ίδιες ανησυχίες, τονίζοντας την ανάγκη προστασίας των δεδομένων που μεταφέρονται σε μη-ευρωπαϊκές υποδομές.
Όπως εξηγεί ο Bo Fristed, επικεφαλής του Τμήματος Καινοτομίας, Τεχνολογίας και Δημιουργικότητας του Άαρχους:
«Το πρόβλημα δεν είναι οι ίδιες οι λύσεις, αλλά το πακέτο, οι άδειες, το μονοπώλιο και οι ανησυχίες για τη συμμόρφωση με τον GDPR.»
Παράλληλα, το οικονομικό βάρος που συνεπάγεται η εξάρτηση από ιδιόκτητο λογισμικό γίνεται δυσβάστακτο. Από το 2018 έως το 2023, οι δαπάνες των δήμων της Δανίας για τέτοιες λύσεις αυξήθηκαν από 313 εκατ. DKK σε 538 εκατ. DKK – σχεδόν διπλασιασμός μέσα σε πέντε χρόνια.
Ο Δήμος του Άαρχους Δείχνει τον Δρόμο
To Άαρχους έχει ήδη ξεκινήσει αποφασιστικά βήματα. Περίπου 60 συστήματα έχουν μεταφερθεί από ιδιωτικά cloud σε ευρωπαϊκή υποδομή, συγκεκριμένα στην γερμανική εταιρεία Hetzner. Το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό: οι ετήσιες δαπάνες λειτουργίας μειώθηκαν από 800.000 DKK σε μόλις 225.000 DKK.
Το πιο αξιοσημείωτο όμως είναι πως τα τεχνικά προβλήματα ήταν ελάχιστα. Η μεγαλύτερη πρόκληση, όπως λέει ο Fristed, ήταν η πολιτισμική:
«Όταν εισάγεις αλλαγές, οι άνθρωποι έχουν την τάση να αντιδρούν. Όμως τεχνικά, δεν είχαμε σοβαρά προβλήματα. Χρησιμοποιήσαμε το Kubernetes, και η μετανάστευση έγινε ευκαιρία να βελτιστοποιήσουμε τα συστήματά μας για μελλοντικές μεταβάσεις.»
Αυτό δείχνει ότι το εμπόδιο στην υιοθέτηση ανοικτού λογισμικού δεν είναι τεχνολογικό, αλλά κοινωνικοπολιτικό.
Σχέδιο Ψηφιακής Κυριαρχίας στην Κοπεγχάγη
Η Κοπεγχάγη βρίσκεται σε διαδικασία αναζήτησης ευρωπαϊκών εναλλακτικών λύσεων, με στόχο να ενισχύσει την ψηφιακή της κυριαρχία. Η ανησυχία για το ενδεχόμενο οι ΗΠΑ να διακόψουν την πρόσβαση σε κρίσιμες υπηρεσίες, όπως το Microsoft Outlook ή το SharePoint, αποτελεί βασικό κίνητρο.
Παράλληλα, η Δανική Υπηρεσία Ψηφιακών Υποθέσεων ξεκινά τον δικό της μετασχηματισμό: από τον επόμενο μήνα, το 50% των εργαζομένων θα χρησιμοποιούν το LibreOffice, με στόχο την πλήρη μετάβαση μέχρι το τέλος του έτους.
Πανευρωπαϊκή Τάση: Δημόσιο και Ανοικτό Λογισμικό
Η Δανία δεν είναι μόνη της. Πανευρωπαϊκά, δημόσιοι οργανισμοί επιλέγουν ανοικτό λογισμικό, εγκαταλείποντας λύσεις όπως το Microsoft Office ή το Google Workspace.
Το 2022, η Δανική Αρχή Προστασίας Δεδομένων απαγόρευσε τη χρήση του Google Workspace σε δημόσια ιδρύματα. Την ίδια χρονιά, ο δήμος του Helsingør αποφάσισε να αφαιρέσει 8.000 Chromebook από τα σχολεία του.
Στη Γαλλία, το Υπουργείο Παιδείας απαγόρευσε τις δωρεάν εκδόσεις του Microsoft Office 365 και του Google Workspace στα σχολεία, επικαλούμενο ανησυχίες για την προστασία δεδομένων.
Η πιο φιλόδοξη προσπάθεια καταγράφεται στη Γερμανία, στο κρατίδιο Schleswig-Holstein. Το 2024, το κρατίδιο ξεκίνησε την πλήρη απεξάρτηση από τη Microsoft, αντικαθιστώντας πάνω από 30.000 υπολογιστές του δημόσιου τομέα με λύσεις Linux και LibreOffice. Παράλληλα, αντικαθίστανται το SharePoint και το Outlook με NextCloud, Thunderbird και άλλα ανοικτά εργαλεία. Ετοιμάζεται μάλιστα και νέο τηλεπικοινωνιακό σύστημα βασισμένο σε ανοικτό λογισμικό.
Η Στρατηγική Ενδιάμεσης Συμβατότητας
Η πιο καινοτόμος ίσως προσέγγιση του Άαρχους αφορά τη συμβατότητα μεταξύ ανοικτού και ιδιόκτητου λογισμικού. Στόχος του δήμου είναι να μπορεί ένας εργαζόμενος σε Microsoft και ένας σε Linux/LibreOffice να συνεργάζονται χωρίς περιορισμούς.
«Θέλουμε να έχουμε 12.000 υπαλλήλους που χρησιμοποιούν Microsoft και 12.000 που δουλεύουν με ανοικτό λογισμικό – και όλοι να μπορούν να κάνουν κράτηση στην ίδια αίθουσα συνεδριάσεων ή να μοιράζονται λίστες email. Για αυτό δημιουργούμε ένα proxy σύστημα που γεφυρώνει τα δύο περιβάλλοντα», εξηγεί ο Fristed.
Αυτό το σύστημα λειτουργεί ταυτόχρονα και ως σχέδιο αντιμετώπισης κρίσεων, σε περίπτωση που κοπεί ξαφνικά η πρόσβαση σε πλατφόρμες των ΗΠΑ.
Ανοικτό Λογισμικό για το Μέλλον της Εκπαίδευσης και της Τεχνητής Νοημοσύνης
Η δυναμική του ανοικτού λογισμικού δεν περιορίζεται στα λειτουργικά συστήματα και τις σουίτες γραφείου. Αυτή τη στιγμή, 21 δήμοι συνεργάζονται για τη δημιουργία μιας ανοικτής εκπαιδευτικής πλατφόρμας για παιδιά. Επιπλέον, αναπτύσσεται μια νέα πλατφόρμα τεχνητής νοημοσύνης, βασισμένη σε ανοικτό λογισμικό, ειδικά σχεδιασμένη για δημόσιους οργανισμούς, με πλήρη συμμόρφωση με τον GDPR και δυνατότητα χειρισμού ευαίσθητων και διαβαθμισμένων πληροφοριών.
Συμπεράσματα: Μια Νέα Εποχή για τον Δημόσιο Τομέα
Η στροφή του Άαρχους και της Κοπεγχάγης σε ανοικτό λογισμικό είναι μόνο η αρχή. Στην καρδιά αυτής της μετάβασης βρίσκεται η επιθυμία για ψηφιακή κυριαρχία, βιωσιμότητα, διαφάνεια και οικονομική αποδοτικότητα. Η τεχνολογία δεν είναι απλώς εργαλείο, αλλά πολιτική επιλογή. Και σε αυτή την περίπτωση, οι δανέζικοι δήμοι δείχνουν τον δρόμο για μια Ευρώπη που παίρνει στα σοβαρά την ψηφιακή της ανεξαρτησία.
Σε μια εποχή που η ψηφιακή τεχνολογία διαμορφώνει εκ νέου τα όρια της ανθρώπινης ελευθερίας και ιδιωτικότητας, η εξάπλωση του spyware – λογισμικού κατασκοπείας – έχει μετατραπεί σε μετωπική απειλή για τις δημοκρατικές κοινωνίες. Το spyware δεν είναι απλώς εργαλείο επιτήρησης. Είναι ένα όπλο σιωπηλού ελέγχου, με στόχο όχι μόνο την ασφάλεια, αλλά και την εξουδετέρωση της πολιτικής διαφωνίας, της δημοσιογραφικής ανεξαρτησίας και των θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Η οργάνωση European Digital Rights (EDRi), μέσα από την εμπεριστατωμένη ανάλυση της στο σχετικό position paper, καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να προχωρήσει σε πλήρη απαγόρευση της παραγωγής, πώλησης, χρήσης και εξαγωγής του spyware. Η θέση αυτή βασίζεται στο συμπέρασμα ότι το spyware είναι ασύμβατο με τα θεμελιώδη δικαιώματα και το κράτος δικαίου.
Τι Είναι το Spyware;
Ο όρος “spyware” περιγράφει κάθε λογισμικό που εισβάλλει σε ψηφιακές συσκευές χωρίς τη συναίνεση του χρήστη, προκειμένου να συλλέξει, μεταδώσει ή χειραγωγήσει δεδομένα και συμπεριφορές. Δεν πρόκειται για απλό κακόβουλο λογισμικό. Είναι ένα εξελιγμένο εργαλείο καταγραφής και ελέγχου, το οποίο μπορεί:
Να ενεργοποιήσει μικρόφωνα και κάμερες εν αγνοία του χρήστη
Να ανακτήσει μηνύματα, φωτογραφίες, αρχεία και γεωγραφική τοποθεσία
Να μεταβάλει ή να καταστρέψει δεδομένα
Να επιτρέπει συνεχή απομακρυσμένη πρόσβαση
Σε αντίθεση με τα παραδοσιακά μέσα επιτήρησης (π.χ. υποκλοπές ή φυσική παρακολούθηση), το spyware λειτουργεί συνεχώς, σιωπηρά και καθολικά, καθιστώντας το εργαλείο μαζικής παραβίασης.
Κατηγορίες Spyware
Η EDRi καταγράφει τρεις βασικές κατηγορίες:
Εμπορικό spyware: Αναπτύσσεται από ιδιωτικές εταιρείες και πωλείται σε κράτη, επιχειρήσεις ή άτομα. Παραδείγματα: Pegasus (NSO Group), Predator (Intellexa), Graphite (Paragon).
Κρατικά εργαλεία spyware: Λογισμικό που αναπτύσσουν απευθείας κυβερνήσεις για δικές τους ανάγκες, όπως το RCIS της Γερμανίας ή το NoviSpy της Σερβίας.
Stalkerware: Αποτελεί μορφή ψηφιακής ενδοοικογενειακής βίας. Χρησιμοποιείται από άτομα για να παρακολουθούν εταίρους, παιδιά ή υπαλλήλους, προκαλώντας έμφυλη και ψυχολογική βία.
Το Επιχείρημα υπέρ της Απαγόρευσης
Η EDRi προχωρά ένα βήμα πέρα από τον περιορισμό: προτείνει ολική απαγόρευση, επειδή:
Το spyware παραβιάζει κατάφωρα τα δικαιώματα ιδιωτικότητας, προστασίας δεδομένων, ελευθερίας έκφρασης και συνάθροισης.
Δεν υπάρχουν επαρκείς τεχνικές ή νομικές εγγυήσεις για την αποφυγή κατάχρησης.
Ακόμα και με περιορισμούς, ο μηχανισμός παρακολούθησης παραμένει ενεργός και επικίνδυνος.
Η χρήση του οδηγεί σε συστηματική υπονόμευση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου.
Η προσέγγιση αυτή είναι ριζοσπαστική μεν, αλλά νομικά και ηθικά τεκμηριωμένη.
Παραδείγματα Κατάχρησης στην Πράξη
Πλήθος υποθέσεων στην ΕΕ και παγκοσμίως καταδεικνύουν την καταχρηστική χρήση spyware:
Πολωνία: Περισσότερα από 500 άτομα παρακολουθήθηκαν με το Pegasus.
Ισπανία: Ο Πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ και υπουργοί στοχοποιήθηκαν.
Ελλάδα: Πολιτικοί, δημοσιογράφοι και επιχειρηματίες στο επίκεντρο του σκανδάλου Predator.
Γαλλία: Τηλέφωνο του Εμμανουέλ Μακρόν μπήκε στο στόχαστρο.
Σερβία: Χρήση spyware εναντίον ακτιβιστών και δημοσιογράφων.
Αυτά τα περιστατικά δεν είναι μεμονωμένα, αλλά συνθέτουν ένα μοτίβο ανεξέλεγκτης κρατικής παρακολούθησης.
Ο Ψηφιακός Κίνδυνος για Ευάλωτες Ομάδες
Το spyware δεν πλήττει μόνο δημόσια πρόσωπα. Χρησιμοποιείται κατά:
Γυναικών σε σχέσεις κακοποίησης
ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων, που στοχοποιούνται λόγω ταυτότητας
Προσφύγων και μεταναστών, σε εθνοκεντρικά προγράμματα επιτήρησης
Δημοσιογράφων και whistleblowers, που αποκαλύπτουν παρατυπίες
Σύμφωνα με την EDRi και τον ΟΗΕ, πρόκειται για ψηφιακή καταστολή, συχνά χωρίς δυνατότητα άμυνας ή προσφυγής.
Η Επιχειρηματολογία Υπέρ του «Καλοπροαίρετου» Spyware
Υπάρχει η άποψη ότι μπορεί να υπάρξει “καλό spyware” – περιορισμένο, ελεγχόμενο, με θεσμικά φρένα. Όμως:
Οι τεχνικές προτάσεις για περιορισμούς (π.χ. kill-switches) δεν εφαρμόζονται στην πράξη.
Οι εταιρείες ανάπτυξης spyware δεν έχουν κανένα κίνητρο να δημιουργήσουν αυτοπεριοριζόμενα εργαλεία.
Οι κυβερνήσεις δεν έχουν αποδείξει ότι μπορούν ή θέλουν να ελέγξουν τον εαυτό τους.
Συνεπώς, η έννοια “ανθρώπινα δικαιώματα συμβατά με spyware” είναι ψευδαίσθηση.
Πολιτικές Ευθύνες και Ρυθμιστική Ανεπάρκεια
Η ΕΕ μέχρι σήμερα απέτυχε να ρυθμίσει αποτελεσματικά την αγορά spyware. Παρά την ύπαρξη νόμων για προστασία δεδομένων (GDPR) και ψηφιακής ασφάλειας, το spyware λειτουργεί στο σκοτάδι, χωρίς:
διαφάνεια
λογοδοσία
επαρκείς μηχανισμούς ελέγχου
Πολλές εταιρείες spyware έχουν έδρα σε χώρες της ΕΕ, αποκτώντας διεθνή νομιμοποίηση, ενώ κάποια κράτη-μέλη αγοράζουν ή αναπτύσσουν spyware εντός των συνόρων τους.
Η Οικονομία της Παρακολούθησης
Ο εμπορικός τομέας του spyware αποτιμάται σε δισεκατομμύρια ευρώ. Μεγάλες εταιρείες, όπως η NSO Group, έχουν πελάτες σε δεκάδες χώρες. Η αγορά ευπαθειών (zero-day exploits) ενισχύει την ψηφιακή ανασφάλεια, καθώς το κίνητρο είναι η εκμετάλλευση και όχι η επιδιόρθωση.
Η ΕΕ, σε αντίθεση με τη ρητορική της για ψηφιακά δικαιώματα, φιλοξενεί και διευκολύνει την εξάπλωση αυτής της αγοράς.
Η Πρόταση Πολιτικής της EDRi
Η EDRi προτείνει μια στρατηγική που βασίζεται σε τρεις άξονες:
Οριστική απαγόρευση του spyware σε όλη την ΕΕ: Στην παραγωγή, χρήση, εξαγωγή και πώληση.
Νομικός ορισμός του spyware με βάση λειτουργικά χαρακτηριστικά και όχι σκοπούς χρήσης.
Πρόσβαση σε επανόρθωση για τα θύματα: Δικαστική προστασία, αποζημιώσεις και θεσμική λογοδοσία.
Η πρόταση αυτή συνοδεύεται από τεκμηρίωση ότι η ΕΕ έχει τη σχετική αρμοδιότητα, καθώς εμπίπτει στην εσωτερική αγορά, τα θεμελιώδη δικαιώματα και την ψηφιακή πολιτική.
Συμπέρασμα: Ένα Ψηφιακό Σταυροδρόμι
Το spyware δεν είναι μια τεχνική πρόκληση. Είναι ένα πολιτικό και ηθικό δίλημμα. Αν αφεθεί ανεξέλεγκτο, η Ευρώπη θα γίνει τόσο θύμα όσο και θύτης ενός παγκόσμιου κύματος ψηφιακού αυταρχισμού.
Η απαγόρευση του spyware δεν είναι εύκολη απόφαση. Είναι όμως η μόνη που διαφυλάσσει τα θεμελιώδη δικαιώματα, την αξιοπρέπεια και την ελευθερία στην ψηφιακή εποχή.
Η ΕΕ έχει την ευκαιρία να ηγηθεί διεθνώς, να θέσει πρότυπα και να υπερασπιστεί αυτό που διακηρύσσει: μια Ευρώπη των δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και της ασφάλειας για όλους.
«Τελειώσαμε με το Teams!» δήλωσε ο Υπουργός Ψηφιοποίησης του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν, Dirk Schrödter, μέσω μιας ανοιχτού κώδικα πλατφόρμας βιντεοκλήσεων, ανακοινώνοντας την απόφαση να σταματήσει κάθε χρήση λογισμικού της Microsoft από τις δημόσιες υπηρεσίες του κρατιδίου. Το φιλόδοξο σχέδιο προβλέπει την πλήρη μετάβαση σε λειτουργικά συστήματα και εφαρμογές ανοιχτού κώδικα, όπως το Linux, μέσα στους επόμενους τρεις μήνες.
Η απόφαση αυτή δεν είναι απλώς μια τεχνολογική αλλαγή – είναι μια δήλωση ανεξαρτησίας. Περίπου 30.000 υπάλληλοι, περιλαμβανομένων δικαστών, αστυνομικών και λοιπών δημοσίων λειτουργών, θα επηρεαστούν άμεσα, ενώ στη συνέχεια θα ακολουθήσουν και οι εκπαιδευτικοί. Αυτή η μαζική μετάβαση χαιρετίζεται ως ένα αποφασιστικό βήμα προς την «ψηφιακή ανεξαρτησία» της Γερμανίας, και γενικότερα της Ευρώπης.
Η αιτία πίσω από την απόφαση
Η μετάβαση στο Linux και σε εναλλακτικά λογισμικά δεν έγινε εν μία νυκτί. Ήδη από τον Απρίλιο του 2024, το υπουργικό συμβούλιο του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν είχε εγκρίνει το σχέδιο, τονίζοντας τη σημασία της εθνικής και ψηφιακής κυριαρχίας. Όπως δήλωσε ο Schrödter:
«Δεν έχουμε καμία επιρροή στις διαδικασίες λειτουργίας τέτοιων [ιδιόκτητων] λύσεων, ούτε στον χειρισμό των δεδομένων, ούτε στην πιθανή διαρροή τους σε τρίτες χώρες. Ως κράτος, φέρουμε μεγάλη ευθύνη προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις μας, ώστε να διασφαλίσουμε ότι τα δεδομένα τους παραμένουν ασφαλή και υπό τον έλεγχό μας.»
Ο Schrödter συνέδεσε την απόφαση με τις ευρύτερες γεωπολιτικές εξελίξεις. Ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης, και πλέον –όπως λέει– αποκαλύπτεται και η ψηφιακή εξάρτηση.
Από το Azure στο «σύννεφο» της Ευρώπης
Ένα από τα βασικά σκέλη της μετάβασης αφορά και τις υποδομές cloud. Τα δεδομένα του κρατιδίου θα μεταφερθούν από την πλατφόρμα Microsoft Azure σε κάποια ευρωπαϊκή λύση cloud, ώστε να εξασφαλιστεί ότι η αποθήκευση και η επεξεργασία των πληροφοριών παραμένει εντός της ΕΕ και δεν υπόκειται στη δικαιοδοσία των ΗΠΑ.
Αυτό εντάσσεται σε μια ευρύτερη ευρωπαϊκή τάση για απεξάρτηση από τους τεχνολογικούς κολοσσούς των ΗΠΑ, καθώς εντείνονται οι ανησυχίες για την προστασία προσωπικών δεδομένων και τον έλεγχο των ψηφιακών υποδομών από τρίτες χώρες.
Οικονομικά οφέλη και σταδιακή μετάβαση
Η οικονομική διάσταση δεν είναι αμελητέα. Το κρατίδιο αναμένει εξοικονόμηση δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, κυρίως από τα κόστη αδειών της Microsoft και τις αναγκαστικές αναβαθμίσεις – όπως αυτή από τα Windows 10 στα Windows 11. Η μετάβαση προς το νέο ψηφιακό περιβάλλον θα γίνει σταδιακά:
Το πρώτο βήμα είναι η αντικατάσταση του Microsoft Word και Excel με το LibreOffice.
Έπειτα θα ακολουθήσει η υιοθέτηση του Open-Xchange.
Τέλος, το Thunderbird θα αντικαταστήσει το Outlook και το Exchange.
Η επιλογή περιβάλλοντος εργασίας βασίζεται στο KDE Plasma, ενώ δεν έχει ακόμη ανακοινωθεί ποια διανομή Linux θα υιοθετηθεί. Οι πιθανότητες περιλαμβάνουν το Kubuntu, το SUSE Linux Enterprise Desktop (SLED) ή το openSUSE Leap. Άλλα εργαλεία ανοιχτού κώδικα όπως το Nextcloud θα καλύψουν κενά που αφήνουν πίσω τους εφαρμογές της Microsoft.
Είναι καταδικασμένο το εγχείρημα;
Πολλοί είναι εκείνοι που αμφισβητούν τη βιωσιμότητα τέτοιων κινήσεων. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό του Μονάχου, της πρωτεύουσας της Βαυαρίας, η οποία το 2004 μεταπήδησε στο Linux μέσω του προγράμματος LiMux. Το εγχείρημα διήρκεσε περίπου μία δεκαετία, μέχρι την επιστροφή στα Windows – γεγονός που αποδόθηκε εν μέρει στην πολιτική βούληση να μεταφερθεί η ευρωπαϊκή έδρα της Microsoft στην πόλη.
Ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Παρά την εγκατάλειψη του LiMux, η πόλη εξακολουθεί να χρησιμοποιεί σημαντικό μέρος ανοιχτού λογισμικού, ενώ το LibreOffice παραμένει βασικό εργαλείο. Αυτό δείχνει πως η επιστροφή στα Windows δεν σήμανε την πλήρη απομάκρυνση από τις αρχές του ανοιχτού κώδικα.
Άλλα επιτυχημένα παραδείγματα
Η μετάβαση του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν δεν είναι μεμονωμένο φαινόμενο. Η Γαλλική Χωροφυλακή (Gendarmerie Nationale) υιοθέτησε το Linux πριν από περισσότερο από μία δεκαετία. Σήμερα, το 97% των σταθμών εργασίας της – πάνω από 103.000 υπολογιστές – λειτουργούν με το GendBuntu, μια εξατομικευμένη έκδοση του Ubuntu Linux. Η πλατφόρμα αυτή παραμένει ενεργή, με την τελευταία αναβάθμιση σε GendBuntu 24.04 LTS να έχει ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο του 2024.
Αυτό το παράδειγμα καταρρίπτει το αφήγημα ότι το Linux δεν μπορεί να σταθεί σε περιβάλλοντα μεγάλων οργανισμών. Όταν υπάρχει πολιτική βούληση, σχεδιασμός και τεχνική υποστήριξη, η επιτυχία είναι όχι μόνο εφικτή αλλά και επωφελής.
Το μήνυμα της Ευρώπης: ψηφιακή αυτονομία
Η απόφαση του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν έρχεται σε μια εποχή όπου η ΕΕ αρχίζει να αμφισβητεί σοβαρά την εξάρτηση από τις ΗΠΑ στον τεχνολογικό τομέα. Το θέμα δεν είναι μόνο οικονομικό ή τεχνικό· είναι βαθιά πολιτικό. Η “ψηφιακή ανεξαρτησία” δεν αφορά απλώς την επιλογή λογισμικού, αλλά τον πλήρη έλεγχο των τεχνολογικών υποδομών, των δεδομένων και της ασφάλειας των πολιτών.
Η απόσυρση από το Microsoft Teams και τις υπόλοιπες υπηρεσίες αποτελεί ένα ξεκάθαρο μήνυμα: η Ευρώπη θέλει να επανακτήσει την κυριαρχία της στον ψηφιακό χώρο. Δεν είναι τυχαίο ότι μετά τη Δανία, τώρα και η Γερμανία – μέσω του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν – κάνει ένα τολμηρό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.
Συμπεράσματα
Η στροφή του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν στο Linux και στο ανοιχτό λογισμικό αναδεικνύει τη μεταβαλλόμενη στάση της Ευρώπης απέναντι στην τεχνολογική της εξάρτηση από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αν και υπάρχουν προκλήσεις – από την εκπαίδευση προσωπικού έως την τεχνική υποστήριξη και τη διαχείριση της μετάβασης – τα πλεονεκτήματα είναι σημαντικά:
Κυριαρχία και έλεγχος των δεδομένων.
Οικονομική εξοικονόμηση από αδειοδοτήσεις.
Ασφάλεια από διαρροές ή εξωτερικές εξαρτήσεις.
Ευελιξία και προσαρμοστικότητα μέσω λύσεων ανοιχτού κώδικα.
Το αν αυτή η στρατηγική θα αποδειχθεί επιτυχημένη, θα εξαρτηθεί από τη συνέπεια και την επιμονή των αρχών στη μετάβαση. Ωστόσο, το πρώτο βήμα έχει γίνει – και δεν είναι καθόλου μικρό.
Οι θάλασσες της Ευρώπης φιλοξενούν μια μεγάλη ποικιλία ειδών και οικοσυστημάτων, τα οποία είναι ζωτικής σημασίας τόσο για την περιβαλλοντική ισορροπία όσο και για την οικονομική ευημερία. Η προστασία αυτής της θαλάσσιας βιοποικιλότητας αποτελεί βασική επιδίωξη της Στρατηγικής της ΕΕ για τη Βιοποικιλότητα έως το 2030 και του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τους Ωκεανούς, τα οποία ... Read more
Οι εκδηλώσεις δεν σταματούν καθώς αυτήν την εβδομάδα πραγματοποιούνται εκδηλώσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό για τις ανοιχτές τεχνολογίες και την καινοτομία! Ο Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών (ΕΕΛΛΑΚ) σας προτείνει να τις παρακολουθήσετε και να τις διαδώσετε. Μπορείτε επίσης να δείτε περισσότερες εκδηλώσεις για τις επόμενες εβδομάδες ή να καταχωρίσετε τη δική σας εκδήλωση στο: https://ellak.gr/events.
Η Κοινότητα Wikimedia Ελλάδας παρέθεσε δείπνο στους φοιτητές-εθελοντές του Συνεδρίου Πληροφορικής IUSCI, ως ένδειξη αναγνώρισης για την πολύτιμη συμβολή τους στην ομαλή διεξαγωγή της διοργάνωσης αλλά και των σχέσεων που αναπτύσσει η Κοινότητα με φοιτητές και διδάσκοντες του Τμ. Πληροφορικής του Ιονίου Πανεπιστημίου. Σε μια φιλική και ευχάριστη ατμόσφαιρα, οι εθελοντές είχαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν με μέλη της Κοινότητας Wikimedia, να ανταλλάξουν εμπειρίες και να ενημερωθούν για τις δράσεις του κινήματος ελεύθερης γνώσης.
To 1ο Φοιτητικό Συνέδρίο Πληροφορικής (IUSCI) πραγματοποιήθηκε στις 6 και 7 Μαΐου 2025 στην Κέρκυρα. Το συνέδριο διοργανώθηκε στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 20 χρόνια από την ίδρυση του Τμήματος, σηματοδοτώντας ένα σημαντικό ορόσημο που ανέδειξε περαιτέρω το ακαδημαϊκό και ερευνητικό του προφίλ.
Η Κοινότητας Wikimedia Ελλάδας ως χορηγός του συνεδρίου είχε ως στόχο να αναδείξει τον κοινό στόχο των κοινοτήτων ανοιχτού κώδικα και της εθελοντικής συνεισφοράς για την προώθηση της γνώσης, της τεχνολογικής εκπαίδευσης και της συνεργασίας.
Ο πρόεδρος της Κοινοτητας Wikimedia Ελλάδας κ. Μάριος Μαγιολαδίτης συνεχάρη τους φοιτητές για την ανιδιοτελή συνεισφορά τους σε τέτοιου είδους δράσεις και τους κάλεσε να συμμετέχουν στη Συνάντηση Βικιπαιδιστών Κεντρικής Ανατολικής ευρώπης που θα πραγματοποιηθεί φέτος το Σεπτέμβρη στη Θεσσαλονίκη.
Αυτός ο κατάλογος απαριθμεί δημόσια διαθέσιμο λογισμικό ανοιχτού κώδικα που προορίζεται για χρήση από δημόσιους φορείς. Παρόμοια λειτουργεί και το Μητρώο Ψηφιακών Δημόσιων Αγαθών (Digital Public Goods Registry) της Συμμαχίας Ψηφιακών Δημόσιων Αγαθών, το οποίο περιλαμβάνει ευρύτερα πόρους σχεδιασμένους με γνώμονα τη βιωσιμότητα και προσδιορίζει τυπικά τι σημαίνει «Ψηφιακό Δημόσιο Αγαθό».
Ένα από τα εργαλεία που περιλαμβάνονται στον κατάλογο είναι το GlobaLeaks, λογισμικό καταγγελιών το οποίο αναπτύσσεται από το 2011 και στοχεύει στην ασφαλή και ανώνυμη αναφορά φαινομένων διαφθοράς ή παραβιάσεων. Η παρουσία του στον κατάλογο αποτελεί μια σημαντική αναγνώριση – όχι για μεμονωμένα πρόσωπα, αλλά για μια ευρύτερη ιδέα: ότι η δημόσια υποδομή πρέπει να βασίζεται σε δημόσια ελέγξιμο λογισμικό, ιδιαίτερα για κρίσιμες υπηρεσίες.
Πέρα από Τεχνικούς Καταλόγους: Ένα Πολιτικό και Ηθικό Όραμα
Οι δημόσιοι κατάλογοι όπως ο EU OSS Catalogue δεν είναι απλώς τεχνικά μητρώα. Αντιπροσωπεύουν ένα κοινό πολιτικό και ηθικό όραμα, στο οποίο η διαφάνεια, η λογοδοσία και η επαναχρησιμοποίηση τεχνολογιών που χρηματοδοτούνται από το δημόσιο αποτελούν θεμελιώδεις αρχές.
Ο εν λόγω κατάλογος συμβάλλει στην ενοποίηση προσπαθειών μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, συνδέοντας πρωτοβουλίες όπως το CodeGouvFr της Γαλλίας, το Developers Italia της Ιταλίας και το OpenCoDE της Γερμανίας. Δημιουργείται έτσι ένα ομοσπονδιακό, συνεκτικό οικοσύστημα.
Το GlobaLeaks δεν βρίσκεται μόνο στον EU OSS Catalogue. Είναι επίσης καταχωρημένο στο Μητρώο Ψηφιακών Δημόσιων Αγαθών και φυσικά στην εθνική πλατφόρμα Developers Italia, ως εργαλείο ανοιχτού κώδικα για δημόσιες υπηρεσίες.
Αυτές οι καταχωρίσεις δεν είναι έπαθλα. Αντιπροσωπεύουν ένα διαρκές ταξίδι για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και νομιμοποίησης των εργαλείων που χρησιμοποιεί η κοινωνία των πολιτών για να προστατεύσει όσους μιλούν.
Εμπιστοσύνη: Περισσότερο από έναν Αλγόριθμο
Οι πληροφοριοδότες διατρέχουν συχνά σοβαρούς προσωπικούς κινδύνους. Το λογισμικό που χρησιμοποιούν για να αναφέρουν παρατυπίες οφείλει να προσφέρει κάτι περισσότερο από λειτουργικότητα: πρέπει να είναι άξιο εμπιστοσύνης.
Η εμπιστοσύνη δεν οικοδομείται με το μάρκετινγκ ή με ιδιωτικές πιστοποιήσεις. Οικοδομείται μέσω της διαφάνειας, της ανοιχτότητας και της δυνατότητας ελέγχου και βελτίωσης από την κοινότητα.
Πριν μερικά χρόνια, συμμετείχα στον εντοπισμό μιας σοβαρής ευπάθειας σε ιδιόκτητο σύστημα καταγγελιών που χρησιμοποιούσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αν και είχε υιοθετηθεί με καλές προθέσεις, ο κώδικάς του ήταν κλειστός. Η ευπάθεια αποκαλύφθηκε χάρη σε ηθικό χάκινγκ και συντονισμένη αποκάλυψη μέσω της MITRE (το ζήτημα κατεγράφη ως CVE-2022-34007).
Αυτό αποδεικνύει ότι όταν ο κώδικας είναι κλειστός, κλειστές παραμένουν και οι δυνατότητες ελέγχου. Η λογοδοσία εκχωρείται και το κοινό μένει στο σκοτάδι.
Αντίθετα, ο ανοιχτός κώδικας επιτρέπει τον δημόσιο έλεγχο, τη διαρκή ανασκόπηση, την κατανόηση της ανάπτυξης του λογισμικού και καλύτερη διαχείριση περιστατικών. Ιδίως για εργαλεία καταγγελιών, αυτή η προσέγγιση δεν είναι επιλογή αλλά ηθική υποχρέωση.
Ανοιχτός Κώδικας για Ανοιχτή Διακυβέρνηση
Όταν οι δημόσιοι οργανισμοί επιλέγουν ιδιόκτητα λογισμικά για διαχείριση καταγγελιών, συχνά θυσιάζουν άθελά τους τη διαφάνεια και την ασφάλεια στο όνομα της ευκολίας. Τα συστήματα αυτά μπορεί να καλύπτουν τις ελάχιστες νομικές απαιτήσεις, αλλά δεν μπορούν να υποστηρίξουν την ενεργό συμμετοχή και τη λογοδοσία όπως το κάνουν τα εργαλεία ανοιχτού κώδικα.
Το GlobaLeaks εξελίσσεται σταθερά από το 2011. Αναπτύχθηκε από ακτιβιστές, τεχνολόγους, δημοσιογράφους, νομικούς, στελέχη συμμόρφωσης, υπεύθυνους προστασίας δεδομένων και δημόσιους λειτουργούς. Χρησιμοποιείται πλέον από εκατοντάδες θεσμούς παγκοσμίως, προσαρμοσμένο σε τοπικά νομικά πλαίσια, γλώσσες και απειλές.
Το γεγονός ότι είναι ανοιχτό σημαίνει ότι όλοι μπορούν να δουν πώς λειτουργεί, να συμμετάσχουν στην ανάπτυξή του και να συμβάλλουν στη βελτίωση της ασφάλειάς του.
Η ενσωμάτωσή του σε δημόσιους καταλόγους δεν είναι απλώς αναγνώριση. Είναι δήλωση δέσμευσης προς την ασφάλεια, τη διαφάνεια και το θεμελιώδες δικαίωμα καταγγελίας παρατυπιών σε ένα ασφαλές περιβάλλον.
Κόστος και Βιωσιμότητα
Συχνά παραβλέπεται ένας κρίσιμος παράγοντας: το κόστος. Το ιδιόκτητο λογισμικό μπορεί να φαίνεται πρακτικό στην αρχή, όμως ενέχει κρυφά κόστη, τέλη αδειοδότησης, εξάρτηση από τον προμηθευτή και αναβαθμίσεις που επιβαρύνουν μακροπρόθεσμα τους δημόσιους προϋπολογισμούς.
Αντίθετα, τα εργαλεία ανοιχτού κώδικα όπως αυτά στους δημόσιους καταλόγους προσφέρουν βιωσιμότητα. Ο κώδικας είναι κοινόχρηστος και διατηρείται από κοινότητα, κάτι που σημαίνει ότι οι δημόσιες διοικήσεις μπορούν να:
αποφύγουν επαναλαμβανόμενες χρεώσεις,
προσαρμόσουν το λογισμικό στις ανάγκες τους χωρίς ακριβές συμβάσεις,
επενδύσουν σε υπηρεσίες ή προστασία πληροφοριοδοτών αντί για λογισμικά πακέτα.
Αυτή η προσέγγιση ενισχύει την κοινή αξία και την ανθεκτικότητα του δημοσίου τομέα.
Πολιτική Κατεύθυνση: Ο Ανοιχτός Κώδικας ως Κανονικότητα
Η ίδρυση αυτών των καταλόγων δεν είναι μόνο συμβολική. Είναι μήνυμα: ο ανοιχτός κώδικας δεν είναι περιθωριακός ή πειραματικός πλέον. Σε κρίσιμους τομείς, όπως η καταγγελία παραβιάσεων, πρέπει να αποτελεί τον κανόνα.
Βασισμένος στην εμπειρία μου, προτείνω οι δημόσιες διοικήσεις να υιοθετήσουν τις εξής αρχές όταν επιλέγουν εργαλεία κατά της διαφθοράς:
Επιλογή λογισμικού ανοιχτού κώδικα για ευαίσθητα δεδομένα.
Τακτικοί εξωτερικοί έλεγχοι και ανασκοπήσεις από τρίτους.
Συμμετοχή σε ομοσπονδιακούς καταλόγους και διεθνή οικοσυστήματα.
Υποστήριξη κοινοτικών έργων που εξελίσσονται βάσει πραγματικών αναγκών.
Επίλογος
Καθώς οι δημόσιοι θεσμοί βασίζονται όλο και περισσότερο σε ψηφιακές υποδομές, η διαφάνεια των συστημάτων τους δεν πρέπει να είναι διαπραγματεύσιμη. Τα εργαλεία που προστατεύουν τους πληροφοριοδότες πρέπει να είναι το ίδιο διαφανή και υπεύθυνα όσο και οι οργανισμοί που τα χρησιμοποιούν.
Τα ιδιόκτητα λογισμικά εισάγουν αδιαφάνεια και κινδύνους, υιοθετώντας ξεπερασμένα μοντέλα ασφαλείας. Ο ανοιχτός κώδικας δημιουργεί τις συνθήκες για εμπιστοσύνη, καινοτομία και συλλογική ανθεκτικότητα.
Ενσωματώνοντας εργαλεία όπως το GlobaLeaks σε δημόσιες πλατφόρμες, χτίζουμε έναν ψηφιακό δημόσιο χώρο βασισμένο στην εντιμότητα και την ειλικρίνεια. Στη μάχη κατά της διαφθοράς, τα εργαλεία ανοιχτού κώδικα παραμένουν η ισχυρότερη γραμμή άμυνας.
Ψηφιακή Ανεξαρτησία και η Ανάγκη για Ανοιχτές Τεχνολογίες
Με την ανάληψη καθηκόντων από τη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο – καθώς και με την αλλαγή του παγκόσμιου γεωπολιτικού τοπίου – η Ευρωπαϊκή Ένωση στρέφει όλο και περισσότερο την προσοχή της στην ανάπτυξη ανεξάρτητων ψηφιακών εναλλακτικών λύσεων. Αυτή η στρατηγική παρουσιάζεται συχνά μέσα από την έννοια της «ψηφιακής ανεξαρτησίας», η οποία αντανακλά την ανάγκη της Ευρώπης να μειώσει την εξάρτησή της από μη ευρωπαϊκές τεχνολογικές πλατφόρμες.
Αυτή η πρόθεση αντικατοπτρίζεται σε πρωτοβουλίες όπως το EuroStack Initiative, οι εκθέσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ψηφιακή ανεξαρτησία (καθώς και οι «σκιώδεις» εκθέσεις), αλλά και στην πρόταση της Γενικής Διεύθυνσης CNECT για μια κυρίαρχη Ανοικτή Ψηφιακή Στοίβα (Open Internet Stack).
Το OpenForum Europe (OFE) υποστηρίζει ότι το ανοιχτό λογισμικό και τα ανοικτά πρότυπα είναι καθοριστικά για την ενίσχυση της ψηφιακής ανεξαρτησίας της ΕΕ. Ωστόσο, παρόλο που έχει υπάρξει αναγνώριση της σημασίας του ανοιχτού λογισμικού, απαιτείται μια στρατηγική και προληπτική προσέγγιση ώστε η ΕΕ να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητές του. Σε αυτό το πλαίσιο, το OFE προτείνει τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου Τεχνολογικής Ανεξαρτησίας (EU Sovereign Tech Fund – EU-STF).
Η Πρόταση: Ένα Πανευρωπαϊκό Ταμείο Τεχνολογικής Ανεξαρτησίας
Αντί να επικεντρωθεί αποκλειστικά στη δημιουργία νέων έργων, το OFE τονίζει την ανάγκη διατήρησης και υποστήριξης του ανοιχτού λογισμικού που ήδη υπάρχει. Η πρόταση, η οποία κατατέθηκε ως απάντηση στη διαβούλευση για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (Multiannual Financial Framework – MFF), στοχεύει στη δημιουργία ενός χρηματοδοτικού μηχανισμού που θα στηρίζει την ασφάλεια και την αειφορία κρίσιμων τεχνολογιών ανοικτού λογισμικού.
Το μοντέλο βασίζεται στο επιτυχημένο παράδειγμα του Γερμανικού Τεχνολογικού Ταμείου Ανεξαρτησίας (Sovereign Tech Fund), το οποίο εξελίχθηκε σε Κρατική Τεχνολογική Υπηρεσία (Sovereign Tech Agency – STA).
Η αναγκαιότητα για μια τέτοια πρωτοβουλία είναι σαφής:
Η προληπτική ενίσχυση της ασφάλειας κρίσιμων έργων ανοιχτού κώδικα, αντί της εκ των υστέρων αντίδρασης μετά από κρίσεις.
Η μακροπρόθεσμη υποστήριξη λογισμικών που χρησιμοποιούνται ευρέως, με στόχο τη μείωση των συστημικών κινδύνων.
Η ενίσχυση του ελέγχου της ΕΕ πάνω στην ψηφιακή της υποδομή, διασφαλίζοντας την ανεξαρτησία και την ανταγωνιστικότητά της.
Το Επιχείρημα της Ασφάλειας
Η βιωσιμότητα και η ασφάλεια του ανοιχτού λογισμικού αποτελούν θεμελιώδεις προϋποθέσεις για την κυβερνοασφάλεια της ΕΕ. Μέσω προληπτικών επενδύσεων σε ελέγχους ασφάλειας και συντήρηση βασικών τεχνολογιών, το EU-STF θα ενισχύσει τη συνολική ανθεκτικότητα του ψηφιακού οικοσυστήματος της Ευρώπης.
Η πρόταση απαντά επίσης στην ανάγκη εφαρμογής της Πράξης για την Κυβερνοανθεκτικότητα (Cyber Resilience Act – CRA), ενισχύοντας την ασφάλεια της εφοδιαστικής αλυσίδας λογισμικού και των προϊόντων που φτάνουν στην αγορά. Ουσιαστικά, το EU-STF μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά με τις ρυθμιστικές πρωτοβουλίες, προσφέροντας στους συντηρητές του ανοικτού λογισμικού τα αναγκαία εργαλεία για να συμμορφωθούν με νέες απαιτήσεις.
Το ανοικτό λογισμικό δεν είναι απλώς ένα τεχνικό εργαλείο – είναι κρίσιμο στοιχείο ψηφιακής υποδομής. Όπως επισημαίνει το OFE, ο ανοιχτός κώδικας αποτελεί τη βάση για το 70–90% κάθε σύγχρονου λογισμικού. Αυτό περιλαμβάνει κρίσιμες εφαρμογές όπως το λειτουργικό σύστημα του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού.
Ωστόσο, όπως συμβαίνει με όλα τα κοινά αγαθά, έτσι και το ανοιχτό λογισμικό συχνά υποχρηματοδοτείται. Οι οργανισμοί το χρησιμοποιούν χωρίς να συνεισφέρουν επαρκώς στη συντήρησή του – ένα χαρακτηριστικό φαινόμενο της «τραγωδίας των κοινών».
Μελέτες δείχνουν ότι χωρίς το ανοιχτό λογισμικό, οι εταιρείες θα έπρεπε να δαπανήσουν έως και 3,5 φορές περισσότερους πόρους για να αναπτύξουν από την αρχή τις απαραίτητες πλατφόρμες και εφαρμογές – μια διαφορά που μεταφράζεται σε περίπου 8,8 τρισεκατομμύρια ευρώ.
Το EU-STF σκοπεύει να καλύψει αυτό το κενό χρηματοδότησης με δημόσιες επενδύσεις σε βασικές τεχνολογίες όπως:
Βιβλιοθήκες προγραμματισμού
Διαχειριστές πακέτων
Πρωτόκολλα επικοινωνίας
Εργαλεία ανάπτυξης
Κρυπτογραφικές τεχνολογίες
Η επένδυση στην ασφάλεια του ανοιχτού λογισμικού είναι πιθανώς μια από τις επενδύσεις με τη μεγαλύτερη απόδοση κεφαλαίου (ROI) στον τομέα της κυβερνοασφάλειας.
Το Πολιτικό Επιχείρημα
Η τεχνολογική ανεξαρτησία της ΕΕ περνά μέσα από την υποστήριξη του ανοικτού λογισμικού. Το EU-STF θα προσφέρει ένα σταθερό μηχανισμό επένδυσης σε έργα που στηρίζουν τις ψηφιακές δημόσιες υπηρεσίες, τις επιχειρήσεις και τις κρίσιμες υποδομές.
Η πρόταση ανταποκρίνεται στην ανάγκη για πιο δομική χρηματοδότηση από πλευράς ΕΕ σε κρίσιμες τεχνολογίες. Αν και υπάρχουν ήδη προγράμματα όπως το Horizon Europe και το Digital Europe, λείπει ένα ειδικευμένο εργαλείο για τη συντήρηση του ψηφιακού ανοικτού λογισμικού. Το EU-STF έρχεται να καλύψει αυτό το κενό.
Ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις βασικές προτεραιότητες της ΕΕ:
Πράξη για την Κυβερνοανθεκτικότητα (CRA): Βοηθώντας τους συντηρητές να πληρούν τις απαιτήσεις ασφαλείας.
Το OFE έχει ξεκινήσει μια λεπτομερή μελέτη σκοπιμότητας, με στόχο να αναδείξει την οικονομική και νομική βιωσιμότητα του EU-STF. Η μελέτη διεξάγεται σε συνεργασία με:
Τον Καθ. Knut Blind και τον Dr. Carsten Schwäbe από το Fraunhofer ISI
Τον Καθ. Thomas Streinz από το European University Institute
Η δημοσίευση της μελέτης αναμένεται στο τέλος Ιουνίου 2025 και θα περιλαμβάνει:
Ανάλυση οικονομικού αντίκτυπου
Νομική τεκμηρίωση για τη σύσταση και διακυβέρνηση του Ταμείου
Συγκεκριμένες συστάσεις για εφαρμογή
Συμπέρασμα: Ένα Βήμα προς την Ανεξαρτησία και την Καινοτομία
Η πρόταση του OFE για ένα Ευρωπαϊκό Ταμείο Τεχνολογικής Ανεξαρτησίας αποτελεί ένα ουσιαστικό και ρεαλιστικό βήμα προς την οικοδόμηση μιας πιο ανεξάρτητης, ασφαλούς και καινοτόμου Ευρώπης. Επενδύοντας στο ανοιχτό λογισμικό, η ΕΕ μπορεί να διασφαλίσει ότι η τεχνολογική της υποδομή είναι ασφαλής, ανεξάρτητη και βιώσιμη.
Η επιτυχία αυτής της πρωτοβουλίας εξαρτάται από τη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων μερών – κυβερνήσεων, βιομηχανίας, ερευνητικών φορέων και κοινοτήτων ανοιχτού κώδικα.
Για περισσότερες πληροφορίες ή για να συμμετάσχετε στην πρωτοβουλία, μπορείτε να επικοινωνήσετε με:
Ο Ιούνιος ξεκινά δυναμικά στον πυρήνα του Linux και με σημαντικά λανσαρίσματα διανομών με ειδικό focus στο gaming, το desktop και το KDE. Ας δούμε τις τελευταίες εξελίξεις…
Linux Kernel
Ο Linus Torvalds κυκλοφόρησε την πρώτη Release Candidate έκδοση του Linux Kernel 6.16 στις 8 Ιουνίου 2025 με νέους drivers για AMD/Intel και updates για turbostat. Οδηγίες δοκιμής στο mainline archive του kernel.org
Linux Kernel 6.15.2 Stable – Κυκλοφόρησε στις 10 Ιουνίου, με κρίσιμες διορθώσεις και end-of-life για την σειρά 6.14.
Νέες Διανομές & Rolling Releases
Nobara 42
Βασισμένη σε Fedora, κυκλοφόρησε στις 13 Μαΐου 2025 με τον Brave browser ως προεπιλογή και προεγκατεστημένους drivers NVIDIA, OBS Studio, Wine dependencies
QEMU 10.0: με ARM hotplug, virtio enhancements, RISC‑V support
Kdenlive 25.06: με OpenTimelineIO, θεωρητικά βελτιωμένο audio waveform support
GIMP 3.6 Beta: νέο LPE filters pipeline, καλύτερη GTK4 integration
Inkscape 2.0 RC1: πιο ελαφριά, με rewrite στο interface
Blender 4.0 Alpha: υποστήριξη για USD σκηνές, improved geometry nodes
Rust 1.70: με νέα language features & performance improvements
Go 1.22: εργαλείο fuzzing ενσωματωμένο
Node.js 21.0.0: upgraded npm και V8 engine
Συμπέρασμα
Η κοινότητα του Linux συνεχίζει να κινείται δυναμικά: από πειραματικούς πυρήνες έως rolling gaming distributions και σταθερές εφαρμογές. Όποιο κι αν είναι το ενδιαφέρον σου—developer, gamer, desktop user—τώρα είναι η στιγμή να το δοκιμάσεις.
Ο Ιούνιος ξεκινά δυναμικά στον πυρήνα του Linux και με σημαντικά λανσαρίσματα διανομών με ειδικό focus στο gaming, το desktop και το KDE. Ας δούμε τις τελευταίες εξελίξεις...
🔧 Linux Kernel
Ο… Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου Το Linux Ξεχειλίζει από Ζωή: Οι Πιο Καυτές Κυκλοφορίες του Ιουνίου όπως δημοσιεύθηκε στο Linux Insider
Στις 20 Μαΐου 2025, τα μέλη της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (LIBE) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ψήφισαν τη θέση τους σχετικά με τη μεταρρύθμιση του Κανονισμού της Europol. Αν και η ψήφος αυτή θεωρείται πλήγμα για την αρχική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εξακολουθεί να νομιμοποιεί την επέκταση ενός ανησυχητικά αυξανόμενου καθεστώτος ψηφιακής επιτήρησης υπό την αιγίδα της Europol, η οποία αποκτά συνεχώς περισσότερες εξουσίες και πόρους.
Η πρόταση της Επιτροπής και το πολιτικό της πλαίσιο
Η αρχική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής παρουσιάστηκε τον Νοέμβριο του 2023 ως μέρος ενός ευρύτερου νομοθετικού πακέτου για την «πρόληψη και καταπολέμηση της διακίνησης μεταναστών». Σε αυτήν περιλαμβανόταν και η τροποποίηση της εντολής της Europol, που θα σήμαινε σημαντική ενίσχυση των αρμοδιοτήτων της, ιδίως στον τομέα των ψηφιακών τεχνολογιών παρακολούθησης.
Ωστόσο, από τη στιγμή της παρουσίασής της, η πρόταση αυτή προκάλεσε την έντονη αντίδραση της κοινωνίας των πολιτών και νομικών εμπειρογνωμόνων. Τον Μάρτιο του 2025, 168 οργανώσεις και ειδικοί κάλεσαν τα μέλη του Ευρωκοινοβουλίου να την απορρίψουν, χαρακτηρίζοντάς την «παράνομη, ανασφαλή και ατεκμηρίωτη». Η μεταρρύθμιση κατηγορήθηκε ότι επιδιώκει τη συστηματική χρήση παρεμβατικών μέσων παρακολούθησης για την ποινικοποίηση μεταναστών και ατόμων που εργάζονται αλληλέγγυα προς αυτούς.
Η στάση του Κοινοβουλίου: ένα μερικό φρένο
Η θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αν και τροποποιημένη σε σχέση με την αρχική πρόταση της Επιτροπής, δεν καταφέρνει να αμφισβητήσει ουσιαστικά τη στρατηγική επέκτασης της Europol. Αν και αποσύρθηκαν ορισμένα από τα πιο προβληματικά σημεία, όπως η αποστολή της Europol σε τρίτες χώρες, η συνολική κατεύθυνση παραμένει επικίνδυνα ανεκτική απέναντι στη συνεχιζόμενη ενίσχυση των εξουσιών επιτήρησης.
Όπως επισημαίνει η Caterina Rodelli, αναλύτρια πολιτικής της Access Now:
«Με τη σημερινή ψήφο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απέτυχε να αμφισβητήσει την ατζέντα της Επιτροπής να εργαλειοποιήσει τις μεταναστευτικές πολιτικές για την ενίσχυση της ψηφιακής παρακολούθησης στην ΕΕ. Αν και αφαιρέθηκαν αμφιλεγόμενα σημεία, δόθηκε το πράσινο φως για την επέκταση της υποδομής επιτήρησης της Europol για την ποινικοποίηση της αλληλεγγύης».
Τρία βασικά προβλήματα παραμένουν
Η στάση της Επιτροπής LIBE επιχειρεί μερικώς να απαντήσει στις ανησυχίες της κοινωνίας των πολιτών, όμως δεν προσφέρει ουσιαστικές εγγυήσεις έναντι των επαναλαμβανόμενων παραβιάσεων της ιδιωτικότητας από τη Europol. Τα εξής τρία βασικά σημεία παραμένουν προβληματικά:
1. Αύξηση προϋπολογισμού για επεξεργασία βιομετρικών δεδομένων
Αν και έχουν προστεθεί κάποιες ασφαλιστικές δικλείδες, η πρόταση νομιμοποιεί τη συλλογή και επεξεργασία βιομετρικών δεδομένων. Παράλληλα, προβλέπει την ανάγκη επιπλέον πόρων για την εκτέλεση αυτών των διαδικασιών.
2. Συλλογή και ανταλλαγή δεδομένων με τρίτες χώρες
Η Europol εξακολουθεί να έχει τη δυνατότητα να παρακάμπτει τους κανόνες προστασίας δεδομένων κατά την ανταλλαγή πληροφοριών με τρίτες χώρες, όπως ορίζεται ήδη από τη μεταρρύθμιση του 2022. Η θέση του Κοινοβουλίου διατηρεί επίσης τον ρόλο των «αξιωματούχων διασύνδεσης μετανάστευσης» των κρατών μελών στις τρίτες χώρες, ενισχύοντας το δίκτυο συλλογής δεδομένων μεταναστών.
3. Επιτήρηση στο διαδίκτυο και λογοκρισία
Η Europol συνεχίζει να έχει τη δυνατότητα επιτήρησης των κοινωνικών δικτύων και διαγραφής περιεχομένου που θεωρείται συνδεδεμένο με τη «διακίνηση». Αυτή η πρακτική νομιμοποιείται από τη θέση του Κοινοβουλίου, δημιουργώντας ανησυχίες για αυθαίρετη λογοκρισία και περιορισμό της ελευθερίας της έκφρασης.
Η ευρύτερη εικόνα: ποινικοποίηση της αλληλεγγύης
Οι ανησυχίες δεν σταματούν στην τεχνική φύση των μέτρων επιτήρησης. Η ευρύτερη τάση ποινικοποίησης της αλληλεγγύης, ιδιαίτερα προς τους μετανάστες, εντείνεται. Μόλις τον προηγούμενο μήνα, νέα έρευνα κατέγραψε τουλάχιστον 142 περιπτώσεις τέτοιας ποινικοποίησης σε κράτη μέλη της ΕΕ για το 2024. Σε εις βάθος ανάλυσή του, ο συνασπισμός #ProtectNotSurveil προειδοποιεί ότι οποιαδήποτε αύξηση των εξουσιών και των πόρων της Europol θα επιδεινώσει αυτή την τάση.
«Η διακίνηση δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα σύμπτωμα της απάνθρωπης μεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ. Η μεταρρύθμιση αυτή είναι μια κραυγαλέα απόπειρα εργαλειοποίησης του κατασκευασμένου φόβου για τη μετανάστευση προς όφελος της ανεξέλεγκτης επέκτασης των αστυνομικών εξουσιών της Europol. Η ΕΕ πρέπει να ανακατανείμει τους δημόσιους πόρους προς τη φροντίδα και την προστασία των μεταναστών και ολόκληρης της κοινωνίας, και όχι στην επιτήρηση, τα κέντρα κράτησης και την καταστολή».
Τι ακολουθεί;
Παρότι η σημερινή ψήφος προσφέρει μια προσωρινή αναχαίτιση στις χειρότερες όψεις της μεταρρύθμισης, οι συνομιλίες με το Συμβούλιο της ΕΕ είναι προ των πυλών. Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων είναι πιθανό να επανέλθουν κάποια από τα πιο ανησυχητικά σημεία που απορρίφθηκαν, παρακάμπτοντας τις ανησυχίες για τα θεμελιώδη δικαιώματα και την ασφάλεια των πολιτών.
Επιπλέον, έχει ήδη δρομολογηθεί ακόμη μία μεταρρύθμιση της Europol για το 2026, γεγονός που καταδεικνύει πως η μάχη για τον έλεγχο των εξουσιών της δεν έχει κριθεί. Η επαγρύπνηση της κοινωνίας των πολιτών και η κριτική θεσμική στάση θα είναι κρίσιμες για την υπεράσπιση της δημοκρατίας και της ιδιωτικότητας στην ΕΕ.
Η ανάγκη κατανόησης της φύσης του σύμπαντος μάς οδηγεί σε ολοένα και πιο προχωρημένες επιστημονικές προσπάθειες. Μία από αυτές είναι το φιλόδοξο πρόγραμμα PASIPHAE (Polar-Areas Stellar-Imaging in Polarization High-Accuracy Experiment), το οποίο στοχεύει στην τρισδιάστατη χαρτογράφηση του μαγνητικού πεδίου του Γαλαξία μας, αξιοποιώντας τη δύναμη του ελεύθερου και ανοικτού λογισμικού.
Το πρόγραμμα PASIPHAE: Μια διεθνής συνεργασία
Το PASIPHAE αποτελεί προϊόν διεθνούς επιστημονικής συνεργασίας και έχει τη στήριξη διαφόρων πανεπιστημίων και ερευνητικών ιδρυμάτων. Στην πρωτοβουλία συμμετέχουν:
Το Πανεπιστήμιο Κρήτης, μέσω της Αστροφυσικής του ομάδας, που περιλαμβάνει το Ινστιτούτο Αστροφυσικής του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) και το Ινστιτούτο Θεωρητικής και Υπολογιστικής Φυσικής.
Το Inter-University Center for Astronomy and Astrophysics στην Ινδία.
Το South African Astronomical Observatory (SAAO).
Το California Institute of Technology (Caltech), ΗΠΑ.
Το Πανεπιστήμιο του Όσλο.
Η πρωτοβουλία υποστηρίζεται εν μέρει από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ERC), ενώ επικεφαλής είναι ο Κωνσταντίνος Τάσσης από το Πανεπιστήμιο Κρήτης. Ξεκίνησε πριν από έξι χρόνια και φιλοδοξεί να αποκαλύψει νέα στοιχεία σχετικά με τη δομή του Γαλαξία, τη δημιουργία των άστρων και τις απαρχές του σύμπαντος.
Σκοπός και στόχοι
Κύριος στόχος του προγράμματος είναι η καταγραφή της πόλωσης του φωτός από εκατομμύρια αστέρες, με σκοπό τη δημιουργία της πρώτης τρισδιάστατης τομογραφικής απεικόνισης του μαγνητικού πεδίου του Γαλαξία. Η πόλωση του αστρικού φωτός, προκαλούμενη από την αλληλεπίδρασή του με τη σκόνη και τα μαγνητικά πεδία του μεσοαστρικού μέσου, αποτελεί κλειδί για την αποκρυπτογράφηση των “αόρατων” δομών του σύμπαντος.
Η αποστολή Gaia του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) προσφέρει ακριβείς μετρήσεις αποστάσεων για αστέρες, και σε συνδυασμό με τα δεδομένα της PASIPHAE, οι επιστήμονες θα μπορούν να ανασυνθέσουν την τρισδιάστατη γεωμετρία του γαλαξιακού μαγνητικού πεδίου. Αυτό θα συμβάλει:
Στην κατανόηση του ρόλου των μαγνητικών πεδίων στον σχηματισμό άστρων.
Στην κατανόηση των δυναμικών του μεσοαστρικού μέσου.
Στη βελτίωση των μελετών του Κοσμικού Μικροκυματικού Υποβάθρου (CMB) μέσω ακριβέστερων χαρτών πρόδρομης πόλωσης (foreground polarisation), απαραίτητων για την ανίχνευση των πρωτογενών βαρυτικών κυμάτων.
Παρατηρητήρια και εξοπλισμός
Η υλοποίηση της αποστολής απαιτεί προηγμένα μέσα. Οι μετρήσεις θα πραγματοποιηθούν από δύο βασικά αστρονομικά παρατηρητήρια:
Αστεροσκοπείο Σκίνακα στην Κρήτη.
South African Astronomical Observatory στο Σάδερλαντ της Νότιας Αφρικής.
Το PASIPHAE αξιοποιεί πρωτοποριακά όργανα όπως τα Wide-Area Linear Optical Polarimeters (WALOPs), τα οποία αναπτύσσονται αποκλειστικά για το πρόγραμμα από το Inter-University Center for Astronomy and Astrophysics στην Ινδία. Αυτά τα πολωσίμετρα είναι σχεδιασμένα ώστε να μπορούν να μετρήσουν με ακρίβεια την γραμμική πόλωση εκατομμυρίων άστρων ταυτόχρονα, σε μεγάλες περιοχές του ουρανού.
Η γραμμική πόλωση του φωτός αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο για την αστρονομία. Προκύπτει όταν το φως διελαύνει μέσω κοσμικής σκόνης η οποία έχει οργανωθεί σύμφωνα με τα μαγνητικά πεδία του μεσοαστρικού χώρου. Μελετώντας τα πρότυπα πόλωσης, οι επιστήμονες μπορούν να “δουν” τις δομές των μαγνητικών πεδίων που αλλιώς θα παρέμεναν αφανείς.
Η τεχνολογία WALOP επιτρέπει μια ανάλυση υψηλής ακριβείας και ρυθμού, επιτρέποντας την κάλυψη μεγάλου όγκου του ουρανού σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα. Έτσι, το PASIPHAE φιλοδοξεί να ολοκληρώσει τη χαρτογράφηση μιας σημαντικής περιοχής του Γαλαξία, συμβάλλοντας καθοριστικά στην κατανόηση της δομής του.
Ανοικτή επιστήμη και ελεύθερο λογισμικό
Ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία του PASIPHAE είναι η προσήλωσή του στις αρχές της ανοικτής επιστήμης και του ελεύθερου λογισμικού. Το πρόγραμμα αναπτύσσει και δημοσιεύει τα λογισμικά του εργαλεία, επιτρέποντας σε άλλους επιστήμονες να χρησιμοποιήσουν, να τροποποιήσουν και να συμβάλουν στην ανάπτυξή τους.
Η δημοσίευση των δεδομένων και των εργαλείων επιτρέπει την αναπαραγωγή των πειραμάτων, τη διαφάνεια της επιστημονικής μεθόδου και την επιτάχυνση της επιστημονικής προόδου μέσω της συλλογικής εργασίας.
Πρώιμα αποτελέσματα και μελλοντικές προοπτικές
Ήδη, το PASIPHAE έχει καταφέρει να αποδώσει μια τρισδιάστατη απεικόνιση σημαντικής περιοχής του γαλαξιακού μας συστήματος και του αντίστοιχου μαγνητικού του πεδίου. Αυτή η επιτυχία αποδεικνύει τη βιωσιμότητα της μεθοδολογίας και ενθαρρύνει την επέκταση της προσπάθειας ώστε να καλυφθεί μεγαλύτερο τμήμα του Γαλαξία.
Οι συνέπειες είναι εντυπωσιακές:
Μπορούμε να ελπίζουμε στην αποκάλυψη της φυσικής της πρώιμης δημιουργίας του σύμπαντος.
Παρέχονται κρίσιμες πληροφορίες για τη βελτίωση των υπολογιστικών μοντέλων αστρικού σχηματισμού.
Βοηθά στην αναζήτηση βαρυτικών κυμάτων από τη γέννηση του σύμπαντος.
Το PASIPHAE αντιπροσωπεύει μια μοναδική τομή επιστήμης, τεχνολογίας και συνεργασίας. Μέσα από την αξιοποίηση ανοικτού λογισμικού και διαμοιραζόμενων δεδομένων, ενισχύει τη συλλογική κατανόηση του σύμπαντος και δίνει νέα ώθηση στη σύγχρονη αστροφυσική.
Η δυνατότητα χαρτογράφησης του αόρατου –του μαγνητικού πεδίου– μετατρέπει το PASIPHAE σε ένα έργο ορόσημο που όχι μόνο προωθεί τη γνώση, αλλά και προβάλλει τις αρχές της διαφανούς και προσβάσιμης επιστήμης.
Αυτό το παράδειγμα αποδεικνύει ότι η επιστημονική πρόοδος δεν βασίζεται μόνο σε εξοπλισμό αιχμής, αλλά και στη δύναμη της κοινότητας, της ελεύθερης πρόσβασης στη γνώση και της διεθνούς συνεργασίας.
Η Apple παρουσίασε ένα νέο framework ανοικτού κώδικα σε Swift με την ονομασία Containerization, σχεδιασμένο για να αναδιαμορφώσει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο εκτελούνται τα Linux containers στο macOS Βίντεο παρουσίαση Το νέο framework στοχεύει να παρέχει σε κάθε container το ίδιο επίπεδο ισχυρής απομόνωσης που προηγουμένως προοριζόταν για μεγάλες, μονολιθικές εικονικές μηχανές, αλλά… Read More Η Apple Αποκαλύπτει το «Containerization» για το macOS: Μια Νέα Εποχή για τα Linux Containers
Σε μια εποχή όπου η διαφθορά, οι καταχρήσεις εξουσίας και οι καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παραμένουν διαδεδομένα φαινόμενα σε ολόκληρο τον κόσμο, η ανάγκη για ισχυρά, ασφαλή και αποτελεσματικά εργαλεία υποστήριξης μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος (whistleblowers) είναι πιο κρίσιμη από ποτέ. Οι μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος αντιμετωπίζουν συχνά σοβαρούς κινδύνους: απώλεια εργασίας, καταστροφή φήμης, ακόμα και απειλές για τη ζωή ή την ελευθερία τους. Γι’ αυτόν τον λόγο, η δυνατότητα να αναφέρουν ανώνυμα περιστατικά διαφθοράς ή κατάχρησης εξουσίας αποτελεί ζωτικής σημασίας πτυχή της σύγχρονης δημοκρατίας.
Η ΕΕ Αναγνωρίζει την Ανάγκη Προστασίας
Το 2019, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενέκρινε την Οδηγία για την Προστασία των whistleblowers, με σκοπό να προσφέρει νομικά εχέγγυα κατά των αντιποίνων, καθώς και να καθιερώσει μηχανισμούς που θα επιτρέπουν την ασφαλή αναφορά παρατυπιών. Πρόκειται για μια σημαντική θεσμική κίνηση προς την ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
Η Γέννηση του GlobaLeaks
Μέσα σε αυτό το θεσμικό και κοινωνικό πλαίσιο, γεννήθηκε το GlobaLeaks το 2011, ως ένα πλαίσιο ανοιχτού κώδικα για την προστασία της ελευθερίας έκφρασης στο διαδίκτυο και των ψηφιακών δικαιωμάτων. Το GlobaLeaks δεν είναι απλώς ένα εργαλείο, αλλά ένα πλήρες πλαίσιο με λογισμικό, τεκμηρίωση, υπηρεσίες υποστήριξης και δράσεις υπεράσπισης.
Σύμφωνα με την Susanna Ferro, Διαχειρίστρια Έργου στο GlobaLeaks, «ο στόχος μας δεν είναι μόνο η διάδοση λογισμικού ανοιχτού κώδικα, αλλά η ουσιαστική ενίσχυση της διαδικασίας του whistleblowing». Το GlobaLeaks επιτρέπει στις οργανώσεις να εγκαθιστούν εύκολα πλατφόρμες που παρέχουν ασφαλή και ανώνυμη αναφορά παρατυπιών, με τέσσερις κύριους τομείς εφαρμογής: Καταπολέμηση της Διαφθοράς, Εταιρική Συμμόρφωση, Προστασία Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ερευνητική Δημοσιογραφία
Ανοικτός Κώδικας: Πλεονέκτημα ή Κίνδυνος;
Αρχικά, πολλοί δημόσιοι φορείς εξέφρασαν σκεπτικισμό απέναντι στη χρήση λογισμικού ανοιχτού κώδικα, θεωρώντας ότι η διαφάνεια του κώδικα θα μπορούσε να τον καταστήσει πιο ευάλωτο σε επιθέσεις. Όμως, όπως επισημαίνει ο Giovanni Pellerano, συνιδρυτής του GlobaLeaks, «μακροπρόθεσμα, το ανοικτό λογισμικό είναι πιο ασφαλές, επειδή επιτρέπει σε ανεξάρτητους ερευνητές να το επιθεωρούν και να το βελτιώνουν συνεχώς».
Επιπλέον, υπήρχε ανησυχία για την έλλειψη επαγγελματικής υποστήριξης, καθώς και δυσπιστία απέναντι στην κοινοτική ανάπτυξη. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου, το GlobaLeaks κατάφερε να ξεπεράσει αυτά τα εμπόδια και να αποδείξει την αξιοπιστία του.
Σήμερα, περισσότεροι από 7.000 δημόσιοι οργανισμοί στην Ιταλία χρησιμοποιούν το GlobaLeaks, περιλαμβάνοντας υπουργεία, νοσοκομεία και δήμους, πάντα στο πλαίσιο της Οδηγίας για την Προστασία των whistleblowers
Παραδείγματα Εφαρμογής
Το GlobaLeaks έχει υιοθετηθεί ευρέως από δημόσιες διοικήσεις και οργανώσεις σε όλο τον κόσμο. Ενδεικτικά:
Bústia Ètica στο Δημοτικό Συμβούλιο της Βαρκελώνης: Η πρώτη δημοτική πλατφόρμα αναφοράς διαφθοράς στην Ισπανία. Προσέφερε στους πολίτες έναν ασφαλή και ανώνυμο τρόπο να καταγγείλουν παρατυπίες, σηματοδοτώντας την έναρξη μιας νέας εποχής στη διαφάνεια της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Εθνική Αρχή Κατά της Διαφθοράς (ANAC), Ιταλία: Δημιούργησε μια εθνική πλατφόρμα βασισμένη στο GlobaLeaks, διευκολύνοντας τις καταγγελίες σε εθνικό επίπεδο, με σεβασμό στην ιδιωτικότητα.
Δήμοι στην Ολλανδία και την Ισπανία: Έκαναν χρήση της πλατφόρμας για να δώσουν φωνή στους πολίτες, αποδεικνύοντας την ευελιξία και επεκτασιμότητα της τεχνολογίας.
Μέχρι το 2023, το GlobaLeaks είχε υποστηρίξει έργα σε πάνω από 90 γλώσσες, και χιλιάδες πρωτοβουλίες παγκοσμίως. Το ίδιο έτος, αναγνωρίστηκε ωςΨηφιακό Δημόσιο Αγαθόαπό τη Digital Public Good Alliance
Αναγνώριση και Υιοθέτηση από ΜΚΟ και Διεθνείς Οργανισμούς
Από το 2020, το GlobaLeaks συνιστάται από τη Διεθνή Διαφάνεια (Transparency International) ως μία από τις ασφαλέστερες, ηθικές και δωρεάν επιλογές λογισμικού για whistleblowing. Η αποδοχή από έναν τόσο έγκυρο διεθνή οργανισμό αναδεικνύει το επίπεδο αξιοπιστίας και καινοτομίας της πλατφόρμας
Εκτός από τις δημόσιες διοικήσεις, η πλατφόρμα χρησιμοποιείται και από ακτιβιστές, δημοσιογράφους και μη κυβερνητικές οργανώσεις για την καταγγελία παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή περιβαλλοντικών εγκλημάτων.
Ένα Πρότυπο για το Μέλλον
Η μακροπρόθεσμη φιλοδοξία του GlobaLeaks είναι να καθιερωθεί ως παγκόσμιο πρότυπο για την αναφορά παρατυπιών, όχι μόνο σε επίπεδο λογισμικού αλλά ως γενικό πρότυπο ηθικής και λειτουργικής ακεραιότητας. Όπως σημειώνει ο Giovanni Pellerano, «θέλουμε να δούμε το GlobaLeaks να γίνεται το πρότυπο πλαίσιο για whistleblowing. Κάθε τέτοιο σύστημα πρέπει να είναι ανοιχτού κώδικα, λόγω της κρίσιμης φύσης του».
Η προσπάθεια είναι διπλή: να ενισχυθεί η τεχνολογία και να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη της κοινωνίας στα εργαλεία που προάγουν τη διαφάνεια. Και ενώ πολλά proprietary συστήματα υπόσχονται αποτελεσματικότητα, το GlobaLeaks προσφέρει κάτι πολύ πιο σημαντικό: αξιοπιστία, ανεξαρτησία, διαφάνεια και παγκόσμια προσβασιμότητα.
Συμπεράσματα
Η περίπτωση του GlobaLeaks αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα του πώς ο ανοιχτός κώδικας μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός κοινωνικής αλλαγής. Μέσω της τεχνολογίας, παρέχει στους πολίτες και τους υπαλλήλους τη δυνατότητα να ενεργήσουν με θάρρος και συνείδηση, σε ένα περιβάλλον που συχνά ανταμείβει τη σιωπή και τιμωρεί την ειλικρίνεια.
Σε μια εποχή αυξανόμενης δυσπιστίας προς θεσμούς και κυβερνήσεις, η ύπαρξη διαφανών και προσβάσιμων εργαλείων όπως το GlobaLeaks δεν είναι απλώς επιθυμητή — είναι απαραίτητη.
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 5 Ιουνίου 2025 το συνέδριο ATHENS AI SUMMIT 2025, στο ξενοδοχείο Divani Caravel στην Αθήνα, το οποίο αποτέλεσε την πρώτη διοργάνωση του νέου αυτού θεσμού για την τεχνητή νοημοσύνη στην Ελλάδα. Τη διοργάνωση ανέλαβε η METATeam, φιλοδοξώντας να καθιερώσει το συνέδριο ως ετήσιο σημείο αναφοράς για την ψηφιακή τεχνολογία και την καινοτομία στον τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Στο συνέδριο συμμετείχαν εκπρόσωποι της πολιτείας, της ακαδημαϊκής και ερευνητικής κοινότητας, καθώς και στελέχη του ιδιωτικού τομέα. Οι θεματικές που καλύφθηκαν περιελάμβαναν την ελληνική στρατηγική για την αξιοποίηση της ΤΝ, την ενσωμάτωσή της στα μεγάλα ψηφιακά έργα του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, τις ευκαιρίες που προκύπτουν από το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς και τις προκλήσεις σε τομείς όπως η υγεία, η εκπαίδευση, η ενέργεια και η διαχείριση των δεδομένων.
Ο Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών-ΕΕΛΛΑΚ ήταν ανάμεσα στους υποστηρικτές της εκδήλωσης ενώ δύο μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του συμμετείχαν ενεργά στις εργασίες του συνεδρίου. Ο Καθηγητής Νεκτάριος Κοζύρης, Εθνικός Εκπρόσωπος και Μέλος Δ.Σ. του EuroHPC, Αντιπρόεδρος της ΕΕΛΛΑΚ και Καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, συμμετείχε στο κεντρικό πάνελ για την ελληνική στρατηγική αξιοποίησης της ΤΝ, μαζί με τους Δημοσθένη Αναγνωστόπουλο, ΓΓ Πληροφοριακών Συστημάτων Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Γιάννη Μαστρογεωργίου Ειδικός Γραμματέας Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού, Συντονιστής της Εθνικής Συμβουλευτικής Επιτροπής AI υπό τον Πρωθυπουργό και Απόστολο Μπούτο Σύμβουλο Διοικητή της ΑΑΔΕ. Ο κ. Κοζύρης, μίλησε για την Ευρωπαϊκή στρατηγική που πρωτοπορεί στο AI με βασικούς πυλώνες τις υποδομές, τα δεδομένα, τις δεξιότητες αλλά και το ταλέντο που θα δώσουν τη δυνατότητα στην Ευρώπη να είναι ανταγωνιστική προς την Κίνα και τις ΗΠΑ ενώ τόνισε την ανάγκη για την ανάπτυξη ελληνικών μεγάλων γλωσσικών μοντέλων (LLMs). Ιδιαίτερη μνεία έκανε στην ομάδα του Ινστιτούτου επεξεργασίας του λόγου (ΙΕΛ) του Ε.Κ. Αθηνά που λειτουργεί υπό τη διεύθυνση του Δρ. Βασίλη Κατσούρου και ασχολείται με την ανάπτυξη και εκπαίδευση γλωσσικών μοντέλων ανοιχτού κώδικα όπως το Μελτέμι και το Llama-Krikri ενώ αποκάλυψε ότι η Ελλάδα θα αποκτήσει σύντομα το δικό της γλωσσικό μοντέλο, χάρη στην βοήθεια του Εργοστασίου Τεχνητής Νοημοσύνης που υλοποιείται στο Τεχνολογικό Πάρκο Λαυρίου (Pharos – The Greek AI Factory for accelerating AI innovation).
Ο Δρ. Μιχάλης Παρασκευάς, Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. του ΙΤΥΕ «Διόφαντος», επίσης μέλος του Δ.Σ. της ΕΕΛΛΑΚ, συμμετείχε στο πάνελ με τίτλο «Ψηφιακά έργα και υλοποιήσεις μέσω AI», παρουσίασε πρωτοβουλίες του ΙΤΥΕ “Διόφαντος” που αξιοποιούν λογισμικά ανοικτού κώδικα και προάγουν τη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης στην Εκπαίδευση. Στην ομιλία του, με τίτλο «Η Εκπαίδευση στην Εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης: Νέοι Ορίζοντες, Προκλήσεις και η Συμβολή του ΙΤΥΕ Διόφαντος στη Διαμόρφωση του νέου Ψηφιακού Εκπαιδευτικού Περιβάλλοντος», παρουσιάστηκαν δράσεις, όπου ο ανοικτός κώδικας αποτελεί θεμέλιο. Η παρουσίαση επιβεβαίωσε την αξία της υιοθέτησης ανοικτών λογισμικών και προτύπων σε έργα Τεχνητής Νοημοσύνης στην εκπαίδευση, συμβάλλοντας στη δημιουργία ανοιχτών ψηφιακών οικοσυστημάτων προς όφελος της εκπαιδευτικής κοινότητας.Η παρουσίαση του κ. Παρασκευά είναι διαθέσιμη εδώ.
Η παρουσία των εκπροσώπων της ΕΕΛΛΑΚ ανέδειξε τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η κοινότητα του ανοικτού λογισμικού και των ψηφιακών κοινών στη χάραξη και υλοποίηση μιας βιώσιμης, διαφανούς και κοινωνικά επωφελούς στρατηγικής για την τεχνητή νοημοσύνη στην Ελλάδα. Το συνέδριο έκλεισε με δεσμεύσεις για ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ φορέων του οικοσυστήματος, με έμφαση στην καινοτομία, τη διαλειτουργικότητα και την προσβασιμότητα της ΤΝ για όλους.
Η πρόσβαση στην πολιτιστική κληρονομιά και η ελεύθερη χρήση της αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο της πολιτιστικής ελευθερίας και της καλλιτεχνικής δημιουργικότητας. Σε μια εποχή όπου η ψηφιοποίηση προσφέρει πρωτόγνωρες δυνατότητες πρόσβασης σε έργα τέχνης, μνημεία και άλλα πολιτιστικά αγαθά, η έννοια του Κοινού Κτήματος (Public Domain) αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Ωστόσο, παρά τις νομικές προβλέψεις σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, αρκετά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) επιβάλλουν περιορισμούς που στην πράξη αμφισβητούν τη βασική αρχή: ό,τι είναι στο Κοινό Κτήμα, πρέπει να παραμένει ελεύθερο για όλους.
Το Policy Paper #20 της COMMUNIA ρίχνει φως σε αυτές τις αποκλίνουσες πρακτικές, αναδεικνύοντας τον τρόπο με τον οποίο νομοθεσίες περί πολιτιστικής κληρονομιάς υπονομεύουν τις ευρωπαϊκές δεσμεύσεις υπέρ της ελεύθερης χρήσης της πολιτιστικής κληρονομιάς και καταπατούν θεμελιώδη δικαιώματα.
Το πλαίσιο: Η σημασία του Κοινού Κτήματος
Η έννοια του Κοινού Κτήματος (Public Domain) περιγράφει εκείνα τα έργα τα οποία είτε δεν καλύπτονται πλέον από πνευματικά δικαιώματα είτε δεν καλύφθηκαν ποτέ. Όταν λήγει η περίοδος προστασίας των δικαιωμάτων ενός έργου, αυτό εισέρχεται στο Κοινό Κτήμα και μπορεί ελεύθερα να αναπαραχθεί, να χρησιμοποιηθεί ή να τροποποιηθεί από οποιονδήποτε. Αυτή η διαδικασία είναι ουσιώδης για την πολιτιστική ανανέωση και την πρόσβαση στη γνώση και την τέχνη.
Η οδηγία της ΕΕ για τα πνευματικά δικαιώματα στην Ψηφιακή Ενιαία Αγορά (CDSM Directive), και ειδικότερα το άρθρο 14, επιβεβαιώνει αυτή την αρχή, ορίζοντας ότι πιστές αναπαραγωγές έργων οπτικής τέχνης που βρίσκονται στο Κοινό Κτήμα δεν μπορούν να προστατευθούν από νέα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας.
Το πρόβλημα: Εθνικές νομοθεσίες που παρεμβαίνουν
Ωστόσο, παρά την ευρωπαϊκή κατεύθυνση, έξι κράτη μέλη (Ιταλία, Ελλάδα, Γαλλία, Πορτογαλία, Σλοβενία και Βουλγαρία) επιβάλλουν περιορισμούς στη χρήση ψηφιακών ή φωτογραφικών αναπαραστάσεων έργων πολιτιστικής κληρονομιάς, ακόμα κι αν τα ίδια τα έργα βρίσκονται στο Κοινό Κτήμα.
Η περίπτωση της Ιταλίας
Η ιταλική νομοθεσία περί πολιτιστικής κληρονομιάς απαιτεί άδεια και καταβολή τέλους για οποιαδήποτε χρήση πολιτιστικών αγαθών, ακόμα και για πιστές αναπαραγωγές έργων που δεν καλύπτονται από πνευματικά δικαιώματα. Μάλιστα, το Υπουργείο Πολιτισμού έχει ασκήσει αγωγές κατά εταιρειών που χρησιμοποίησαν έργα όπως το Vitruvian Man του Ντα Βίντσι ή την Γέννηση της Αφροδίτης του Μποτιτσέλι χωρίς άδεια. Ενδεικτική είναι η περίπτωση της Ravensburger, όπου οι αρχές επιδίωξαν αποζημίωση για πωλήσεις παζλ όχι μόνο στην Ιταλία, αλλά και σε άλλες χώρες της ΕΕ.
Ελλάδα: Νομικά εμπόδια και αποκλειστικά δικαιώματα
Η ελληνική νομοθεσία απαιτεί άδεια και τέλη για κάθε εμπορική χρήση έργων πολιτιστικής κληρονομιάς. Επιπλέον, μόνο συγκεκριμένοι κρατικοί φορείς έχουν το δικαίωμα να δημιουργούν πιστά αντίγραφα μνημείων. Παρότι η Ελλάδα έχει ενσωματώσει το άρθρο 14 της Οδηγίας CDSM, η εφαρμογή του γίνεται με επιφύλαξη της εθνικής νομοθεσίας περί πολιτιστικής κληρονομιάς, καταργώντας στην πράξη την προστασία του Κοινού Κτήματος.
Άλλες περιπτώσεις
Η Σλοβενία απαιτεί συγκατάθεση για εμπορική χρήση εικόνων μνημείων. Η Πορτογαλία επιβάλλει περιορισμούς ακόμη και σε φωτογραφίες που τραβούν οι ίδιοι οι επισκέπτες. Στη Γαλλία, απαγορεύεται η εμπορική χρήση αναπαραστάσεων εθνικών μνημείων χωρίς άδεια. Η Βουλγαρία παραπέμπει ρητά στη νομοθεσία για πνευματικά δικαιώματα για τις αναπαραγωγές πολιτιστικών αγαθών, επιτείνοντας τη σύγχυση.
Συνέπειες: Θεμελιώδη δικαιώματα και νομική ανασφάλεια
Αυτοί οι εθνικοί περιορισμοί δεν περιορίζουν απλώς την εμπορική δραστηριότητα· θίγουν την ελευθερία έκφρασης, την καλλιτεχνική ελευθερία και το δικαίωμα πρόσβασης στην πολιτιστική κληρονομιά. Όταν το κράτος αποκτά τον ρόλο του επιτηρητή κάθε έκφρασης που σχετίζεται με πολιτιστικά έργα, ελλοχεύει ο κίνδυνος λογοκρισίας. Η επιλεκτική απονομή αδειών χρήσης ανοίγει τον δρόμο για ιδεολογικά ή αισθητικά κριτήρια.
Παράλληλα, δημιουργείται ένα καθεστώς νομικής ασάφειας. Καλλιτέχνες, επιμελητές, ερευνητές ή επιχειρηματίες που επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν εικόνες έργων του Κοινού Κτήματος αντιμετωπίζουν έναν κυκεώνα γραφειοκρατίας και πιθανών προστίμων, ενώ παραμένει ασαφές πότε και πώς επιτρέπεται η χρήση.
Οικονομικές ψευδαισθήσεις
Οι υπέρμαχοι των περιορισμών υποστηρίζουν ότι τα τέλη χρήσης συνεισφέρουν στην προστασία των πολιτιστικών αγαθών. Ωστόσο, έρευνες δείχνουν ότι τα οικονομικά οφέλη είναι πενιχρά σε σχέση με το κόστος διαχείρισης και εποπτείας. Αντιθέτως, η ελεύθερη χρήση του Κοινού Κτήματος ενισχύει την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα. Νέες επιχειρήσεις, start-ups, εκδότες και δημιουργοί μπορούν να δημιουργήσουν νέες αξίες με βάση πολιτιστικά έργα, προσφέροντας ευρύτερα οφέλη στην κοινωνία και την οικονομία.
Σύγκρουση με το δίκαιο της ΕΕ
Η ύπαρξη εθνικών κανόνων που αντιβαίνουν σε ευρωπαϊκές οδηγίες και αρχές θέτει σε κίνδυνο την ενιαία αγορά και την νομική συνοχή της ΕΕ. Το άρθρο 14 της Οδηγίας CDSM εκφράζει σαφώς ότι πιστές αναπαραγωγές έργων στο Κοινό Κτήμα δεν πρέπει να προστατεύονται από νέα αποκλειστικά δικαιώματα. Οι «παραθυρικές» εφαρμογές από κράτη όπως η Ιταλία και η Ελλάδα υπονομεύουν τη δεσμευτικότητα της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και δημιουργούν προηγούμενα που ενδέχεται να μεταφερθούν και σε άλλους τομείς.
Επιπλέον, έρχονται σε αντίθεση και με το Πλαίσιο για τα Ανοικτά Δεδομένα της ΕΕ, το οποίο ενθαρρύνει την επανάχρηση πολιτιστικών πόρων για εκπαιδευτικούς και τουριστικούς σκοπούς, με ελάχιστους περιορισμούς.
Ηθική και πολιτιστική διάσταση
Οι περιορισμοί δεν θίγουν μόνο την οικονομία ή την νομολογία, αλλά την ίδια τη σχέση μας με την πολιτιστική μνήμη. Η πολιτιστική κληρονομιά δεν ανήκει μόνο σε μια κυβέρνηση ή ένα κράτος· αποτελεί κοινό αγαθό της ανθρωπότητας. Όταν η πολιτεία επιδιώκει να «ελέγξει» ποιος και πώς χρησιμοποιεί εικόνες του Παρθενώνα ή του Δαβίδ του Μιχαήλ Άγγελου, παραβιάζει την ίδια την έννοια της συλλογικής μνήμης και του ανοιχτού πολιτισμού.
Η ελεύθερη χρήση πολιτιστικών έργων δεν υποτιμά το έργο των δημιουργών ούτε την αξία των μνημείων. Αντιθέτως, προάγει την ανανέωση, την αναδημιουργία και την πολιτιστική βιωσιμότητα, επιτρέποντας στους πολίτες να συνομιλούν δημιουργικά με το παρελθόν.
Σύνοψη και προτάσεις
Το Policy Paper της COMMUNIA είναι σαφές: απαιτείται νομοθετική παρέμβαση σε ευρωπαϊκό επίπεδο ώστε να διασφαλιστεί ότι καμία εθνική νομοθεσία δεν θα μπορεί να επανεισάγει ψευδο-πνευματικά δικαιώματα πάνω σε έργα του Κοινού Κτήματος. Προτείνεται η θέσπιση ευρωπαϊκής διάταξης που θα απαγορεύει ρητά την επιβολή αδειών ή τελών για αναπαραγωγές έργων που δεν προστατεύονται από πνευματικά δικαιώματα.
Η προστασία του Κοινού Κτήματος δεν είναι απλώς μια νομική ή τεχνική λεπτομέρεια· είναι θεμελιώδης για τη δημοκρατία, την πολιτιστική ελευθερία και την κοινωνική πρόοδο.
Οι εκδηλώσεις δεν σταματούν καθώς αυτήν την εβδομάδα πραγματοποιούνται εκδηλώσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό για τις ανοιχτές τεχνολογίες και την καινοτομία! Ο Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών (ΕΕΛΛΑΚ) σας προτείνει να τις παρακολουθήσετε και να τις διαδώσετε. Μπορείτε επίσης να δείτε περισσότερες εκδηλώσεις για τις επόμενες εβδομάδες ή να καταχωρίσετε τη δική σας εκδήλωση στο: https://ellak.gr/events.
Αν χρησιμοποιείτε Flatpak για τις εφαρμογές σας, σίγουρα γνωρίζετε τη δύναμη και την ευελιξία που προσφέρουν. Τι γίνεται όμως όταν θέλετε να διαχειριστείτε τις εγκαταστάσεις, να επαναφέρετε μια παλιότερη έκδοση ή να καθαρίσετε τα δεδομένα που μένουν πίσω, χωρίς να καταφύγετε στην πολυπλοκότητα της γραμμής εντολών; Εδώ έρχεται το Warehouse, μια κομψή και πανίσχυρη εφαρμογή… Read More Warehouse : Αποκτήστε τον Απόλυτο Έλεγχο των Flatpak σας
Η Επιτροπή Βιομηχανίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ITRE) πρόσφατα ενέκρινε μια έκθεση πρωτοβουλίας για την τεχνολογική ανεξαρτησία της Ευρώπης και τις ψηφιακές υποδομές. Η έκθεση καλύπτει ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων, από τα μικροτσίπ μέχρι τα υποθαλάσσια καλώδια και φυσικά, το λογισμικό. Στο επίκεντρο της συζήτησης τοποθετείται το Ελεύθερο Λογισμικό – γνωστό και ως Ανοικτού Κώδικα – ως κρίσιμο εργαλείο για την ενίσχυση της ψηφιακής και τεχνολογικής ανεξαρτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τι είναι το Ελεύθερο Λογισμικό και γιατί έχει σημασία;
Το Ελεύθερο Λογισμικό δεν είναι απλώς δωρεάν λογισμικό. Πρόκειται για λογισμικό που σέβεται τις θεμελιώδεις ελευθερίες των χρηστών: τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν, να μελετούν, να μοιράζονται και να βελτιώνουν τον πηγαίο κώδικα. Οι τέσσερις αυτές ελευθερίες καθιστούν το Ελεύθερο Λογισμικό τον ακρογωνιαίο λίθο για μια ψηφιακή πολιτική που βασίζεται στη διαφάνεια, την ασφάλεια και την αυτονομία.
Σε πρακτικό επίπεδο, αυτό σημαίνει ότι λογισμικό το οποίο χρηματοδοτείται από δημόσιους πόρους, θα πρέπει να είναι δημόσια προσβάσιμο – «Δημόσιο Χρήμα; Δημόσιος Κώδικας!» είναι το σύνθημα της καμπάνιας που προωθεί το Free Software Foundation Europe (FSFE) σε συνεργασία με περισσότερους από 200 οργανισμούς και δημόσιες διοικήσεις.
Η αναγκαιότητα της ψηφιακής κυριαρχίας
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από λογισμικό και τεχνολογίες που αναπτύσσονται εκτός των συνόρων της, κυρίως από μεγάλες εταιρείες των ΗΠΑ. Αυτή η εξάρτηση δημιουργεί κινδύνους τόσο για την ασφάλεια όσο και για την αυτονομία της Ένωσης. Η χρήση ιδιόκτητου λογισμικού οδηγεί συχνά σε φαινόμενα «κλειδώματος προμηθευτή» (vendor lock-in), όπου οργανισμοί και κυβερνήσεις εξαρτώνται αποκλειστικά από μια συγκεκριμένη εταιρεία για την υποστήριξη και ανάπτυξη των συστημάτων τους.
Το Ελεύθερο Λογισμικό προσφέρει τη δυνατότητα να σπάσουν αυτές οι εξαρτήσεις, να ενισχυθεί η διαλειτουργικότητα και να ενδυναμωθούν οι τοπικές τεχνολογικές κοινότητες. Σύμφωνα με την Επιτροπή Βιομηχανίας, η στρατηγική “Open Source First” πρέπει να ενσωματωθεί στις διαδικασίες προμηθειών, επιτρέποντας την προτίμηση λύσεων Ανοικτού Κώδικα έναντι κλειστών εναλλακτικών.
Οικονομικά και κοινωνικά οφέλη
Η υιοθέτηση και υποστήριξη του Ελεύθερου Λογισμικού δεν αποτελεί μόνο τεχνική επιλογή, αλλά και οικονομική και κοινωνική στρατηγική. Οι διαφανείς διαδικασίες ανάπτυξης, η δυνατότητα επανάχρησης κώδικα και η συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο μπορούν να μειώσουν σημαντικά τα κόστη ανάπτυξης και συντήρησης εφαρμογών. Επιπλέον, δίνεται ώθηση στην καινοτομία και στη δημιουργία τοπικών θέσεων εργασίας στον τομέα της πληροφορικής.
Ας μην ξεχνάμε ότι η ψηφιακή υποδομή αποτελεί πλέον κρίσιμο παράγοντα για κάθε οικονομία: από την υγεία και την εκπαίδευση, μέχρι τις μεταφορές και την άμυνα.Ψηφιακή Ανεξαρτησία μέσα από τον Ανοικτό Κώδικα: Η Έκθεση της Επιτροπής Βιομηχανίας (ITRE) Η επένδυση σε Ανοικτό Λογισμικό σημαίνει ενίσχυση της ψηφιακής ασφάλειας και βιωσιμότητας.
Τα κενά της έκθεσης και η ανάγκη για συγκεκριμένα μέτρα
Παρότι η έκθεση της ITRE αναγνωρίζει την αξία και τη σημασία του Ελεύθερου Λογισμικού, σύμφωνα με τον Alexander Sander, ανώτερο σύμβουλο πολιτικής της FSFE, λείπουν συγκεκριμένα μέτρα για την εφαρμογή των προτάσεων. Δεν περιλαμβάνονται σαφείς απαιτήσεις ή χρηματοδοτικά εργαλεία για την υλοποίηση μιας συνεκτικής πολιτικής «Open Source First».
Ακόμη, δεν προβλέπεται σταθερή και μακροπρόθεσμη χΨηφιακή Ανεξαρτησία μέσα από τον Ανοικτό Κώδικα: Η Έκθεση της Επιτροπής Βιομηχανίας (ITRE)ρηματοδότηση για τις βασικές υποδομές και την ασφάλεια του Ελεύθερου Λογισμικού, οι οποίες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά πολλών δημόσιων και ιδιωτικών ψηφιακών συστημάτων.
Τι μπορεί να γίνει από εδώ και πέρα;
Πριν την τελική ψήφιση της έκθεσης στην ολομέλεια τΨηφιακή Ανεξαρτησία μέσα από τον Ανοικτό Κώδικα: Η Έκθεση της Επιτροπής Βιομηχανίας (ITRE)ου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, υπάρχει περιθώριο βελτίωσης. Οι ευρωβουλευτές καλούνται να στηρίξουν συγκεκριμένες τροπολογίες που θα ενισχύσουν το πρακτικό αποτύπωμα της έκθεσης:
Νομοθετική κατοχύρωση της αρχής “Public Money? Public Code!”
Δημιουργία ευρωπαϊκού ταμείου στήριξης Ελεύθερου Λογισμικού
Υποχρεωτική προτίμηση λύσεων Ανοικτού Κώδικα στις δημόσιες προμήθειες
Ενίσχυση της ευρωπαϊκής συνεργασίας μεταξύ κρατών και φορέων στην ανάπτυξη κοινών λογισμικών υποδομών
Συμπερασματικά
Η επιτροπή ITRE έκανε ένα σημαντικό βήμα, αναγνωρίζοντας την αξία του Ελεύθερου Λογισμικού ως εργαλείο για την τεχνολογική ανεξαρτησία της Ευρώπης. Ωστόσο, χωρίς σαφείς πολιτικές δεσμεύσεις, χρηματοδότηση και υποχρεώσεις εφαρμογής, η πρόοδος κινδυνεύει να μείνει στα λόγια.
Η Ευρώπη έχει την ευκαιρία να διαμορφώσει ένα ψηφιακό μέλλον βασισμένο στη διαφάνεια, τη δημοκρατία και την τεχνολογική ανεξαρτησία. Το Ελεύθερο Λογισμικό προσφέρει τα θεμέλια. Το ερώτημα είναι: θα τα αξιοποιήσει;
Στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης, ο παγκόσμιος ιστός αντιμετωπίζει μια νέα πρόκληση: τη ραγδαία αύξηση της αυτοματοποιημένης επισκεψιμότητας από προγράμματα συλλογής δεδομένων, γνωστά ως AI crawlers ή scrapers. Αν διαχειρίζεστε έναν ιστότοπο, είναι πιθανό να έχετε παρατηρήσει μια ανεξήγητη αύξηση της κίνησης τον τελευταίο καιρό. Πολλοί διαχειριστές έχουν διαπιστώσει ότι δεν πρόκειται για πραγματικούς επισκέπτες, αλλά για «ρομπότ» που συλλέγουν δεδομένα για εκπαίδευση συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης.
Αν και το scraping είναι μια πρακτική με μακρά και χρήσιμη ιστορία, η ανεξέλεγκτη χρήση του απειλεί πλέον την απόδοση, τη βιωσιμότητα και το ανοιχτό πνεύμα του διαδικτύου.
Πίσω από την Εκτόξευση των Crawlers: Η Πείνα της AI για Δεδομένα
Τα σύγχρονα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης, και ιδιαίτερα τα Μεγάλα Γλωσσικά Μοντέλα (LLMs) όπως το GPT, βασίζονται στην κατανάλωση τεράστιων ποσοτήτων δεδομένων για να εκπαιδευτούν και να λειτουργήσουν με ακρίβεια. Το πιο πλούσιο, προσβάσιμο και δωρεάν αποθετήριο τέτοιων δεδομένων είναι ο ίδιος ο ιστός. Έτσι, οι εταιρείες τεχνητής νοημοσύνης αναπτύσσουν scrapers για να συγκεντρώσουν περιεχόμενο από εκατομμύρια ιστοσελίδες.
Ενώ αυτή η διαδικασία εξυπηρετεί τη βελτίωση των AI εργαλείων, φέρνει ανεπιθύμητες συνέπειες για τους διαχειριστές των ιστοσελίδων:
Αυξημένα κόστη φιλοξενίας λόγω της επιβάρυνσης του διακομιστή.
Πτώση της απόδοσης και μεγαλύτεροι χρόνοι φόρτωσης.
Διακοπές λειτουργίας (downtime) όταν η υποδομή δεν αντέχει την πίεση.
Οι Κίνδυνοι της Μη Συμμόρφωσης: Όταν τα Bots Αγνοούν τους Κανόνες
Υπάρχουν καθιερωμένες πρακτικές για τη σωστή χρήση scrapers, που βασίζονται στην αμοιβαία κατανόηση μεταξύ προγραμματιστών bots και διαχειριστών ιστοσελίδων. Δυστυχώς, όλο και περισσότεροι crawlers αγνοούν αυτούς τους κανόνες:
1. Παράβλεψη του αρχείου robots.txt
Το robots.txt είναι ένα απλό αρχείο που καθοδηγεί τα bots ποιες σελίδες επιτρέπεται να επισκεφθούν και με ποια συχνότητα. Πολλά bots το αγνοούν εντελώς. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για το πώς να δημιουργήσετε και να χρησιμοποιήσετε σωστά το αρχείο robots.txt στον επίσημο οδηγό της Google: Introduction to robots.txt.
2. Ασαφές ή ψευδές User Agent
Τα bots οφείλουν να αναγνωρίζονται με ένα ξεκάθαρο User-Agent string, που να δηλώνει τον χειριστή τους και στοιχεία επικοινωνίας. Συχνά όμως εμφανίζονται ως «Googlebot» ή «Mozilla», ώστε να μην εντοπίζονται. Για να εντοπίσετε τέτοια bots, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε εργαλεία όπως το isbot, το οποίο διατηρεί ενημερωμένες λίστες με γνωστά User Agent strings.
3. Έλλειψη μηχανισμού αναφοράς ή συνεννόησης
Τα υπεύθυνα bots παρέχουν τρόπους επικοινωνίας ώστε ένας διαχειριστής να ζητήσει περιορισμό της δραστηριότητάς τους. Αυτό σπανίζει πλέον.
Όταν τα bots παραβιάζουν αυτά τα βασικά, οι ιδιοκτήτες ιστοσελίδων αισθάνονται αναγκασμένοι να λάβουν δραστικά μέτρα: να μπλοκάρουν bots, να υλοποιούν rate limits ή ακόμα και να διακόπτουν τη δημόσια πρόσβαση.
Πώς Μπορούν να Αντιδράσουν οι Ιδιοκτήτες Ιστοσελίδων
Η αναμονή για καλή συμπεριφορά από τις εταιρείες AI δεν είναι ρεαλιστική για όλους. Οι παρακάτω τεχνικές μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση του αυξανόμενου αυτοματοποιημένου φόρτου:
1. Χρήση Συστήματος Caching
Ένα Content Delivery Network (CDN) ή μια πλατφόρμα «edge» μπορεί να αναλάβει την προσωρινή αποθήκευση των πιο δημοφιλών σελίδων, μειώνοντας τη φόρτωση στον διακομιστή. Δημοφιλείς λύσεις είναι:
Varnish
Memcached
Redis
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα οφέλη των CDNs, μπορείτε να επισκεφθείτε τον οδηγό της Cloudflare: CDN benefits: Why use a CDN?.
2. Μετατροπή σε Στατικό Περιεχόμενο
Η μετατροπή δυναμικών σελίδων σε στατικές μπορεί να μειώσει τις απαιτήσεις σε πόρους. Αντί κάθε επίσκεψη να «τραβά» δεδομένα από βάσεις, σερβίρεται αποθηκευμένο περιεχόμενο. Μάθετε περισσότερα για τη βελτιστοποίηση της απόδοσης στατικών ιστοσελίδων εδώ: Performance optimisation for static content.
3. Στοχευμένο Rate Limiting
Ο περιορισμός της ταχύτητας με την οποία μπορούν bots να στέλνουν αιτήματα είναι αποτελεσματικός, αλλά απαιτεί προσοχή. Τα εξελιγμένα bots μπορεί να κρύβονται πίσω από πολλαπλές IP ή ψεύτικα User Agents. Ένας οδηγός για την εφαρμογή rate limiting με το Nginx είναι διαθέσιμος εδώ: Protecting Against Bot Attacks Using Nginx Rate Limits.
4. Προσεκτική Χρήση CAPTCHAs και Fingerprinting
Ενώ οι τεχνικές ταυτοποίησης χρηστών και CAPTCHA μπορούν να φιλτράρουν bots, έχουν επιπτώσεις στην ιδιωτικότητα και την εμπειρία χρήστη. Συνιστάται σύνεση στη χρήση τους.
Η Μεγαλύτερη Εικόνα: Ποιο Μέλλον Θέλουμε για τον Ιστό;
Η ίδια η διαδικασία του scraping δεν είναι κακή. Χρησιμοποιείται από βιβλιοθήκες, ερευνητικά ιδρύματα, μηχανές αναζήτησης και ακόμα και απλούς προγραμματιστές. Το πρόβλημα είναι η κλίμακα και η αδιαφορία για τους πόρους του ιστού. Εάν οι εταιρείες AI συνεχίσουν να λειτουργούν ανεξέλεγκτα, θα προκαλέσουν:
Αποχώρηση ιστοσελίδων από τον ανοιχτό ιστό.
Κατακερματισμό της πληροφορίας πίσω από τείχη προστασίας.
Μείωση της διαφάνειας και της προσβασιμότητας.
Λύση: Κεντρικοί Πάροχοι Δεδομένων για Εκπαίδευση AI
Αντί κάθε εταιρεία να σαρώνει το διαδίκτυο ξεχωριστά, θα μπορούσαν να αξιοποιούν κοινές, αδειοδοτημένες πηγές ή να δημιουργηθούν ειδικά APIs με συμφωνημένη πρόσβαση. Αυτό θα:
Μείωνε το φορτίο στις ιστοσελίδες.
Εξασφάλιζε δικαιότερη ανταλλαγή δεδομένων.
Δημιουργούσε διαφάνεια και συνεργασία.
Ο Ρόλος των Πλατφορμών Φιλοξενίας
Είναι καιρός οι υπηρεσίες φιλοξενίας (web hosting) να υιοθετήσουν τεχνολογίες που ενσωματώνουν προστασία από bots. Αυτό μπορεί να σημαίνει:
Αυτόματη ανίχνευση και περιορισμό επιβλαβών bots.
Δημιουργία στατικού περιεχομένου «just-in-time».
Καθορισμένα endpoints για bots με χαμηλή προτεραιότητα.
Με αυτό τον τρόπο, ο ιστός μπορεί να παραμείνει ανοιχτός και βιώσιμος ακόμα και στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης.
Το μέλλον του διαδικτύου εξαρτάται από τη συνεργασία. Η εκπαίδευση της AI δεν πρέπει να καταστρέψει το ίδιο το μέσο που τη θρέφει. Οι scrapers έχουν θέση στον ιστό, αλλά με υπευθυνότητα. Οι διαχειριστές ιστοσελίδων χρειάζονται τεχνικά και θεσμικά εργαλεία για να προστατευτούν.
Έχω χαρά να σας ανακοινώσω την κυκλοφορία του uCareSystem 25.05.06! Αυτή η έκδοση είναι κάτι το ιδιαίτερο, γιατί φέρνει την αγαπημένη σας συντήρηση συστήματος και στο Windows Subsystem for Linux (WSL). Όσοι δεν γνωρίζετε τι είναι και τι κάνει το uCareSystem δείτε το: uCareSystem Αν η προηγούμενη έκδοση v25.04 ήταν μια από τις σημαντικότερες εκδόσεις… Read More uCareSystem v25.06: Τώρα και για το WSL σου!
O πλανήτης αποτελεί ένα τόπο συνάντησης των μελών της ελληνικής κοινότητας ΕΛ/ΛΑΚ.
Τα άρθρα του πλανήτη συλλέγονται αυτόματα χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία των συγγραφέων τους και αντικατοπτρίζουν τις απόψεις τους.
Η διαχείριση του πλανήτη γίνεται δημόσια μέσα από το σχετικό repository της υπηρεσίας GitHub: greek-libre-planet, όπου μπορείς να ζητήσεις την προσθήκη του blog σου δηλώνοντας το feed της κατηγορίας, του tag, ή το γενικό feed του blog σου, το όνομα/επώνυμο σου και προαιρετικά το avatar σου, αφού πρώτα εγγραφείτε και κατόπιν συνδεθείτε στην υπηρεσία GitΗub, ανοίγοντας νέο issue που θα περιέχει τα συγκεκριμένα στοιχεία σου.
(Αν δεν έχετε λογαριασμό στην υπηρεσία GitHub, για να προστεθει το blog σου θα προστεθεί στον πλανήτη ΕΛ/ΛΑΚ μπορείτε εναλλακτικά να μας αποστειλετε τα παραπάνω στοιχεία στην ηλεκτρονική διεύθυνση info @ eellak gr.)